Nông dân cần cẩn trọng với giá cau tăng kỷ lục

VHO - Thời gian gần đây, giá cau tươi trên thị trường liên tục tăng, có thời điểm trên 80 nghìn đồng/kg cau đẹp. Giá cau cao tạo sự hấp dẫn cho không ít nông dân, tuy nhiên cũng gây lo ngại diện tích trồng cau thời gian tới có thể sẽ tăng đột ngột, trong khi giá thu mua cau rất bấp bênh, có thể xuống thấp bất cứ lúc nào.

Ông Lê Văn Ba, xã Hành Thuận, huyện Nghĩa Hành (Quảng Ngãi) có hàng trăm cây đang cho thu hoạch. Theo ông Ba, mỗi đợt gia đình ông thu hoạch được khoảng 300 kg cau và thu hoạch cách nhau khoảng 3 - 4 tuần lễ. Với giá hiện tại khoảng 75.000 - 80.000 đồng/kg, ông đã thu về hàng chục triệu đồng.

“Với người nông dân thì đây là một số tiền lớn. Những năm qua, thị trường cau biến động lên xuống liên tục nên gia đình ông cũng như một số bà con khác đều không quan tâm nhiều đến việc chăm sóc. Không ngờ năm nay giá cau liên tục tăng cao, người có ít thì cũng thu được hàng chục triệu, người nhiều thì thu tiền tỷ”, ông Ba cho hay.

Cây cau sống khỏe, ít bị bệnh và dễ chăm sóc. Mùa cau thường kéo dài trong nhiều tháng và thu hoạch nhiều đợt. Chỉ vào cây cau đang sum suê quả, ông Phan Tâm, ở xã Hành Trung, huyện cho biết: “Cây cau này đã 18 năm tuổi. Năm trước cây này không có quả nhưng năm nay lại rất nhiều hoa, quả. Từ đầu năm đến nay, chỉ với một cây này ông đã thu hoạch được 3 buồng và hiện vẫn còn 2 buồng sắp đến ngày thu hoạch và tiếp tục ra hoa. Đối với cây cau thì chỉ cần giá ổn định trên 10.000 đồng/kg là đã hiệu quả hơn những cây trồng khác”.

Cau tươi sau khi được thu mua ở các nhà vườn sẽ được thương lái đem bán lại cho các chủ vựa để sơ chế, sấy thành cau khô, xuất sang thị trường nước ngoài; trong đó, chủ yếu là xuất sang Trung Quốc. Theo các chủ vựa thu mua, năm 2023, thị trường cau biến động, đầu mùa giá dao động khoảng 20.000 đồng/kg, nhưng đến chính vụ lại rớt giá thê thảm.

Bước vào vụ cau năm 2024, phía Trung Quốc thu mua số lượng lớn và tăng giá liên tục nên giá cau tươi vì thế cũng tăng. Tuy nhiên, do chỉ phụ thuộc vào đầu mối Trung Quốc nên chủ cơ sở này không dám chắc giá cau cuối vụ hoặc năm sau có giữ ở mức cao như vậy hay không.

Nhận thấy hiệu quả kinh tế từ cây cau mang lại, thời gian gần đây, nhiều người đã đầu tư kinh phí mua giống, thậm chí lên núi thuê đất để trồng cau. Anh Phạm Văn Trực, người dân huyện Nghĩa Hành cho biết, giá cau tươi tăng nên kéo theo giá cây cau giống cũng cao, và khan hiếm. Gia đình anh hiện đang có vườn hơn 300 cây cau; trong đó, có 50 cây đang cho thu hoạch, còn lại mới trồng được 2 năm. Thấy cây cau có tiềm năng nên anh vừa trồng mới hơn 100 cây cau con và đang đặt giống thêm 100 cây nữa.

Tuy nhiên, theo các ngành chức năng, đầu ra trái cau chưa ổn định, chủ yếu tiêu thụ nội địa và xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc, nên người dân không nên ồ ạt tăng diện tích mà nên trồng xen canh với các loại cây khác, để tránh rủi ro và cho kinh tế cộng hưởng.

Phó Bí thư Huyện ủy Sơn Tây Đinh Quang Ven cho biết, so với các cây trồng khác trên địa bàn huyện Sơn Tây thì cây cau là cây mang lại thu nhập ổn định nhất hiện nay. Tuy nhiên, địa phương cũng sẽ phải nỗ lực tìm đầu ra ổn định cho sản phẩm này. Đồng thời, địa phương cũng khuyến khích người dân nên trồng xen canh một số cây trồng khác dưới tán cau như ổi, sả, dứa... để không bị đứt quãng thu nhập khi cau bị rớt giá.

Chủ tịch UBND huyện Nghĩa Hành Đinh Xuân Sâm cho rằng, toàn huyện Nghĩa Hành có hơn 700 ha cau, tăng 4% so với năm 2023. Do giá cau liên tục tăng cao trong thời gian qua, nên đã xuất hiện tình trạng một số người dân tại địa phương tự phát chuyển đổi từ các cây trồng khác sang cây cau. Đặc biệt, có một số hộ trồng cau trên diện tích đất trồng cây hàng năm.

“Trước thực trạng diện tích cau tăng nhanh và không phù hợp với định hướng của huyện là tái cơ cấu ngành Nông nghiệp theo hướng phát triển vùng chuyên canh ây ăn quả, nhất là những cây đã đạt chứng nhận OCOP. Do đó, UBND huyện đã giao phòng NN&PTNT huyện phối hợp cùng các địa phương khảo sát lại hiệu quả của cây cau trong phát triển kinh tế địa phương. Đồng thời, kiểm soát chặt diện tích cây cau trên quan điểm “không khuyến khích người dân phá bỏ cũng như trồng mới cây cau một cách ồ ạt”.