Chuyện ông Bảo Sơn với quê hương Nam Đàn

AN THANH

VHO - “Nam Đàn chúng tôi có khá nhiều doanh nhân thành đạt và về quê chung tay hỗ trợ quê hương, nhưng cách làm hiệu quả như bác Sơn là hiếm”, Phó Chủ tịch Thường trực UBND huyện Nam Đàn Vương Quang Thái chia sẻ.

Năm nào, ông cũng vài lần về xã Trung Phúc Cường (huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An) để thăm bà con, thăm lại nơi ông chôn nhau, cắt rốn. Nơi ông đã gắn cả tuổi thơ, với dòng sông Lam thơ mộng, với những buổi chăn bò, cắt cỏ ngoài bãi. Nam Cường quê ông ngày ấy, được gọi là vùng “chín Nam” (9 xã thuộc huyện Nam Đàn), giao thông cách trở, người dân nghèo đói quanh năm.

Chuyện ông Bảo Sơn với quê hương Nam Đàn - ảnh 1
Ông Nguyễn Trường Sơn, người sáng lập Tập đoàn Bảo Sơn (đứng giữa) là người luôn nặng lòng với quê hương

Nặng lòng với quê hương

Cái đói, cái nghèo và bệnh tật cũng đã cướp đi của ông 2 người anh ruột thịt, ông và người anh trai đã may mắn thoát ly ra Hà Nội. Đi dọc bờ sông Lam, ông kể “Anh Hoàng hơn tôi 8 tuổi, lúc đó đi theo đội cải cách, rời làng trước. Năm 1962, khi 18 tuổi, học xong lớp 7 (hệ 10 năm) tôi cũng khăn gói lặng lẽ rời Nam Cường ra Hà Nội, ý nghĩ đầu tiên là phải đi để kiếm sống, thoát cảnh nghèo, khổ”.

Khi đoàn làm phim chúng tôi đến Trường Tiểu học Trung Phúc Cường 2, các thầy, cô, giáo và học sinh “trường ông Sơn” đã xếp thành 2 hàng dài để đón người ông thân yêu. Đến giờ thì nhiều giáo viên ngày ấy đã nghỉ hưu, bao thế hệ học sinh Trường Tiểu học Nam Cường (cũ) đã trưởng thành, nhưng câu chuyện về “trường ông Sơn” thì còn được lưu truyền khắp huyện Nam Đàn. Ông kể: “Tôi học ở chính mái trường này, ngôi trường do cha đẻ ông Bành Tiến Long (Nguyên Thứ trưởng Bộ GD và ĐT) bỏ tiền ra dựng tạm cho chúng tôi khỏi phải đi học xa. Năm 2003, khi đó mặc dù đang vay ngân hàng 33 tỷ đồng, lãi suất hàng năm 17%, nhưng tôi vẫn quyết tâm đầu tư xây trường cho quê, bởi hơn ai hết tôi thấm cái vất của học sinh vùng lụt”.

Hiệu trưởng Lê Thị Lan chia sẻ: “Trước năm 2003, đây là ngôi trường nhà tranh, vách đất, trông rất tạm bợ. Đến mùa lụt gần 200 học sinh và khoảng 30 cán bộ, giáo viên vừa dạy, vừa học lại phải vừa dỏng tai nghe thời tiết, xem mực nước sông Lam để còn biết mà chạy lụt. Rồi mọi việc diễn ra như một giấc mơ, nhờ sự đầu tư 4,5 tỉ đồng của bác Sơn và Tập đoàn Bảo Sơn, chỉ sau 6 tháng, một ngôi trường 2 tầng kiên cố đã được hiện lên. Ngay trong năm học ấy, Trường Tiểu học Nam Cường là một trong những trường đầu tiên của Nam Đàn, được Bộ GD&ĐT công nhận đạt chuẩn Quốc gia cấp độ 1. Không lâu sau, năm 2014, sau khi Tập đoàn Bảo Sơn đầu tư xây thêm khu hiệu bộ, trang bị phòng vi tính hiện đại, Bộ GD&ĐT công nhận đạt chuẩn Quốc gia cấp độ 2.

“Trung Phúc Cường là một vùng đất khoa bảng và giàu truyền thống cách mạng. Hiện tại nhà thờ họ Nguyễn Trọng ở Trung Cần có treo đôi câu đối: “Quốc thể ngũ hoa trùng cống phỉ/ Thư hương tam thế ngũ hoàng hoa” (tạm dịch: Năm lần đi sứ Tàu vinh danh quốc thể/Ba đời dành hoa vàng rạng rỡ thư hương). Tại vùng đất này, dòng họ nào cũng có thể tự hào về lịch sử của mình.”

Nếu họ Nguyễn Trọng tự hào về “Tam thế ngũ hoàng hoa”, thì họ Nguyễn Văn lại tự hào về “Tam thế kế đại khoa” và “Song nguyệt Tiến sĩ”. Trong đó có cụ Nguyễn Văn Giao đỗ Đệ nhất giáp Tiến sĩ cập đệ tam danh, nhị danh (Thám hoa thứ hai); cháu họ của cụ Nguyễn Văn Giao là Nguyễn Hữu Lập đỗ Đình nguyên - Đệ nhị giáp Tiến sĩ xuất thân (Hoàng giáp). Trong họ còn có Nguyễn Tư Tái đỗ Phó bảng.

Ông Bảo Sơn là người tiếp nối truyền thống ấy, học hành tấn tới, đi khắp nơi trên thế giới, kinh doanh thành đạt, quan trọng nhất là khi có điều kiện, ông lại nhớ đến quê, nhớ đến bà con, chung tay xây dựng quê nhà”, Phó Chủ tịch Thường trực UBND huyện Nam Đàn Vương Quang Thái thông báo.

Tiếp đoàn nhà báo, ông Nguyễn An Toàn, Chủ tịch UBND xã Trung Phúc Cường cho biết, người dân Trung Phúc Cường cần cù, chịu khó. Nhưng do điều kiện địa lý không thuận lợi, chủ yếu thuần nông, nên cái nghèo đè nặng lên người nông dân, từ đời này qua đời khác. Nhờ có sự hỗ trợ của những người đi xa, thành đạt và có tấm lòng thơm thảo như bác Sơn, bà con mới có cơ hội đổi đời. Không có giàn máy tính của Tập đoàn Bảo Sơn tặng thì trường làm thế nào có được các giải thưởng học sinh giỏi tin học của tỉnh Nghệ An. Không chỉ xây trường, hàng năm giáo viên dạy giỏi, học sinh giỏi đều được nhận thưởng từ Quỹ giáo dục Bảo Sơn, những học sinh nghèo, xã và trường báo, ông đều cho tiền hỗ trợ. Đơn giản, nếu không có “trường ông Sơn” thì đến mùa lụt bão, trâu bò của người dân Trung Phúc Cường không biết trú vào đâu.

Chuyện ông Bảo Sơn với quê hương Nam Đàn - ảnh 2
Ông Sơn trò chuyện cùng thầy trò Trường Tiểu học Trung Phúc Cường 2

Bò ông Sơn

Chủ tịch UBND xã Trung Phúc Cường còn kể về những năm mưa lụt, tài sản, ruộng vườn của bà con bị nước trôi sạch, cái đói hiện hữu trước mắt. Chính quyền xã, huyện đang chạy đôn, chạy đáo tìm cách cứu đói thì được tin bác Sơn thuê xe chở gạo từ Hà Nội về cứu đói cho dân. Dân trong làng, tập trung ở nhà văn hóa từ sớm, chờ xe của Hội đồng hương Nam Đàn từ Vinh lên phát gạo, mỗi nhà ôm 5 kg gạo cứu đói về mà nước mắt lưng tròng.

 Đã thành thông lệ, năm nào nước sông Lam lên cao, gây lụt lớn là ông lại về làng, lại giúp dân khôi phục bão lụt. Năm nào, xã có việc lớn, chính quyền lại nghĩ đến bác Sơn, lại nhờ bác hỗ trợ kinh phí, nào là xây nhà văn hóa, đường nông thôn…Lần nào, ông cũng vui vẻ nhận lời, đúng chất Nghệ “xóa nghèo thì phải ra đi, khi giàu thì quay về”, quay về để chung tay xóa nghèo cho quê hương.

Chuyện ông Bảo Sơn với quê hương Nam Đàn - ảnh 3
Mô hình “bò ông Sơn” giúp nhiều người dân xóa đói giảm nghèo tại quê nhà

Ông Sơn tính toán, khi đó, với 10 triệu đồng trong tay, bà con Nam Đàn sẽ mua được 2-3 con bò gầy (hoặc bò mẹ), theo kinh nghiệm ngày trước đã từng hơn 10 năm đi chăn bò của ông thì chỉ 4-5 tháng vỗ béo bán đi mua lứa khác, được vay chu kỳ 3 năm là đủ để họ có 5-6 lứa bò, đủ để thoát nghèo. “Lần ấy, sau khi kết thúc dự án, tôi cũng bị thất thoát đâu vài trăm triệu đồng, vì nhiều lý do khác nhau, người vay không trả được, nhưng thế là thành công, lời hứa với lãnh đạo huyện Nam Đàn về xóa nghèo đã thành hiện thực”, ông Sơn vui vẻ chia sẻ.

Sau này, mô hình “bò ông Sơn” còn được triển khai tại chính xã Trung Phúc Cường, ông đã cho bà con quê nhà vay 3,5 tỉ đồng trong 3 năm với lãi suất 0% (2017-2020). Tôi, người viết bài này đã tận mắt đến thăm 2 hộ tại xã Trung Phúc Cường được hưởng lợi từ dự án, đến giờ họ vẫn đang tiếp tục nuôi bò, giống bò thịt nặng 4-5 tạ. Các anh cho biết, từ chỗ nhà tranh, vách đất được vay tiền từ dự án “Ngân hàng Bò-Xóa đói giảm nghèo” nay đã xây nhà, mua xe, có của ăn, của để, con cái học hành tử tế.

Chủ tịch Hội đồng hương Nam Đàn tại Hà Nội, nguyên Bộ trưởng Bộ Thủy sản Tạ Quang Ngọc chia sẻ: “Chuyện anh Sơn giúp quê thì nhiều người biết. Ấn tượng nhất là anh cho huyện Nam Đàn vay 10 tỉ đồng, lãi suất 0% trong vòng 6 năm (2010-2016) để xóa nghèo cho 1.400 hộ. Bà con dùng tiền ấy mua bò, vỗ béo (hoặc bò sinh sản) và thoát nghèo một cách ngoạn mục. Lịch sử Ngân hàng chính sách xã hội Việt Nam ghi nhận dự án “Ngân hàng Bò-Xóa đói giảm nghèo” của anh Sơn là thành công nhất”.

Tin liên quan

Ý kiến bạn đọc