17 dấu hiệu thường thấy ở những người có tuổi thơ không hạnh phúc

VHO - Không ai chọn được nơi mình sinh ra. Có người lớn lên trong vòng tay đầy yêu thương, nhưng cũng có người bước qua thời thơ ấu với nhiều tổn thương không thể gọi tên. Nếu bạn từng cảm thấy mình "lạ lẫm" giữa cuộc đời, khó mở lòng, dễ buồn bã hay lo lắng quá mức... rất có thể, đó là dấu vết của một tuổi thơ không lành mạnh để lại.

1. Tự ti và nghi ngờ bản thân

Một trong những ảnh hưởng rõ rệt nhất là cảm giác thiếu giá trị. Người từng bị phớt lờ, xem nhẹ hoặc không được yêu thương đúng cách khi còn nhỏ thường lớn lên với tâm lý nghi ngờ bản thân. Họ khó tin vào lời khen, dễ tự chê trách chính mình, và luôn thấy mình “chưa đủ tốt”.

2. Khó đặt niềm tin vào người khác

Trải qua tổn thương từ những người thân thiết nhất khiến họ hình thành cơ chế phòng thủ. Họ sợ bị phản bội, nên thường giữ khoảng cách và tránh mở lòng với người khác, ngay cả khi mối quan hệ có tiềm năng phát triển tích cực.

3. Không kiểm soát được cảm xúc

Tuổi thơ thiếu sự hướng dẫn cảm xúc sẽ khiến người lớn dễ phản ứng quá mức. Một chuyện nhỏ cũng có thể khiến họ tức giận, buồn bã hoặc lo lắng thái quá. Những cơn cảm xúc đến bất ngờ và dữ dội, gây ảnh hưởng lớn đến các mối quan hệ và chất lượng cuộc sống.

4. Sợ bị bỏ rơi

Nếu từng bị bỏ mặc hoặc thiếu tình cảm cha mẹ từ nhỏ, người trưởng thành có thể trở nên quấn quýt, phụ thuộc trong tình yêu. Họ sợ cô đơn, sợ người kia rời bỏ mình, nên thường hành xử thiếu an toàn, đôi khi đến mức kiểm soát hoặc bám víu quá đà.

5. Luôn ở trạng thái cảnh giác

Những người từng trải qua môi trường gia đình bất ổn thường có phản xạ “rón rén” trong cuộc sống. Họ quá nhạy cảm với thay đổi xung quanh, như ánh mắt, giọng nói, biểu cảm của người khác. Cảm giác bất an luôn thường trực khiến họ mệt mỏi và căng thẳng kéo dài.

6. Khó thiết lập ranh giới cá nhân

Khi ranh giới cá nhân không được tôn trọng từ nhỏ, người ta dễ lớn lên với suy nghĩ mình không có quyền từ chối. Họ ngại nói “không”, sợ làm mất lòng người khác, và dễ bị lợi dụng trong các mối quan hệ.

7. Luôn cố làm hài lòng người khác

Một đứa trẻ không được khen ngợi, không được ghi nhận sẽ luôn cố gắng để "xứng đáng". Khi trưởng thành, điều này biến thành xu hướng làm hài lòng người khác mọi lúc mọi nơi, kể cả khi phải hi sinh nhu cầu của bản thân. Điều này khiến họ kiệt sức và dễ bị tổn thương.

8. Theo đuổi sự hoàn hảo

Khi yêu thương gắn liền với điều kiện “con ngoan mới được yêu”, người ta sẽ lớn lên với niềm tin rằng phải hoàn hảo mới có giá trị. Họ đặt tiêu chuẩn cao đến mức phi lý cho chính mình, và dằn vặt bản thân mỗi khi phạm lỗi nhỏ.

9. Lệ thuộc vào người khác để đưa ra quyết định

Một số người không được khuyến khích độc lập từ nhỏ sẽ phát triển tính phụ thuộc. Họ khó tự đưa ra quyết định, luôn cần ý kiến hoặc sự chấp thuận từ người thân, người yêu, bạn bè... để cảm thấy an toàn.

10. Dễ hành động bốc đồng

Tuổi thơ thiếu an toàn khiến người ta khó học cách cân nhắc kỹ trước khi hành động. Họ thường đưa ra quyết định vội vã, phản ứng cảm tính và đôi khi là tự hủy hoại bản thân qua những lựa chọn sai lầm.

11. Lo âu thường trực

Khi sống trong môi trường căng thẳng, đứa trẻ sẽ phát triển một hệ thần kinh luôn “báo động”. Khi trưởng thành, họ hay lo xa, sợ rủi ro và có xu hướng tưởng tượng ra kịch bản xấu nhất. Điều này ảnh hưởng lớn đến tinh thần và hiệu suất sống.

12. Dùng chất kích thích để trốn tránh cảm xúc

Không phải ai cũng biết cách đối diện với nỗi đau. Nhiều người chọn cách trốn chạy bằng rượu, thuốc lá, chất kích thích hoặc những hành vi tiêu cực khác. Đó là cách họ tự làm dịu bản thân trong vô thức – dù điều đó gây hại về lâu dài.

13. Cảm giác trầm cảm kéo dài

Thiếu yêu thương, không được lắng nghe hay chấp nhận từ nhỏ dễ dẫn đến cảm giác trống rỗng kéo dài. Người trưởng thành trong hoàn cảnh đó có thể cảm thấy vô nghĩa, thiếu động lực sống và không còn hứng thú với những điều từng yêu thích.

14. Không tin tưởng người có thẩm quyền

Nếu từng bị tổn thương bởi cha mẹ, thầy cô hoặc người có quyền lực, họ sẽ mang theo cảm giác nghi ngờ đến mọi mối quan hệ với người “trên cơ”. Dù là sếp, bác sĩ hay chuyên gia tâm lý, họ vẫn cảm thấy e dè, mất niềm tin.

15. Khó chia sẻ cảm xúc, giữ khoảng cách trong tình cảm

Trẻ em không được dạy cách thể hiện cảm xúc sẽ học cách kìm nén. Khi lớn lên, họ khó mở lòng, sợ bị tổn thương, và luôn giữ khoảng cách trong các mối quan hệ tình cảm. Điều này khiến họ cô đơn, ngay cả khi đang ở cạnh người yêu thương.

16. Hay tự đổ lỗi

Một đặc điểm rất phổ biến là xu hướng luôn đổ lỗi cho bản thân. Dù chuyện không phải do mình gây ra, họ vẫn thấy “chắc là tại mình”. Họ xin lỗi vì những điều nhỏ nhặt và thường xuyên cảm thấy có lỗi mà không rõ lý do.

17. Dễ gục ngã trước khó khăn

Thiếu nền tảng hỗ trợ từ gia đình khiến họ thiếu khả năng phục hồi. Một thất bại nhỏ cũng khiến họ muốn bỏ cuộc. Họ không được học cách xem thất bại là một phần của hành trình, nên dễ cảm thấy bất lực và mất phương hướng.

Nếu bạn thấy mình trong những dòng chữ này, hãy nhẹ nhàng với bản thân. Không ai hoàn hảo, và quá khứ không phải thứ chúng ta có thể thay đổi. Nhưng bạn hoàn toàn có thể bắt đầu lại từ hôm nay, với sự hiểu biết, lòng dũng cảm và lòng trắc ẩn dành cho chính mình.

Chữa lành không phải là một chặng đường dễ dàng, nhưng bạn không cô đơn. Có rất nhiều người giống bạn, và quan trọng hơn, có rất nhiều người đã vượt qua được. Hãy bắt đầu từ việc hiểu mình, sau đó học cách đặt ranh giới, chăm sóc cảm xúc và tìm kiếm sự hỗ trợ nếu cần.

Bạn xứng đáng được yêu thương, được bình yên và sống một cuộc đời hạnh phúc, dù quá khứ từng không như mong muốn.