Thực phẩm chức năng kém chất lượng – bỏ lỡ giai đoạn vàng tăng sức đề kháng

VHO - Tọa đàm "Chăm sóc sức khỏe cộng đồng - giải pháp bền vững cho sự phát triển" với sự tham gia của các chuyên gia dinh dưỡng đã đưa ra bức tranh về thực trạng thiếu vi chất dinh dưỡng và những khuyến cáo bổ sung dinh dưỡng, thực phẩm một cách hợp lý.

 Chương trình toạ đàm do báo Nhân Dân tổ chức ngày 18.9 với sự tham gia của TS.BS Trương Hồng Sơn - Phó Tổng Thư ký Tổng hội Y học Việt Nam, Viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam; TS.BS Phan Bích Nga - Trưởng khoa khám dinh dưỡng trẻ em, Viện Dinh dưỡng Quốc gia; Ths.BS Từ Quang – chuyên ngành Dinh dưỡng-Hoạt động thể chất và y tế công cộng, Học viện Quân y; cùng sự đồng hành của nhãn hàng Felecia.

Tại tọa đàm "Chăm sóc sức khỏe cộng đồng - giải pháp bền vững cho sự phát triển", các khách mời đã cùng thảo luận về bức tranh toàn cảnh thực trạng sức khỏe cộng đồng; những giải pháp dinh dưỡng và phòng bệnh hiệu quả; vai trò của các sản phẩm hỗ trợ, thực phẩm chức năng đối với mọi người trong việc nâng cao sức đề kháng; và đề xuất những giải pháp trong việc minh bạch thị trường thực phẩm bổ sung sức khỏe.

Từ thực tiễn thăm, khám cho người bệnh, TS.BS Phan Bích Nga đã thông tin về tình trạng dinh dưỡng kém, thiếu hụt vi chất hoặc béo phì, tiểu đường… đang có xu hướng gia tăng tại Việt Nam.

Theo đó, Giám đốc Trung tâm Khám và tư vấn dinh dưỡng trẻ em cho biết, tỉ lệ trẻ bị suy dinh dưỡng ở Việt Nam đã giảm, nhưng thừa cân béo phì và thiếu vi chất dinh dưỡng lại đang gia tăng. Tình trạng này kéo dài và ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng, gây ra rối loạn chuyển hóa, thiếu vitamin A, thiếu Omega 3...

Kết quả điều tra ở một số cộng đồng cho thấy, tỉ lệ thiếu vi chất dinh dưỡng cũng còn khá cao. Một số chương trình bổ sung vi chất dinh dưỡng đã thực hiện, có chương trình từ những năm 80, nhưng cũng rất khó triển khai. Tình trạng thiếu máu, thiếu sắt tương đối cao.

Cùng với đó, chương trình phòng chống thiếu vitamin A giúp giảm tỉ lệ trẻ thiếu vitamin A, trừ một số địa phương vùng sâu, vùng xa, miền núi.

Nhằm bổ sung vi chất dinh dưỡng còn thiếu hụt cho trẻ em và người cao tuổi, nhiều gia đình quan tâm bổ sung bằng các thực phẩm bổ sung, thực phẩm chức năng. Tuy nhiên, trên thị trường thực phẩm chức năng hiện nay có rất nhiều loại sản phẩm cùng với quảng cáo quá công dụng khiến nhiều gia đình không biết tin vào đâu, lựa chọn sản phẩm nào.

Trước thực tế này, TS.BS Trương Hồng Sơn - Phó Tổng Thư ký Tổng hội Y học Việt Nam, Viện trưởng Viện y học ứng dụng Việt Nam cho biết, thực phẩm chức năng được người Nhật đưa ra từ thập kỷ 60. Trên thế giới, doanh số thực phẩm chức năng lên tới 300 tỉ USD.

Phải hiểu rằng, thực phẩm chức năng không phải là thuốc, không có vai trò điều trị nên quảng bá thực phẩm này có vai trò điều trị thì chắc chắn là không đủ bằng chứng. Tuy nhiên, thực phẩm chức năng có hàm lượng cao so với hàm lượng thông thường nên có vai trò quan trọng trong hỗ trợ điều trị phòng bệnh.

“Tình trạng “nghe theo quảng cáo” khi lựa chọn thực phẩm chức năng, thay vì tư vấn y tế chuyên môn, còn phổ biến. Việc này gây ra hậu quả về kinh tế, sức khoẻ không được cải thiện, thậm chí làm mất cơ hội trong giai đoạn vàng tăng cường sức đề kháng cho mọi người”, TS.BS Nguyễn Trường Sơn nói.

Trao đổi tại buổi tọa đàm, Ths.Bs Từ Quang, Học viện Quân y chia sẻ, trong nghiên cứu về dinh dưỡng có khái niệm “xóa mù về thông tin”, người dân nắm bắt được các thông tin về dinh dưỡng sẽ biết cách để lựa chọn thực phẩm, chế biến bữa ăn và tổ chức bữa ăn sao cho bảo đảm chất dinh dưỡng, cũng như phù hợp với điều kiện kinh tế của từng cá nhân, từng gia đình.

Ở châu Âu, cứ 1km lại có một cửa hàng bán thực phẩm chức năng không kê đơn và người dân mua được vì họ hiểu về thực phẩm chức năng.

Với người khỏe mạnh vẫn có thể bổ sung từ thực phẩm hằng ngày. Nhưng trong trường hợp cần điều trị tại bệnh viện, cầng nâng cao sức khỏe, có thể sử dụng thực phẩm chức năng, bổ sung vitamin, khoáng chất. Nếu đươc kê đơn, hướng dẫn sử dụng đúng cách đem lại nhiều lợi ích.

Theo các chuyên gia,  ngoài dinh dưỡng từ bữa ăn hằng ngày, cả trẻ em, người lớn, phụ nữ và người cao tuổi đều đã có những nghiên cứu cho thấy tác dụng hỗ trợ rất lớn của thực phẩm chức năng. Các sản phẩm tự nhiên như sữa non High Colostrum Avenir, tinh chất tảo PhycoVitC Avenir hay tảo xoắn Spirulina đã nhận được sự quan tâm lớn từ cộng đồng y học và người tiêu dùng. Không chỉ hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch, các sản phẩm này rất phù hợp với trẻ nhỏ, người già, người bệnh.

Thời gian qua, nhiều người có tầm ảnh hưởng trên mạng xã hội quảng cáo sản phẩm sai sự thật, chưa được kiểm chứng nên các thông điệp đưa ra không chính xác, điều đó rất nguy hại.

Để khắc phục tình trạng “vàng thau lẫn lộn” này, cần có sự phối hợp giữa cơ quan quản lý, đội ngũ y tế, truyền thông và cả các tổ chức trong nước, quốc tế nhằm đưa thông tin khoa học, chính xác đến người dân. Các chuyên gia cho rằng, đây là yếu tố then chốt giúp cộng đồng nâng cao nhận thức, bảo vệ sức khỏe và cải thiện tầm vóc thế hệ tương lai.