Việc làm xanh:

Hướng đi bền vững cho thế hệ trẻ

THANH MAI - MỸ TRANG

VHO - Trong làn sóng phát triển bền vững lan rộng toàn cầu, Việt Nam đang chủ động xanh hóa nền kinh tế với loạt chính sách thúc đẩy tăng trưởng xanh, kinh tế tuần hoàn và năng lượng sạch. Giữa dòng chuyển đổi đó, “việc làm xanh” nổi lên như cánh cửa mới đầy triển vọng, mở ra hướng đi bền vững, đầy tiềm năng cho thế hệ trẻ.

 Hướng đi bền vững cho thế hệ trẻ - ảnh 1

Nở rộ việc làm xanh

Trên toàn cầu, việc làm xanh đang trở thành một trong những trụ cột chính thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững.

Theo Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO), nếu các quốc gia thực hiện đầy đủ cam kết về khí hậu trong Thỏa thuận Paris, thế giới có thể tạo ra tới 24 triệu việc làm xanh mới vào năm 2030. 

Riêng khu vực châu Á – Thái Bình Dương có thể đóng góp đến 14,2 triệu việc làm, nếu tập trung đầu tư vào các ngành thân thiện với môi trường như năng lượng tái tạo, công nghệ sinh thái, xử lý nước thải và sản xuất xanh.

Việt Nam không nằm ngoài làn sóng chuyển dịch này. Những năm gần đây, định hướng phát triển tăng trưởng xanh, kinh tế tuần hoàn, năng lượng sạch và sử dụng tài nguyên bền vững đang dần đi vào thực tiễn. 

Xu thế đó mở ra nhu cầu nhân lực lớn trong các lĩnh vực mới như: kỹ sư năng lượng gió - mặt trời, kỹ sư môi trường, chuyên viên ESG (môi trường - xã hội - quản trị), thiết kế sản phẩm bền vững, kỹ sư nông nghiệp công nghệ cao...

Không chỉ góp phần cải thiện môi trường, nhóm ngành xanh còn mở ra nhiều cơ hội việc làm chất lượng cao cho các bạn trẻ, đặc biệt thế hệ Gen Z - những người đề cao các giá trị sống bền vững và trách nghiệm xã hội.

Trong một thị trường lao động đang chuyển mình mạnh mẽ, nhóm việc làm xanh ngày càng thu hút nhờ mức thu nhập cạnh tranh, đòi hỏi chuyên môn sâu, khả năng ngoại ngữ và sự nhạy bén với công nghệ mới.

Báo cáo của Ngân hàng Thế giới cho thấy, hiện chỉ khoảng 3,6% ngành nghề tại Việt Nam được phân loại là xanh. Tuy nhiên, có tới 88 ngành nghề có thể chuyển đổi thành việc làm xanh nếu được đầu tư bài bản và đồng bộ về chính sách cũng như đào tạo, tương đương 41% thị trường lao động.

 Hướng đi bền vững cho thế hệ trẻ - ảnh 2
Việc tham gia các hoạt động về môi trường đã giúp bạn Lê Hà Yến Nhi trở thành chuyên viên phát triển bền vững

Cơ hội lớn ấy đang được thế hệ trẻ nắm bắt nhanh chóng. Khi vừa mới tốt nghiệp đại học, bạn Lê Hà Yến Nhi, cử nhân ngành Quản trị kinh doanh (Đại học Kinh tế Quốc dân) đã trở thành chuyên viên phân tích dữ liệu bền vững tại một tập đoàn đa quốc gia.

Theo bạn Yến Nhi chia sẻ, hiện nay, nhiều doanh nghiệp buộc phải tuân thủ các tiêu chuẩn ESG, từ đó, gia tăng nhu cầu tuyển dụng nhân sự trẻ có năng lực và tư duy toàn cầu.

"Những vị trí như tư vấn tác động xã hội, phân tích tài chính carbon, phát triển giải pháp ESG... không chỉ cần kiến thức chuyên sâu mà còn yêu cầu khả năng phối hợp đa ngành. Nhưng bù lại, đây là nhóm việc làm có thu nhập rất tốt, môi trường làm việc quốc tế và nhiều cơ hội phát triển lâu dài," bạn Lê Hà Yến Nhi chia sẻ.

Theo Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO), việc làm xanh là những việc làm giúp giảm tác động của các doanh nghiệp và ngành kinh tế lên môi trường và dần đạt đến mức độ bền vững. Cụ thể, những việc làm này giúp bảo vệ hệ sinh thái và đa dạng sinh học; giảm tiêu thụ năng lượng, vật liệu và nước một cách hiệu quả; cắt giảm lượng khí thải carbon và giảm thiểu hoặc loại bỏ hoàn toàn chất thải công nghiệp.

Trang bị kỹ năng để bắp kịp xu hướng 

Báo cáo của LinkedIn cho thấy kỹ năng xanh ngày càng trở thành yếu tố quyết định trên thị trường lao động bền vững, khi tỷ lệ tuyển dụng người lao động sở hữu kỹ năng này tăng từ 29% năm 2023 lên 54,6% năm 2024. 

Tuy nhiên, theo Giám đốc Phát triển bền vững công ty cổ phần Sáng tạo Xanh Việt Nam Nguyễn Thị Hằng, hiện nay, việc phát triển nguồn nhân lực xanh vẫn gặp nhiều thách thức, đặc biệt là nhận thức hạn chế tại doanh nghiệp và cơ sở đào tạo cùng với sự thiếu hụt giảng viên chuyên môn.

Để bắt kịp xu hướng việc làm xanh, thế hệ trẻ cần chủ động trang bị kiến thức sâu rộng về môi trường và phát triển bền vững, đồng thời nâng cao khả năng thích ứng với công nghệ mới. 

 Hướng đi bền vững cho thế hệ trẻ - ảnh 3
Giám đốc Phát triển bền vững công ty cổ phần Sáng tạo Xanh Việt Nam Nguyễn Thị Hằng chia sẻ với học sinh trường THCS & THPT Lê Quý Đôn về việc làm xanh

Những kỹ năng thiết yếu như phân tích dữ liệu môi trường, quản lý dự án bền vững và hiểu biết về luật pháp môi trường là nền tảng quan trọng. Tính kiên trì cũng được xem là yếu tố quyết định giúp vượt qua những áp lực, nghi ngại trong quá trình chuyển đổi. 

Bên cạnh đó, kỹ năng kinh doanh giúp tận dụng hiệu quả cơ hội từ công nghệ xanh, mở rộng hướng phát triển bền vững trong tương lai.

Việc liên tục cập nhật chính sách, xu hướng công nghệ xanh và tích cực tham gia các khóa học, hội thảo, dự án thực tiễn là cách thức cần thiết để nâng cao năng lực cá nhân. 

Làm chủ kỹ năng xanh không chỉ giúp thế hệ trẻ thích nghi nhanh với thị trường lao động biến động mà còn góp phần thiết thực vào chuyển đổi kinh tế - xã hội theo hướng bền vững, đặt nền móng cho sự phát triển hài hòa giữa kinh tế và môi trường trong dài hạn.

Trong bối cảnh thị trường việc làm truyền thống đang dần thu hẹp, việc trang bị kỹ năng xanh sẽ mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp mới cho các bạn trẻ. 

Đây không chỉ là cách để bắt kịp xu hướng phát triển toàn cầu mà còn là chiến lược sống còn giúp họ khẳng định vị thế và nâng cao giá trị bản thân trên thị trường lao động ngày càng cạnh tranh.

Vì vậy, thế hệ trẻ cần nỗ lực không ngừng trong việc học tập và hoàn thiện kỹ năng xanh để chủ động đón đầu tương lai.