Kon Tum:
Hành trình 20 năm kiến tạo bản sắc và phát triển bền vững của huyện Tu Mơ Rông
VHO - Chiều 9.6, huyện Tu Mơ Rông (tỉnh Kon Tum) long trọng tổ chức lễ kỷ niệm 20 năm thành lập (9.6.2005 – 9.6.2025), một dấu mốc quan trọng, đánh dấu hành trình vượt khó, khẳng định bản sắc và nỗ lực vươn lên phát triển vượt bậc của vùng đất dưới chân núi Ngọc Linh.

Dự lễ có Ủy viên TƯ Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Kon Tum Dương Văn Trang; Ủy viên dự khuyết TƯ Đảng U Huấn; Thứ trưởng Bộ VHTTDL Hồ An Phong; đại diện các cơ quan Trung ương, lãnh đạo các tỉnh bạn như Quảng Ngãi, Quảng Nam, Gia Lai; lãnh đạo Tỉnh ủy, UBND tỉnh Kon Tum; cùng đông đảo cán bộ lão thành, nguyên lãnh đạo huyện qua các thời kỳ, nhân dân và lực lượng vũ trang huyện Tu Mơ Rông.

Phát biểu tại buổi lễ, ông Võ Trung Mạnh, Chủ tịch UBND huyện Tu Mơ Rông xúc động điểm lại chặng đường 20 năm kể từ khi huyện được thành lập, một thời kỳ đầy gian nan nhưng cũng rất đỗi tự hào.
“Khi mới thành lập, Tu Mơ Rông là huyện miền núi đặc biệt khó khăn. Giao thông bị chia cắt, cơ sở hạ tầng gần như trắng, đời sống đồng bào thiếu thốn trăm bề. Nhưng với quyết tâm của cả hệ thống chính trị và sự đồng lòng của nhân dân, huyện đã từng bước vượt khó, vươn lên mạnh mẽ”, Chủ tịch UBND huyện Tu Mơ Rông nhấn mạnh.

Sau hai thập kỷ nỗ lực không ngừng nghỉ, huyện Tu Mơ Rông đã khoác lên mình diện mạo mới. Hạ tầng giao thông, điện, nước, y tế, giáo dục từng bước được đầu tư đồng bộ. Các xã vùng sâu vùng xa nay đã có đường bê tông, điện lưới quốc gia, trường học khang trang, trạm y tế hoạt động ổn định.
Đặc biệt, Tu Mơ Rông nổi lên là vùng trồng Sâm Ngọc Linh lớn nhất cả nước, với hơn 3.000 ha, chiếm hơn 2/3 tổng diện tích sâm toàn quốc. Tổng diện tích dược liệu toàn huyện hiện đạt trên 4.000 ha, bao gồm nhiều loại quý như: đẳng sâm, sa nhân, lan kim tuyến…
Từ chỗ canh tác tự cung tự cấp, phát rừng làm nương rẫy, nay người dân đã thay đổi tư duy, chủ động bảo vệ rừng, canh tác bền vững và coi cây sâm Ngọc Linh là “quốc bảo”, tài sản quý giá của cộng đồng.
Nhiều hộ dân tại các xã như Măng Ri, Tê Xăng, Ngọc Lây… đã có thu nhập hàng trăm triệu đến hàng tỷ đồng mỗi năm nhờ trồng và kinh doanh Sâm Ngọc Linh.

Từ chỗ vắng bóng trên bản đồ du lịch, Tu Mơ Rông ngày nay đang dần trở thành điểm đến hấp dẫn của du khách trong và ngoài nước. Mỗi năm, huyện đón khoảng 10.000 lượt khách đến tham quan các vườn sâm, thác nước nguyên sinh, rừng đỗ quyên, rừng chè cổ thụ và các làng du lịch cộng đồng như Tu Thó, Đăk Chum 1, Lê Văng...
Nhiều sản phẩm OCOP từ dược liệu và nông sản như sâm núi, cà phê xứ lạnh, tinh dầu, rượu sâm… đã góp phần quảng bá thương hiệu địa phương. Huyện đang đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số để truy xuất nguồn gốc, đưa sản phẩm lên sàn thương mại điện tử và kết nối với thị trường quốc tế.
Phát biểu chỉ đạo tại buổi lễ, ông Lê Ngọc Tuấn, Chủ tịch UBND tỉnh Kon Tum ghi nhận và biểu dương những thành tựu to lớn mà huyện Tu Mơ Rông đã đạt được trong 20 năm qua. Ông nhấn mạnh, bước vào giai đoạn phát triển mới, huyện cần tiếp tục phát huy thế mạnh sẵn có, đặc biệt là giá trị văn hóa và tài nguyên bản địa, để phát triển bền vững.
Chủ tịch tỉnh đề nghị địa phương tập trung một số nhiệm vụ trọng tâm: Phát triển nông, lâm nghiệp gắn với chế biến sâu, xây dựng thương hiệu các sản phẩm đặc trưng như Sâm Ngọc Linh, cà phê xứ lạnh, Đảng sâm...;
Đẩy mạnh cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư, thu hút doanh nghiệp tham gia vào chuỗi giá trị địa phương;
Gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, phát triển thêm các điểm đến du lịch sinh thái, cộng đồng, văn hóa;
Tăng cường giáo dục, chăm sóc sức khỏe, giảm nghèo đa chiều và nâng cao đời sống người dân, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số.

Tại buổi lễ, Thứ trưởng Bộ VHTTDL Hồ An Phong đã công bố và trao Quyết định công nhận tri thức dân gian về Sâm Ngọc Linh của huyện Tu Mơ Rông và huyện Đăk Glei (Kon Tum) là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Đây là sự ghi nhận xứng đáng cho kho tàng tri thức phong phú mà người dân nơi đây đã gìn giữ và truyền lại qua nhiều thế hệ.
Tri thức dân gian không chỉ là kỹ thuật chăm sóc, thu hái, chế biến sâm mà còn bao gồm nghi lễ, tín ngưỡng, câu chuyện huyền thoại, bài thuốc cổ truyền… gắn liền với đời sống tâm linh và bản sắc văn hóa của người Xơ Đăng.
Việc công nhận di sản không chỉ mang giá trị tinh thần to lớn mà còn mở ra cơ hội để địa phương phát triển du lịch văn hóa, sinh thái và giáo dục cộng đồng trong việc bảo tồn, phát huy tài sản di sản một cách bền vững.


Ghi nhận những thành tựu sau 20 năm xây dựng và phát triển, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Kon Tum đã trao tặng bức trướng truyền thống cho Đảng bộ, chính quyền và nhân dân huyện Tu Mơ Rông.

Dịp này, UBND tỉnh Kon Tum cũng trao bằng khen cho 5 tập thể và 5 cá nhân có thành tích xuất sắc. UBND huyện Tu Mơ Rông tặng giấy khen cho 102 cá nhân tiêu biểu đã góp phần xây dựng địa phương trong 20 năm qua.