Công bố tình huống khẩn cấp để khắc phục hư hỏng đường sắt Bắc - Nam qua Tây Nguyên

TUẤN ĐÔNG

VHO - Bộ Xây dựng vừa ban hành Quyết định số 2242/QĐ-BXD ngày 5.12.2025, công bố tình huống khẩn cấp về thiên tai nhằm khắc phục các hư hỏng nghiêm trọng trên kết cấu hạ tầng tuyến đường sắt Bắc - Nam đoạn qua Gia Lai, Đắk Lắk, Khánh Hòa và Lâm Đồng.

Công bố tình huống khẩn cấp để khắc phục hư hỏng đường sắt Bắc - Nam qua Tây Nguyên - ảnh 1
Bão số 13 đã khiến đường sắt Bắc - Nam bị hư hỏng nặng, nhiều đoạn bị xói lở. Ảnh: Người lao động

Diễn biến thiên tai và mức độ ảnh hưởng trên tuyến đường sắt đi qua Tây Nguyên

Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia, trước và trong thời điểm xảy ra mưa bão, khu vực Trung Trung Bộ và Tây Nguyên liên tục được cảnh báo nguy cơ mưa lớn, lũ quét và sạt lở đất.

Bản tin số 52 ngày 3.11.2025 cho biết, vùng từ Nam Nghệ An đến Quảng Ngãi và phía Đông Gia Lai chịu ảnh hưởng của không khí lạnh tăng cường và bão Kalmaegi, làm gia tăng rủi ro lũ và trượt lở diện rộng.

Đến ngày 19 và 20.11, các bản tin số 1088, 1090 và 1091 tiếp tục cảnh báo nguy cơ lũ quét, sạt lở và sụt lún tại các địa phương từ TP Huế đến Lâm Đồng.

Trên thực tế, mưa lớn kéo dài gần ba tuần đã gây hư hỏng nặng nhiều đoạn kết cấu hạ tầng đường sắt trên tuyến Bắc - Nam, gồm các vị trí từ Km1123+600 đến Km1139+100; Km1204+200 đến Km1219+742; và Km1337+900 đến Km1339+850.

Theo Văn bản số 2803/CĐSVN-QLXD&KCHT của Cục Đường sắt Việt Nam và Tờ trình số 4418/TTr-ĐS của Tổng công ty Đường sắt Việt Nam, các hư hỏng này đe doạ trực tiếp đến an toàn chạy tàu, an toàn tính mạng của hành khách và lực lượng vận hành.

Thời điểm xảy ra thiên tai được xác định từ ngày 6.11 đến 22.11.2025. Đây là cơ sở để cơ quan quản lý có thẩm quyền rà soát, đánh giá thiệt hại và ban hành Lệnh xây dựng công trình khẩn cấp nhằm nhanh chóng khắc phục sự cố.

Nhiệm vụ, giải pháp khẩn cấp và trách nhiệm của các cơ quan liên quan

Trên cơ sở quy định tại Nghị định số 66/2021/NĐ-CP về phòng, chống thiên tai; Nghị định số 175/2024/NĐ-CP về quản lý hoạt động xây dựng; và Thông tư số 17/2021/TT-BGTVT quy định về ứng phó và khắc phục sự cố trong lĩnh vực đường sắt, Bộ Xây dựng yêu cầu các đơn vị chức năng triển khai đồng bộ các biện pháp khẩn cấp nhằm bảo đảm an toàn giao thông đường sắt.

Theo Quyết định 2242/QĐ-BXD, Bộ Xây dựng ủy quyền cho Cục trưởng Cục Đường sắt Việt Nam rà soát, đánh giá mức độ hư hỏng và ban hành Lệnh xây dựng công trình khẩn cấp để sửa chữa những đoạn bị ảnh hưởng. Cục trưởng phải chịu trách nhiệm toàn diện trước Bộ trưởng Bộ Xây dựng và trước pháp luật về các quyết định liên quan.

Cục Đường sắt Việt Nam và Tổng công ty Đường sắt Việt Nam được giao triển khai khắc phục hậu quả, đánh giá chi tiết mức độ hư hỏng, đề xuất giải pháp sửa chữa và phối hợp với Vụ Kế hoạch - Tài chính để tham mưu bố trí vốn thực hiện. Sau khi hoàn thành thi công, các đơn vị phải báo cáo Bộ Xây dựng để xem xét công bố kết thúc tình huống khẩn cấp.

Bên cạnh đó, Vụ Vận tải và An toàn giao thông (Bộ Xây dựng) có trách nhiệm theo dõi, đôn đốc các cơ quan liên quan, bảo đảm tiến độ và hiệu quả trong quá trình khắc phục sự cố, nhằm sớm khôi phục hoạt động vận tải đường sắt trên tuyến huyết mạch Bắc - Nam.

Ảnh hưởng trực tiếp của bão số 13 và mưa lũ đến tuyến đường sắt Bắc - Nam

- Nhiều điểm sạt lở, sụt lún nghiêm trọng xuất hiện tại ba đoạn tuyến dài hàng chục km qua Gia Lai, Đắk Lắk, Khánh Hòa và Lâm Đồng.

- Kết cấu nền đường, ta luy và hệ thống thoát nước bị hư hỏng nặng do mưa kéo dài và dòng chảy mạnh sau bão.

- Mực nước dâng cao tại các khe suối cắt ngang tuyến, gây xói lở chân đường và mất ổn định nền móng.

- Nguy cơ mất an toàn chạy tàu ở mức cao, buộc ngành đường sắt phải hạn chế tốc độ, dừng tàu hoặc chuyển tải tạm thời tại nhiều khu vực.

- Hoạt động vận tải đường sắt Bắc - Nam bị gián đoạn, ảnh hưởng đến vận chuyển hành khách và hàng hoá trong thời điểm cuối năm.