Rộn ràng Lễ hội Panh Kom San Srok của đồng bào Khmer

VHO - Lễ Panh Kom San Srok (lễ cầu an) của đồng bào dân tộc Khmer, được diễn ra vào những ngày sau Tết cổ truyền Chôl Chnăm Thmây, tức vào khoảng cuối tháng 3, đầu tháng 4 âm lịch. Tuy không phải là ngày lễ lớn nhưng lễ cầu an đã thể hiện được nét văn hóa đặc sắc của đồng bào dân tộc Khmer.

Hằng năm, đồng bào Khmer tổ chức lễ Panh Kom San Srok, một loại hình tín ngưỡng dân gian đặc sắc mang nhiều giá trị văn hóa truyền thống của người Khmer. Ông Sơn Sương, A cha chùa Phnor Kom Pôt, xã Tham Đôn, huyện Mỹ Xuyên (Sóc Trăng) cho biết: “Tín ngưỡng dân gian lễ Panh Kom San Srok không thể thiếu trong đời sống văn hóa tinh thần, tâm linh, mang nhiều giá trị văn hóa truyền thống của người Khmer, thể hiện niềm tin của con người vào thiên nhiên, thể hiện tính cộng đồng cao là yếu tố liên kết, tập hợp cư dân trong phum sóc”.

Lễ Panh Kom San Srok thường được tổ chức trong hai ngày đêm, bao gồm các nghi thức như thỉnh các vị sư đi sớt bát theo từng hộ gia đình để cầu siêu, cầu an cho gia đình được mạnh khỏe, hạnh phúc; thỉnh chư thiên, mời các vị sư đọc kinh cầu an, để tế các vị thần bảo vệ đất đai và làm lễ gọi hồn lúa để cầu cho mùa màng được bội thu; cuối cùng là nghi thức thả đèn gió để mong ước nhiều điều may mắn, suôn sẻ, an vui đến mọi nhà...

Để chuẩn bị cho ngày lễ Panh Kom San Srok ở phum sóc, vào ngày cuối cùng của Tết cổ truyền Chôl Chnăm Thmây, những người uy tín trong phum sóc ngồi lại chọn ngày tốt và thông báo cho mọi người biết thời gian và địa điểm tổ chức lễ cầu an. Ông Lâm Chi ở ấp Cà Săng, xã Vĩnh Châu, thị xã Vĩnh Châu (Sóc Trăng) là người có uy tín trong đồng bào Khmer cho biết: “Trước ngày lễ, Ban tổ chức họp bàn cách tổ chức như chi phí bao nhiêu rồi phân công người đi vận động người dân đóng góp. Thanh niên trong phum sóc thì tập trung lại chặt cây dựng rạp ngoài đồng ruộng để làm nơi tổ chức, còn các hương thân phụ lão thì lo việc tâm linh như chuẩn bị bàn thờ phật, nơi dành riêng cho các sư, nơi biểu diễn văn nghệ và các trò chơi dân gian giải trí, đồng thời chuẩn bị hoa đăng, nhang đèn để phục vụ ngày hội...”.

Ngoài ra, trong dịp lễ mời đoàn nghệ thuật Khmer đến biểu diễn góp vui, làm cho ngày lễ thêm phần rộn ràng cùng các trò chơi dân gian giải trí mang đậm nét văn hóa của dân tộc Khmer trong phum sóc. Những năm gần đây, lễ Panh Kom San Srok của đồng bào dân tộc Khmer đã được lược bớt những nghi thức rườm rà, tốn kém nhưng vẫn giữ được nét truyền thống của đồng bào Khmer.