Gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc Cờ Lao ở xã vùng cao Tân Tiến

VHO - Viện Văn hóa, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch Việt Nam vừa tổ chức các lớp tập huấn truyền dạy nghệ thuật sử dụng đàn Sèn Dư, nhạc cụ truyền thống của dân tộc Cờ Lao và truyền dạy nghề thủ công mỹ nghệ dân tộc Cờ Lao tại xã Tân Tiến, tỉnh Tuyên Quang, góp phần nâng cao hiệu quả bảo tồn, phát triển bản sắc văn hóa truyền thống dân tộc Cờ Lao, gắn với phát triển du lịch.

Dân tộc Cờ Lao là dân tộc có dân số rất ít người (dưới 10.000 người) sinh sống chủ yếu tại các địa phương: Hoàng Su Phì, Đồng Văn, Yên Minh, Vị Xuyên, Mèo Vạc, Bắc Quang, thành phố Hà Giang tỉnh Hà Giang cũ, nay là tỉnh Tuyên Quang.

Người Cờ Lao ở Tuyên Quang hiện còn bảo tồn, lưu giữ nhiều giá trị văn hóa truyền thống như âm nhạc, lễ hội, trang phục, nhà ở, tín ngưỡng, cấu trúc tộc họ, làng bản, các lễ thức, lễ hội văn hóa truyền thống độc đáo. Trong đó có loại hình nghệ thuật dân gian đặc sắc như đàn Sèn Dư, múa, hát và nghề thủ công truyền thống.

Tuy nhiên, do tác động của quá trình biến đổi kinh tế-  xã hội nên văn hóa truyền thống của dân tộc Cờ Lao đã có sự biến đổi, mai một. Bên cạnh đó, thế hệ trẻ ngày càng ít được trao truyền đầy đủ về văn hóa truyền thống từ thế hệ cha ông đi trước. Tỷ lệ người Cờ Lao biết thực hành nghi lễ, dân ca, dân vũ, dân nhạc, chế tác nghề thủ công dệt vải, đan lát ngày càng ít dần. 

Xuất phát từ yêu cầu thực tiễn trên, Viện Văn hóa, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch Việt Nam (Bộ VHTTDLh) phối hợp với Sở VHTTDL, UBND xã Tân Tiến, tỉnh Tuyên Quang “Tổ chức khôi phục, bảo tồn và phát triển bản sắc văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Cờ Lao ở tỉnh Tuyên Quang”.

Cụ thể, tổ chức các lớp tập huấn truyền dạy nghệ thuật sử dụng đàn Sèn Dư, một loại nhạc cụ truyền thống của dân tộc Cờ Lao và truyền dạy nghề thủ công mỹ nghệ dân tộc Cờ Lao, góp phần nâng cao hiệu quả bảo tồn, phát triển bản sắc văn hóa truyền thống dân tộc Cờ Lao, gắn với phát triển du lịch. 

Tham gia các lớp tập huấn là 40 học viên dân tộc Cờ Lao đang sinh sống tại xã Tân Tiến, được hai nghệ nhân Min Phà Kháy và Vàng Chá Sèng là người có uy tín am hiểu sâu sắc văn hóa truyền thống của dân tộc Cờ Lao trực tiếp hướng dẫn, truyền dạy.

Ông Bùi Thanh Hưởng, Phó Chủ tịch UBND xã Tân Tiến chia sẻ, xã Tân Tiến hiện có 228 hộ với 1.175 nhân khẩu là đồng bào dân tộc Cờ Lao. Người Cờ Lao nơi đây vẫn lưu giữ nhiều phong tục, tập quán, tín ngưỡng và nghề thủ công đặc trưng, như dệt, đan lát, chế tác nhạc cụ…Việc Viện Văn hóa, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch Việt Nam tổ chức hai lớp truyền dạy đàn Sèn Dư và nghề thủ công mỹ nghệ cho thế hệ trẻ dân tộc Cờ Lao, không chỉ giúp người dân gìn giữ các giá trị di sản văn hóa phi vật thể tiêu biểu đang có nguy cơ mai một, mà còn thêm hiểu, thêm yêu văn hóa dân tộc mình, từ đó mở ra cơ hội để phát triển các sản phẩm văn hóa, du lịch cộng đồng tạo sinh kế bền vững.

Từ thực tiễn nghiên cứu và triển khai công tác bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống dân tộc Cờ Lao của Viện Văn hóa, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch Việt Nam, tin rằng trong thời gian tới, các loại hình văn hóa phi vật thể của đồng bào Cờ Lao nói riêng, các dân tộc xã Tân Tiến nói chung sẽ được duy trì, phát triển, tạo cơ hội thuận lợi cho sự phát triển văn hóa - du lịch cộng đồng gắn với bản sắc văn hóa các dân tộc, từng bước nâng cao đời sống văn hóa và tinh thần cho người dân, ông Bùi Thanh Hưởng nhấn mạnh.