Thủ tướng nêu 3 yêu cầu "đặt hàng" đối với thanh niên Việt Nam

VHO - Chiều 24.3, tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng đối thoại với thanh niên Việt Nam năm 2025 với chủ đề "Thanh niên Việt Nam tiên phong phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia".

Chương trình do Bộ Nội Vụ, Văn phòng Chính phủ, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh phối hợp tổ chức nhân Tháng Thanh niên năm 2025 và chào mừng kỷ niệm 94 năm Ngày thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh (26.3.1931-26.3.2025).

Cùng dự Đối thoại có Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn; lãnh đạo các ban, bộ, ngành, cơ quan Trung ương, cùng 300 đại biểu thanh niên, đại diện cho hơn 20 triệu thanh niên cả nước.

Phát biểu kết luận, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá buổi đối thoại diễn ra dân chủ, không có giới hạn, không có khoảng cách, thực sự chất lượng, có ích, mang tính hiểu biết, chia sẻ lẫn nhau và có tính định hướng, khả thi, hiệu quả.

Về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của thanh niên và công tác thanh niên, Thủ tướng nhấn mạnh, thanh niên Việt Nam mang trong mình dòng máu Lạc Hồng; là lực lượng sung sức nhất về thể chất và tinh thần, trí tuệ, khát vọng, đam mê, cống hiến; là lực lượng có tiềm năng và sức mạnh lan tỏa to lớn, luôn khát khao vươn lên, khẳng định mình, đóng góp cho Tổ quốc, cho nhân dân.

Trong suốt chiều dài lịch sử vẻ vang của dân tộc, các thế hệ thanh niên Việt Nam luôn đóng vai trò quan trọng trong quá trình xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước. Từ những sự kiện trọng đại đến quá trình vận động, phát triển trong từng giai đoạn lịch sử của dân tộc đều gắn liền với sự đóng góp quan trọng của thế hệ trẻ, của thanh niên.

Trong công cuộc kháng chiến chống thực dân, giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước, thanh niên Việt Nam là đội quân xung kích của Đảng, sẵn sàng hy sinh vì đất nước, với nhiều phong trào cách mạng sục sôi như Cảm tử cho Tổ quốc quyết sinh, Ba sẵn sàng…

Trong công cuộc đổi mới, hội nhập của đất nước, thanh niên Việt Nam luôn chủ động, tích cực, tiên phong trong lao động, sản xuất kinh doanh và học tập, rèn luyện, nổi bật là các phong trào: Thanh niên lập nghiệp, Tuổi trẻ giữ nước, Đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp…

Thủ tướng nhắc lại lúc sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn đặt trọn niềm tin vào thanh niên. Trong Thư gửi các bạn thanh niên (1947), Người khẳng định: "Thanh niên là người chủ tương lai của nước nhà. Nước nhà thịnh hay suy, yếu hay mạnh một phần lớn là do các thanh niên".

Đảng, Nhà nước luôn đề cao vai trò, vị trí của thanh niên, là lực lượng xung kích của cách mạng, luôn đặt thanh niên ở vị trí trung tâm chiến lược bồi dưỡng, phát huy nhân tố và nguồn lực con người Việt Nam. Thời gian qua, chúng ta đã đề ra nhiều cơ chế, chính sách giáo dục đào tạo, bồi dưỡng, khuyến khích thanh niên phát triển, lập nghiệp, phát huy vai trò trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội.

Tinh thần là tạo điều kiện phát huy tối đa năng lực của mỗi người, tạo thuận lợi nhất cho mỗi người theo đuổi đam mê, hoài bão, thế mạnh của mình, ai có thế mạnh, sở trường nào cũng đều có "đất dụng võ", Thủ tướng nói.

Từ khi ban hành Luật Thanh niên năm 2020, đây là lần thứ ba Thủ tướng Chính phủ đối thoại với thanh niên Việt Nam. Theo Thủ tướng, điều này tiếp tục khẳng định sự quan tâm, kỳ vọng của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đối với thế hệ trẻ - những chủ nhân tương lai của nước nhà.

Chương trình Thủ tướng Chính phủ đối thoại với thanh niên năm 2023 có chủ đề "Xây dựng nguồn nhân lực trẻ, chất lượng cao, đáp ứng kỷ nguyên 4.0" cùng 2 thông điệp, gồm: "5 sẵn sàng" và "5 tiên phong".

Chương trình Thủ tướng Chính phủ đối thoại với thanh niên năm 2024 với chủ đề "Phát huy vai trò xung kích của thanh niên trong công cuộc chuyển đổi số quốc gia" cùng 2 thông điệp: "5 xung kích" và "6 khát vọng".

Cùng với chủ đề năm nay, đây là những chủ đề phù hợp với tuổi trẻ, với xu thế của thời đại và sự phát triển đất nước.

Qua báo cáo của Trung ương Đoàn, sau các Chương trình đối thoại năm 2023 và 2024, các bộ, ngành và toàn bộ 63/63 tỉnh, thành phố đã tích cực tổ chức các hội nghị đối thoại giữa người đứng đầu chính quyền với thanh niên; kịp thời thực hiện, xử lý các đề xuất, kiến nghị của thanh niên. Thủ tướng đề nghị Trung ương Đoàn chủ trì, cùng các bộ, ngành, địa phương sơ kết, đánh giá thực hiện; tiếp tục lắng nghe và kịp thời đề xuất giải pháp tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc.

Thời gian tới, Thủ tướng mong thanh niên tiếp tục chia sẻ những cảm xúc, ấn tượng về sự phát triển của đất nước, những băn khoăn, trăn trở và những hiến kế, góp ý để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Đảng, Nhà nước xác định rõ khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia là trụ cột quan trọng, là giải pháp chủ đạo, là phương thức đột phá để đạt được các mục tiêu chiến lược đề ra.

Cùng với đó, thanh niên hiện nay là thế hệ sinh ra trong thời đại khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số. Thanh niên được xác định là lực lượng xung kích, nòng cốt, là lực lượng có sức sáng tạo vô hạn, có khả năng tiếp cận nhanh và làm chủ về nghiên cứu, phát triển, chuyển giao khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp và chuyển đổi số quốc gia.

Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Thủ tướng hoan nghênh và đánh giá cao sáng kiến của Trung ương Đoàn về chủ đề đối thoại năm nay, đặc biệt là những ý kiến tâm huyết, trách nhiệm, chia sẻ, đề xuất, kiến nghị của các bạn thanh niên trong Chương trình. Các bạn đang thể hiện rõ tâm thế, trách nhiệm, bản lĩnh tiên phong, sẵn sàng đảm nhận sứ mệnh lịch sử của thanh niên trong giai đoạn cách mạng mới, phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số của đất nước, góp phần đưa Việt Nam vươn lên phát triển mạnh mẽ trong kỷ nguyên mới, giàu mạnh, văn minh, thịnh vượng.

Trong thời gian qua, thanh niên Việt Nam đã khẳng định vai trò tiên phong trong phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; trong đó "6 dấu ấn" nổi bật:

Đột phá trong học tập, nghiên cứu và phát triển công nghệ: Các startup công nghệ do thanh niên lãnh đạo đã triển khai nhiều dự án AI và công nghệ số với tổng giá trị đầu tư lên tới hàng chục triệu USD (ứng dụng AI trong phân tích dữ liệu y tế và nông nghiệp thông minh, giúp tối ưu hóa quy trình sản xuất và giảm thiểu chi phí vận hành).

Phong trào khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo được đẩy mạnh: Một số sản phẩm khởi nghiệp công nghệ số của thanh niên thành công bước đầu như ví điện tử Momo, nền tảng quản trị doanh nghiệp Base.vn; nền tảng chia sẻ kiến thức Got It. Nhiều doanh nghiệp số thành công do thanh niên làm chủ như Tiki.vn, Be Group, VNG Corporation.

Tích cực tham gia tiến trình chuyển đổi số quốc gia: Hàng triệu thanh niên tham gia các khóa đào tạo kỹ năng số, nâng cao năng lực tiếp cận công nghệ mới. Hàng trăm nghìn tình nguyện viên trẻ đã hỗ trợ triển khai các dịch vụ công trực tuyến. Trong đại dịch Covid-19, thanh niên đã đi đầu trong sử dụng các nền tảng trực tuyến phục vụ học tập từ xa; khám bệnh từ xa, khai báo y tế, tình nguyện trực tuyến…

Giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc: Thanh niên đi đầu trong việc số hóa dữ liệu về các di sản văn hóa, các địa chỉ đỏ; tạo nhiều nền tảng trực tuyến đã giới thiệu nghệ thuật truyền thống như chèo, tuồng, cải lương. Nhiều nghệ sĩ trẻ đã kết hợp, lồng ghép âm nhạc dân gian với nhạc đương đại, thu hút số lượng kỷ lục người xem.

Thủ tướng nhắc tới tác phẩm "Bắc Bling (Bắc Ninh)", góp phần quốc tế hoá nền văn hoá tiên tiến, đậm đà bản sắc của dân tộc Việt Nam ra thế giới và dân tộc hoá văn minh nhân loại vào đất nước ta.

Tích cực tham gia các hoạt động quốc tế: Mỗi năm có hàng chục nghìn sinh viên tham gia trao đổi quốc tế, thúc đẩy giao lưu văn hóa, hợp tác học thuật, du học. Nhiều nhà khoa học trẻ Việt Nam đã có những công trình nghiên cứu có tính ứng dụng cao, được quốc tế ghi nhận.

Tích cực chuyển đổi số trong các hoạt động tình nguyện: Nhiều mô hình tình nguyện của thanh niên gắn với chuyển đổi số được triển khai như: Mạng lưới kết nối trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu; Mạng lưới Thầy thuốc đồng hành; Tổ công nghệ số cộng đồng, Mạng lưới Trí thức trẻ tham gia xây dựng nông thôn mới, Đội hình tình nguyện "Bình dân học vụ số"… Năm 2024, hơn 20 triệu lượt đoàn viên, thanh niên đã tham gia các chương trình tình nguyện. Nhiều sáng kiến năng lượng tái tạo, mô hình kinh tế tuần hoàn do thanh niên khởi xướng đang được nhân rộng.

Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Thủ tướng ghi nhận, biểu dương sự nỗ lực và những kết quả, thành tích của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và tuổi trẻ Việt Nam đã đạt được trong nghiên cứu khoa học, ứng dụng công nghệ vào sản xuất và đời sống, thúc đẩy hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và tham gia chuyển đổi số trên tất cả các lĩnh vực. Đây không chỉ là kết quả đáng tự hào mà còn là động lực mạnh mẽ để thế hệ trẻ tiếp tục cống hiến, đóng góp vào sự phát triển bền vững của đất nước.

Tuy nhiên, Thủ tướng nêu rõ, đây mới chỉ là những kết quả bước đầu, chúng ta tuyệt đối không được chủ quan, thỏa mãn, say sưa với những kết quả đạt được; còn rất nhiều việc phải làm phía trước.

Thanh niên Việt Nam đang tiếp tục phải đối mặt với nhiều khó khăn thách thức, "lực cản" lớn trong bối cảnh quốc tế, trong nước dưới tác động của quá trình số hoá và cách mạng công nghiệp 4.0:

 Nguồn nhân lực trẻ đáp ứng yêu cầu phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia còn chưa nhiều, một bộ phận chất lượng chưa cao; (2) Sự cạnh tranh gay gắt trên thị trường lao động khi khoa học công nghệ hiện đại dần thay thế con người trong một số lĩnh vực;

Sự chuyển dịch về lực lượng lao động toàn cầu; Hệ sinh thái khởi nghiệp của Việt Nam vẫn đối diện nhiều rào cản, hạ tầng khoa học công nghệ, hạ tầng số còn chưa được đầu tư đúng mức; Hạn chế, bất cập về an ninh mạng, bảo mật dữ liệu cá nhân và bảo vệ chủ quyền trên không gian số…

Những thách thức này đặt lên vai thanh niên sứ mệnh phải chủ động, tiên phong trong đổi mới tư duy, không ngừng trau dồi kiến thức và bản lĩnh để biến khó khăn thành cơ hội, lợi thế cạnh tranh, vươn lên làm chủ khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo.

Thủ tướng nêu rõ, để khuyến khích thanh niên chủ động, tích cực tham gia phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp và chuyển đổi số quốc gia, thời gian tới Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ sẽ tập trung chỉ đạo 3 nhiệm vụ trọng tâm:

Thứ nhất là hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách hỗ trợ thanh niên phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp và chuyển đổi số; coi đây là điểm nghẽn của điểm nghẽn và đột phá của đột phá.

Thứ hai là phát triển hạ tầng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi cho thanh niên tham gia sâu rộng vào phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp và chuyển đổi số quốc gia.

Thứ ba là đầu tư phát triển mạnh mẽ nguồn nhân lực trẻ chất lượng cao, đặc biệt trong các lĩnh vực công nghệ mũi nhọn.

Để thanh niên Việt Nam trở thành lực lượng tiên phong, nòng cốt trong kỷ nguyên số của đất nước, Thủ tướng đề nghị Đoàn TNCS Hồ Chí Minh cùng Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam phát động các phong trào thi đua thiết thực, hiệu quả, mang tính nhân văn sâu sắc và có các chương trình, kế hoạch, nhiệm vụ, giải pháp cụ thể để phát huy hơn nữa vai trò và sự đóng góp, cống hiến của thanh niên; trong đó tập trung vào "Ba tiên phong" và "Sáu trọng tâm".

Đồng thời, Thủ tướng đề nghị thanh niên Việt Nam phát huy tinh thần xung kích, sáng tạo với "5 chủ động" trong phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Thủ tướng nêu 3 yêu cầu "đặt hàng" đối với thanh niên Việt Nam:

Một là, thanh niên Việt Nam đã nói là làm, đã cam kết phải thực hiện, đã nỗ lực rồi phải nỗ lực hơn nữa, quyết tâm rồi phải quyết tâm cao hơn nữa, đã quyết liệt rồi phải quyết liệt hơn nữa, đã tiên phong rồi phải tiên phong hơn nữa. Phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số không chỉ là nhiệm vụ mà còn là cơ hội để thanh niên thể hiện bản lĩnh, trí tuệ, khát vọng cống hiến xây dựng đất nước phát triển giàu mạnh, văn minh, thịnh vượng.

Hai là, thanh niên Việt Nam phải có tư duy sáng tạo, hành động quyết liệt, mạnh mẽ, hiện thực hóa khát vọng bằng những sản phẩm, công trình cụ thể, hiệu quả. Tận dụng tốt cơ hội, phản ứng chính sách phù hợp, linh hoạt, hiệu quả.

Ba là, thanh niên Việt Nam phải phát huy tinh thần "thắng không kiêu, bại không nản"; phải có tư tưởng "biến không thành có, biến khó thành dễ, biến cái không thể thành cái có thể". Tuổi trẻ hãy giữ "Tâm trong - Trí sáng - Hoài bão lớn", nghĩ sâu làm lớn, nhìn xa trông rộng; coi trọng thời gian, trí tuệ, sự quyết đoán đúng thời điểm; nỗ lực vượt qua giới hạn của chính mình để không ngừng cống hiến, đóng góp cho quê hương, đất nước.

Nhắc lại lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu: "Thanh niên sẽ làm chủ nước nhà. Phải học tập mãi, tiến bộ mãi, mới thật là thanh niên", Thủ tướng nhấn mạnh thanh niên Việt Nam là chủ nhân tương lai của đất nước, 20 triệu thanh niên sẽ quyết định vị thế và tầm vóc của Việt Nam trong kỷ nguyên số. Tầm nhìn và khát vọng phát triển đất nước tới 2045 rất cần sự đóng góp, trí tuệ của 20 triệu thanh niên.