Giỗ Tổ Hùng Vương trong kỷ nguyên mới của đất nước

VHO - Mỗi năm, khi tiết tháng Ba chạm ngõ, khi núi Nghĩa Lĩnh phủ mây sương bảng lảng, hàng triệu con tim người Việt lại cùng hướng về Phú Thọ, nơi các Vua Hùng đã khai sơn phá thạch, đặt nền móng đầu tiên cho quốc gia Văn Lang.

 Ngày Giỗ Tổ Hùng Vương không chỉ là một sự kiện lịch sử, mà đã trở thành biểu tượng thiêng liêng, khắc sâu trong tâm hồn dân tộc như một mạch nguồn bất tận, nơi mọi giá trị văn hóa, tinh thần, đạo lý và khát vọng dân tộc cùng tụ hội. 

 Có thể nói, rất ít dân tộc nào trên thế giới lại có một ngày tưởng nhớ tổ tiên được xác lập thành quốc lễ như người Việt Nam. Điều ấy không chỉ thể hiện lòng biết ơn sâu sắc với công lao dựng nước từ thuở hồng hoang, mà còn là sự khẳng định mạnh mẽ rằng: Cội nguồn là bất biến, là ngọn nguồn nuôi dưỡng bản sắc dân tộc, là điểm tựa để dân tộc vững bước đi tới tương lai.

Từ truyền thuyết Lạc Long Quân - Âu Cơ đến hình ảnh các Vua Hùng lập quốc, tất cả đều được gìn giữ và trao truyền qua nhiều thế hệ, như một “sợi chỉ đỏ” xuyên suốt mọi giai đoạn lịch sử. 

Ngày nay, khi Việt Nam bước vào kỷ nguyên phát triển mới, kỷ nguyên của hội nhập quốc tế sâu rộng, của chuyển đổi số, của khát vọng sánh vai cùng cường quốc năm châu, thì tinh thần của ngày Giỗ Tổ lại càng cần được khơi dậy mạnh mẽ.

Không chỉ để nhắc nhớ về quá khứ, mà còn để hun đúc lòng yêu nước, ý chí tự cường và khát vọng vươn cao trong mỗi con người Việt Nam hiện đại. Giữa bao biến động, giữa những làn sóng văn hóa toàn cầu đang lan tỏa mạnh mẽ, Giỗ Tổ Hùng Vương chính là chiếc neo tinh thần giúp dân tộc không mất gốc, không bị hòa tan, mà ngày càng khẳng định bản sắc riêng trong hành trình hội nhập. 

Giỗ Tổ Hùng Vương hôm nay không chỉ là dịp để các thế hệ con cháu bày tỏ lòng thành kính với tiền nhân, mà còn là không gian văn hóa kết nối quá khứ - hiện tại - tương lai. Tại Phú Thọ, mảnh đất Tổ thiêng liêng, các hoạt động tưởng niệm ngày càng được tổ chức quy mô, trang nghiêm mà vẫn đậm đà bản sắc.

Từ lễ rước kiệu, dâng hương tại đền Hùng, đến những hội trại văn hóa, các chương trình nghệ thuật dân gian, thi gói bánh chưng bánh giày, các buổi biểu diễn hát Xoan nơi sân đình cổ kính... tất cả đã tạo nên một không gian đậm đặc văn hóa Việt, lan tỏa tinh thần đoàn kết và tự hào dân tộc. 

Không chỉ tại Phú Thọ, ngày nay Giỗ Tổ đã trở thành ngày hội chung của cả nước và cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài. Từ Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng đến Paris, Berlin, New York, Sydney... đâu đâu cũng có lễ dâng hương, đâu đâu cũng vang vọng lời nguyện ước: Cầu quốc thái dân an, cầu cho dân tộc trường tồn và phát triển.

Điều đó cho thấy, dù có đi đâu, làm gì, người Việt vẫn không quên cội nguồn, vẫn khắc ghi mình là con cháu các Vua Hùng. Chính từ sự cố kết bền chặt đó, một bản lĩnh văn hóa Việt Nam đã và đang hình thành, vững vàng trước mọi biến thiên thời cuộc. 

Trong bối cảnh đất nước đang tiến hành tinh gọn bộ máy, sáp nhập các đơn vị hành chính, tái cấu trúc không gian phát triển, ngày Giỗ Tổ càng mang ý nghĩa đặc biệt. Nó không chỉ nhắc nhớ về sự thống nhất của một dân tộc từ thuở bình minh lịch sử, mà còn góp phần hóa giải những khác biệt, những khoảng trống tâm lý khi nhiều địa phương thay đổi tên gọi, cấu trúc hành chính.

Giỗ Tổ trở thành biểu tượng chung, nơi mỗi người dân đều có thể tìm thấy mình trong dòng chảy lịch sử, trong một cội nguồn chung, để từ đó dễ dàng hòa nhập và xây dựng bản sắc cộng đồng mới sau sáp nhập. 

Từ lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Các Vua Hùng đã có công dựng nước, Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước”, chúng ta nhận ra một điều thiêng liêng: Giữ nước không chỉ là giữ biên cương, mà còn là giữ văn hóa, giữ đạo lý, giữ hồn dân tộc.

Giỗ Tổ chính là dịp để mỗi người, đặc biệt là thế hệ trẻ, suy ngẫm về vai trò và trách nhiệm của mình đối với tương lai đất nước. Làm sao để không thua kém bạn bè năm châu? Làm sao để Việt Nam vừa hiện đại, vừa giàu bản sắc?

Những câu hỏi ấy không thể trả lời nếu chúng ta không có một nền tảng văn hóa vững chắc, không có một tinh thần đoàn kết bắt nguồn từ cội nguồn dân tộc. 

Tinh thần Giỗ Tổ, nếu được tiếp cận bằng tư duy hiện đại, có thể trở thành chất xúc tác mạnh mẽ để khơi dậy sáng tạo trong giới trẻ.

Những lễ hội kết hợp yếu tố truyền thống và công nghệ, những video kể chuyện lịch sử hấp dẫn, các sản phẩm truyền thông số, trò chơi tương tác, triển lãm ảo về thời đại Hùng Vương... đều có thể làm sống dậy lịch sử trong lòng thế hệ hôm nay. Khi lịch sử không còn là những trang sách khô khan, mà trở thành trải nghiệm sống động, thì tinh thần Hùng Vương sẽ lan tỏa mạnh mẽ hơn bao giờ hết. 

Trong kỷ nguyên chuyển đổi số, Việt Nam cần một thế hệ công dân toàn cầu mang trong mình khát vọng lớn và bản sắc vững vàng. Và hành trang ấy không thể thiếu được tinh thần từ ngày Giỗ Tổ. Đó là sự tự hào về giống nòi, là lòng kiêu hãnh với lịch sử cha ông, là ý chí vươn lên của con cháu Lạc Hồng.

Một dân tộc biết trân trọng tổ tiên, biết gìn giữ cội nguồn là một dân tộc có chiều sâu, có sức bền, có năng lượng tinh thần để đi đường dài và chinh phục những đỉnh cao mới. 

Trong làn sóng hội nhập toàn cầu, những quốc gia giữ được bản sắc riêng, giữ được hồn dân tộc giữa muôn màu văn hóa mới là những quốc gia được tôn trọng. Việt Nam, với điểm tựa là những giá trị truyền thống như ngày Giỗ Tổ Hùng Vương, hoàn toàn có thể tự tin bước vào thời đại mới với tâm thế của một dân tộc vừa khiêm nhường, vừa kiêu hãnh.

Từ mảnh đất Phú Thọ linh thiêng, từ câu chuyện về các Vua Hùng thuở dựng nước, một tinh thần Việt Nam mới đang hình thành: Hiện đại, bản lĩnh, đoàn kết và không quên cội rễ. 

Và vì vậy, Giỗ Tổ Hùng Vương không chỉ là ngày của quá khứ, mà là ngày của tương lai. Đó là ngày chúng ta lắng nghe tiếng vọng từ ngàn xưa để hiểu mình hôm nay và định hình con đường cho mai sau.

Đó là ngày để triệu con tim cùng chung một nhịp đập, cùng hướng về Đất Tổ, để thấy mình không đơn độc giữa những đổi thay, để thấy rằng mình thuộc về một dân tộc vĩ đại, kiên cường và đầy khát vọng. 

Khi khói hương lan tỏa trên đỉnh Nghĩa Lĩnh, khi những bước chân thành kính nối nhau về đền Hùng, cũng là lúc sức mạnh vô hình của văn hóa Việt được đánh thức. Sức mạnh ấy không ồn ào, không phô trương, nhưng lặng lẽ thấm sâu vào tâm hồn mỗi người. Đó chính là sức mạnh đã giữ nước từ ngàn xưa, và sẽ còn nâng bước Việt Nam đi tới trong thế kỷ 21 và xa hơn nữa.