Thông cáo của NXBGDVN về bài viết sai lệch, gây hiểu lầm dư luận

VHO - Ngày 25.5.2025, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam (NXBGDVN) đã phát đi thông cáo báo chí chính thức, phản hồi bài viết có tiêu đề “Nhà xuất bản Giáo dục lãi kỷ lục” đăng trên Báo điện tử VnExpress. NXBGDVN cho rằng bài báo đã đăng tải thông tin sai sự thật, mang tính xuyên tạc, gây tổn hại nghiêm trọng đến uy tín, thương hiệu và quyền lợi hợp pháp của một doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước đang thực hiện nhiệm vụ chính trị đặc biệt trong lĩnh vực giáo dục.

Theo NXBGDVN, bài viết của tác giả Phương Đông đăng trên VnExpress ngày 24.5.2025 đã sử dụng thông tin cũ, trích dẫn không chính xác và áp đặt các nhận định mang tính quy chụp, phiến diện.

Đặc biệt, việc gán ghép kết luận của Thanh tra Chính phủ từ cuối năm 2022 vào kết quả hoạt động sản xuất – kinh doanh của NXBGDVN trong năm 2024 được cho là hành vi cố tình dẫn dắt dư luận sai lệch, ảnh hưởng nghiêm trọng đến tâm lý phụ huynh, học sinh và đối tác của NXBGDVN.

Thông cáo báo chí nhấn mạnh: “Đây là kiểu làm báo phi đạo đức mà các cơ quan chỉ đạo, quản lý báo chí đã nhiều lần nhắc nhở, chấn chỉnh. Việc cố tình sử dụng lại những kết luận cũ để tạo dựng mối liên hệ xuyên tạc với kết quả năm 2024 là hành vi thông tin sai bản chất, gây hoang mang xã hội.”

Một trong những nội dung sai sự thật nghiêm trọng được NXBGDVN chỉ ra là việc bài báo cho rằng NXBGDVN “độc quyền xuất bản sách giáo khoa”. Trên thực tế, từ năm 2017, Nhà nước đã thực hiện chính sách xã hội hóa lĩnh vực xuất bản sách giáo khoa.

Đến nay, đã có ít nhất 7 nhà xuất bản được cấp phép tham gia thị trường, trong đó có nhiều đơn vị tư nhân. Việc khẳng định NXBGDVN “độc quyền” là hoàn toàn sai lệch và đi ngược lại chủ trương cạnh tranh bình đẳng, minh bạch trong giáo dục.

NXBGDVN cũng bác bỏ thông tin cho rằng đơn vị này “lạm dụng vị trí thống lĩnh thị trường để đăng ký giá sách cao bất hợp lý”.

Thực tế trong hai năm 2023–2024, hai bộ sách giáo khoa của NXBGDVN luôn có mức giá thấp nhất so với các bộ sách cùng loại do các nhà xuất bản khác phát hành.

Bên cạnh đó, đơn vị đã nhiều lần thực hiện tiết giảm chi phí, tối ưu hóa quy trình nhằm đảm bảo sách đến tay học sinh với giá phù hợp, góp phần vào ổn định chỉ số giá tiêu dùng (CPI), được cơ quan quản lý nhà nước ghi nhận.

NXBGDVN là một tổ chức xuất bản lớn, hoạt động trên nhiều lĩnh vực như sách tham khảo, sách bài tập, liên kết xuất bản, dịch vụ cơ sở vật chất và đầu tư tài chính.

Doanh thu và lợi nhuận của NXBGDVN đến từ các nguồn đa dạng, trong đó sách giáo khoa chỉ chiếm một phần. Việc bài báo quy chụp rằng toàn bộ lợi nhuận của NXBGDVN đều đến từ SGK là phiến diện, thiếu căn cứ và có dấu hiệu bóp méo thực tế.

NXBGDVN khẳng định hoạt động hoàn toàn theo cơ chế thị trường, tự chủ tài chính, thậm chí phải vay vốn ngân hàng để thực hiện các chương trình đổi mới SGK theo Chương trình GDPT 2018.

Với tư cách là doanh nghiệp nhà nước, NXBGDVN còn phải tuân thủ nghiêm ngặt Luật Đấu thầu, các quy định về mua sắm công – vốn được xem là điểm nghẽn khiến đơn vị này chịu nhiều ràng buộc hơn các đơn vị tư nhân. Chính vì vậy, thông tin cho rằng NXBGDVN có “lợi thế độc quyền” là hoàn toàn vô căn cứ.

NXBGDVN nhấn mạnh, trong hai năm liên tiếp, Báo VnExpress đều lựa chọn thời điểm cao điểm sản xuất – cung ứng SGK để đăng tải những bài viết có nội dung xuyên tạc, giật tít sai lệch, gây ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động của đơn vị.

Đặc biệt, trong cả hai lần, phóng viên VnExpress đều không liên hệ với NXBGDVN để kiểm chứng thông tin trước khi đăng tải, vi phạm nghiêm trọng Luật Báo chí.

Ngay sau khi bài báo được đăng, NXBGDVN đã lập tức gửi báo cáo chính thức đến Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Cục Báo chí – Bộ VHTTDL, Hội Nhà báo Việt Nam và các cơ quan liên quan để đề nghị xem xét xử lý theo đúng quy định pháp luật.

“NXBGDVN chính thức yêu cầu Báo VnExpress đính chính nội dung sai sự thật và công khai xin lỗi về việc đăng tải bài viết có tính chất công kích, gây phương hại đến danh dự, thương hiệu và quyền lợi hợp pháp của đơn vị,” thông cáo viết.

Trải qua 68 năm xây dựng và phát triển, NXBGDVN là doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước, có vai trò nòng cốt trong việc cung ứng sách giáo khoa và học liệu giáo dục phục vụ hàng triệu giáo viên, học sinh và phụ huynh trên toàn quốc.

NXBGDVN khẳng định sẽ tiếp tục hoạt động minh bạch, tuân thủ pháp luật, đồng thời sẵn sàng phối hợp, cung cấp thông tin chính xác, đầy đủ cho báo chí, để bảo đảm công chúng được tiếp cận nguồn tin khách quan, trung thực.