Chúng ta rất cần sự giúp đỡ từ Văn học

VHO- Cục Nghệ thuật biểu diễn (NTBD) và Hội Nhà văn Việt Nam vừa tổ chức ký kết “Chương trình phối hợp thực hiện công tác quản lý nhà nước về văn học giai đoạn 2021-2025”. Thứ trưởng Bộ VHTTDL Tạ Quang Đông đã tới dự và phát biểu chỉ đạo tại buổi lễ.

 Thứ trưởng Tạ Quang Đông chứng kiến Lễ ký kết

 Nội dung được ký kết trong văn bản sẽ sớm được thực hiện để khắc phục những bất cập trong quản lý nhà nước về văn học hiện nay.

Chế độ ưu đãi chưa tương xứng với công sức lao động sáng tạo

Phát biểu tại chương trình, Thứ trưởng Tạ Quang Đông nêu rõ, dù trong thời gian qua, quản lý nhà nước về văn học đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng nhưng cũng tồn tại không ít hạn chế. Cơ sở pháp lý về quản lý, khuyến khích phát triển văn học, nghệ thuật còn chưa đồng bộ. Nhận thức về vai trò của văn học ở nhiều cấp lãnh đạo, quản lý chưa thật đầy đủ. Nguồn lực tài chính đầu tư cho văn học eo hẹp, dẫn tới hiệu quả trong hoạt động còn thấp. Công tác quản lý nhà nước về văn học tồn tại nhiều bất cập, đặc biệt là ở cấp cơ sở. Ngoài ra, các chế độ ưu đãi cho văn nghệ sĩ còn thấp, chưa tương xứng với công sức lao động sáng tạo.

Trước tình hình đó, trong thời gian tới, Bộ sẽ chỉ đạo Cục NTBD chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan nghiên cứu, tham mưu, đề xuất cơ chế, chính sách về hoạt động quản lý nhà nước trong lĩnh vực văn học, đảm bảo phù hợp với thực tế. Trước mắt, Bộ VHTTDL giao Cục NTBD chủ trì, phối hợp với Hội Nhà văn Việt Nam tổ chức triển khai thực hiện hiệu quả các hoạt động đề ra trong chương trình phối hợp đã ký kết. Hằng năm, cần tập trung đánh giá cụ thể kết quả đạt được, khắc phục khó khăn để chương trình thực sự có hiệu quả và đi vào thực chất.

Được biết, chương trình sẽ tăng cường phối hợp trong công tác quản lý nhà nước và phát triển sự nghiệp thuộc lĩnh vực văn học, nghệ thuật; tạo điều kiện thuận lợi để Hội Nhà văn Việt Nam, Hội Liên hiệp VHNT các tỉnh, thành phố hoạt động theo định hướng, chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước về phát triển văn học, nghệ thuật sao cho phù hợp với điều kiện thực tế, đặc trưng văn hóa của vùng miền; nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, phát huy khả năng sáng tạo của đội ngũ văn nghệ sĩ từ Trung ương đến địa phương; đào tạo, bồi dưỡng, tuyển chọn, khuyến khích các tài năng sáng tác văn học, nghệ thuật nâng cao trách nhiệm công dân với xã hội.

Một mục tiêu khác cũng được nhắc đến là tạo điều kiện cho đội ngũ sáng tác, phê bình văn học, nghệ thuật phát huy tốt nhất khả năng sáng tạo của mỗi cá nhân, để tạo ra nhiều tác phẩm chất lượng cao về tư tưởng, nội dung, nghệ thuật, đáp ứng nhu cầu thưởng thức nghệ thuật và nâng cao đời sống tinh thần của nhân dân trong thời kỳ mới…

“Không thể để trẻ lớn lên với văn học mang tinh thần Doraemon”

Tại buổi lễ ký kết, một trong những nội dung được các bên đặc biệt quan tâm là việc phát hiện, bồi dưỡng tài năng trẻ, chú trọng phát triển văn học dành cho thiếu nhi. Theo nhà thơ Nguyễn Quang Thiều (Phó Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam), xã hội đã chứng kiến bao nhiêu câu chuyện đau lòng về sự suy đồi đạo đức. Văn chương không phải văn bản viết trên giấy. Văn chương rộng hơn thế rất nhiều. Khi người ta quan tâm đến văn học, nghệ thuật là người ta quan tâm đến một cấu trúc hay một “bản thiết kế” về con người. “Trẻ em ngày nay đang dần xa rời những điều tốt đẹp, và điều này đã được cảnh báo. Trong những chính sách quan trọng của Đảng và Nhà nước, việc xây dựng và phát triển văn hóa, con người luôn được đặt lên hàng đầu. Văn học cần được đặt lên ngang hàng với những ngành văn hóa, nghệ thuật khác để nhiều năm sau, như Bác Hồ nói, chúng ta tin sẽ có một thế hệ công dân tương lai có đời sống tinh thần phong phú, duy trì, phát triển những giá trị mà cha ông để lại. Và nhiệm vụ trồng người đó, chúng ta phải làm từ bây giờ với những đứa trẻ. Từ đây, chúng ta rất cần sự giúp đỡ từ văn học”, nhà thơ Nguyễn Quang Thiều chia sẻ.

Cũng theo nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, ông đã từng nghe người đồng nghiệp của mình nói: “Chúng ta không thể để trẻ em lớn lên với tinh thần, đời sống của Doraemon hay những cuốn sách tương tự”. Sở dĩ nói vậy là vì văn học của tác giả Việt viết cho thiếu nhi Việt đang thiếu trầm trọng. “Tại các hiệu sách, chúng ta thấy có rất nhiều sách văn học dành cho thiếu nhi Việt Nam, nhưng lại được dịch từ văn học nước ngoài. Dù những sách như vậy đều có mục đích tốt, nhưng ở đó có sự khác biệt lớn về văn hóa. Nhiệm vụ của chúng ta là phải xây dựng đời sống tinh thần cho những đứa trẻ trong một nền văn hóa Việt, thiên nhiên Việt, con người Việt… Để làm được điều này, rất cần sự vào cuộc của những nhà văn, nhà thơ Việt Nam để tạo ra được những tác phẩm văn học chất lượng, đi sâu vào đời sống tinh thần của trẻ thơ. Qua đây, Hội Nhà văn Việt Nam rất cần sự giúp đỡ từ phía Bộ VHTTDL để biến nội dung này thành hành động, sớm đẩy mạnh phát triển văn học dành riêng cho thiếu nhi Việt Nam”, nhà thơ Nguyễn Quang Thiều bày tỏ.

Đồng ý với quan điểm của nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, NSND Nguyễn Quang Vinh (Quyền Cục trưởng Cục NTBD) cho biết, nội dung phát triển văn học dành cho trẻ em được đưa ra lần này là thật sự cần thiết: “Phát triển văn học, nâng cao đời sống tinh thần cho thiếu nhi hôm nay cũng đồng nghĩa với việc đang “vẽ” ra một tương lai tươi sáng cho thế giới. Quan trọng là vậy nhưng phải thẳng thắn nhìn nhận rằng, vấn đề này vẫn chưa được quan tâm đúng mức. Thời gian tới, Cục NTBD sẽ tích cực thúc đẩy phát triển văn học dành cho thiếu nhi Việt Nam, sẵn sàng hỗ trợ cụ thể hóa các ý tưởng. Nhiệm vụ bây giờ là phải đưa được các tác phẩm văn học này đi sâu vào đời sống hơn nữa”.

Có mặt tại lễ ký kết, nhà văn Chu Lai đánh giá đây là một sự kiện rất nhân văn và ý nghĩa. Theo ông, khi xem một vở kịch hay một bộ phim, khán giả đều đánh giá, nhận xét trong tác phẩm đó có tính văn học hay không. Bởi vậy, văn học thực sự là yếu tố cần thiết trong cuộc sống. “Điều cần làm là phối hợp độ lắng của văn chương với sự rộn ràng tưng bừng của các lĩnh vực khác”, nhà văn Chu Lai chia sẻ. 

 ĐÌNH TOÁN