Thanh đồng tâm huyết với tín ngưỡng thờ Mẫu ở xứ Tuyên

VHO - Năm 2016, Thực hành Tín ngưỡng Thờ Mẫu Tam phủ của người Việt đã chính thức được UNESCO ghi danh tại Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Trong hàng trăm năm phát triển, Tín ngưỡng thờ Mẫu được kết nối, trao truyền bởi biết bao thế hệ thanh đồng tâm huyết với di sản. Không chỉ gìn giữ đạo Mẫu, những thanh đồng cũng ngày đêm góp công sức, tâm huyết cho việc phục dựng những không gian thực hành Tín ngưỡng Thờ Mẫu.

Tuyên Quang không chỉ nổi tiếng là vùng đất có nhiều người đẹp, phong cảnh đẹp, nơi có sông núi linh thiêng và thơ mộng mà còn là địa danh sở hữu những giá trị bản sắc văn hóa lâu đời. Trong đó, Tín ngưỡng thờ Mẫu cũng đã góp phần tạo nên bản sắc xứ Tuyên.

Từ thuở xa xưa, Mẫu đã trở thành biểu tượng về người Mẹ, cội nguồn sự sống, sinh tạo giống nòi, giúp nước trợ dân. Mẫu trong tiềm thức dân gian như Mẫu Âu Cơ; Mẫu Thoải; Mẫu Phương Dung và Ngọc Lân; Mẫu Quế Hoa... Đền Kiếp Bạc (thờ Đại Vương Trần Quốc Tuấn), Đền Lăng Quán (thờ Tứ Vị Hoàng Đế), Đền Lâm Sơn Linh Từ (thờ Chúa Bà Lâm Sơn), Đền Cô Bé Minh Lương, (Yên Sơn), Đền Cô Bé Mỏ Than (Minh Sơn), Đền Cô Bé Cảnh Xanh (phường Minh Sơn), Đền Ghềnh Quýt (Tràng Đà)...

Đó là những nữ Thần đã sống bền bỉ trong tâm trí nhân dân xứ Tuyên bao đời nay. Những điều đó cũng ngấm vào dòng máu của thanh đồng Hoàng Nguyễn Phương Thảo. Tâm huyết với đạo Mẫu, không chỉ hoằng dương đạo Mẫu, Hoàng Nguyễn Phương Thảo góp nhiều công sức tu bổ các đền, chùa, phục dựng không gian thực hành Tín ngưỡng Thờ Mẫu.

Được xây dựng vào khoảng đầu thế kỷ XIX, đền thờ Thánh Mẫu Thoải phủ là vị Thánh Mẫu chủ về nguồn nước thuộc hệ Tam Tòa Thánh Mẫu của người Việt, ngoài ra Đền Thác Cái còn thờ Chúa bà Thác Cái và thờ vị anh hùng dân tộc Trần Hưng Đạo.

Khi mới xây dựng, đền nằm ven sông Lô, sau đó đền được di chuyển tới vị trí chân núi Đền như hiện nay. Đền Thác Cái được xây dựng theo kiến trúc chữ Đinh (J) kiểu tường hồi bít đốc tay ngai mang phong cách kiến trúc thời Nguyễn. Năm 2004 sau khi nâng cấp tuyến đường quốc lộ số 2 đền được tu sửa xây dựng lại, đến năm 2008 Đền được UBND tỉnh Tuyên Quang xếp hạng di tích kiến trúc nghệ thuật.

Trải qua thời gian, ngôi đền đã xuống cấp. Qua huy động vốn xã hội hóa để tôn tạo, xây dựng, Đền Thác Cái được sự quan tâm của nhiều cấp, các ngành và các cá nhân để xác định được nguồn vốn đầu tư và xây dựng.  Trong đó, Thanh đồng Hoàng Nguyễn Phương Thảo với tâm huyết với đạo Mẫu đã phát tâm công đức.

 Sau hơn 6 tháng thi công xây dựng, cuối tháng 2.2024, Đền Thác Cái thuộc thôn km61 (xã Yên Phú, huyện Hàm Yên) đã được xây dựng khang trang, gồm tòa đền chính rộng trên 238m2 , vật liệu tu bổ xây dựng các hạng mục của di tích đều là những vật liệu truyền thống được sử dụng tu bổ trong các công trình kiên cố.

Toàn bộ thân đền bằng gỗ lim, mái lợp ngói mũi hài, vữa đắp truyền thống; nền lát đá xanh, cửa bằng gỗ theo kiểu thượng song hạ bản và cổng đền, rất phù hợp về chất liệu trong hoạt động tu bổ di tích hiện nay, tăng sự bền vững, giá trị thẩm mỹ cho công trình kiến trúc cổ của ngôi đền. Các công trình phụ trợ gồm bếp, nhà vệ sinh, nhà tắm rộng trên 50m. Tổng kinh phí xây dựng trên 15 tỉ đồng.

Việc đầu tư xây dựng, khôi phục, tu bổ lại tòa đền chính Đền Thác Cái là phù hợp với định hướng phát triển tín ngưỡng, tôn giáo, phù hợp với mục tiêu và nguyện vọng tâm linh của nhân dân xã Yên Phú và du khách thập phương.

Du khách thập phương về tới đất Tuyên cũng thường ghé Đền Cô Bé Minh Lương. Ngôi đền tọa lạc trên quả đồi ba phía bao bọc bởi hai dòng suối gọi là ngòi Lịch và ngòi Cơi trong mát...

Theo thanh đồng Hoàng Nguyễn Phương Thảo, việc trùng tu, tôn tạo những di tích gắn với đạo Mẫu không chỉ để du khách thập phương chiêm bái mà còn góp phần lan tỏa, phát huy giá trị di sản văn hóa tín ngưỡng thờ Mẫu.

Bên cạnh việc bảo tồn nét đẹp văn hóa tín ngưỡng thờ Mẫu, thanh đồng Phương Thảo không ngừng tu dưỡng, rèn luyện bản thân trên con đường hướng thiện và phát dương quang đại đạo Mẫu Việt Nam.

Trong những năm qua, thanh đồng Phương Thảo luôn trau rồi kiến thức, tìm hiểu chuyên sâu về văn hóa tâm linh hầu đồng. Mặt khác, tích cực tiếp thu những ý kiến của các đồng thầy đi trước để phát huy và bảo tồn tín ngưỡng thờ Mẫu; nhận thức đúng những giá trị di sản văn hóa của dân tộc.

Ngoài việc bảo tồn cũng như hoằng dương đạo Mẫu, thanh đồng Hoàng Nguyễn Phương Thảo vẫn thường xuyên tham gia các phong trào địa phương như giúp đỡ những gia đình có hoàn cảnh khó khăn, ủng hộ vùng thiên tai lũ lụt, tặng quà cho các mẹ Việt Nam Anh Hùng, gia đình chính sách, người có công với cách mạng…

Với một lòng người con của Mẫu, thanh đồng Hoàng Nguyễn Phương Thảo năm  2023 đã phát tâm  đã trùng tu tôn tạo  xây dựng  Đền Thác  Cái, Đền  Lăng Quán, khánh thành vào dịp  đón Xuân Giáp Thìn năm 2024.

Bên cạnh đó, thanh đồng họ Hoàng Nguyễn tiếp tục hành trình xây dựng Đền Cô Bé Minh Lương, Đền Cô Bé Mỏ Than, Đền Ghềnh Quýt là những ngôi đền linh thiêng trong tín ngưỡng dân gian trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang, góp phần để du khách thập phương chiêm bái cảnh đền, bà con dân thôn được giao thương buôn bán, giao lưu với nền văn hóa các vùng miền.

Là người có tâm, nên ngoài công việc hầu đồng, thanh đồng Hoàng Nguyễn Phương Thảo thường sắp xếp thời gian cùng gia đình làm những công việc từ thiện giúp các gia đình có hoàn cảnh khó khăn.

Trong thời kì dịch bệnh căng thẳng, thanh đồng đã thực hiện nhiều việc thiện hỗ trợ người dân vượt qua khó khăn, giảm bớt gánh nặng để yên tâm chống dịch. Vì thế, cô càng được mọi người yêu mến bởi những việc làm xuất phát từ cái tâm của mình.

Với thanh đồng Hoàng Nguyễn Phương Thảo, hạnh phúc là sẻ chia, cho đi là còn mãi. Việc giúp người, giúp đời chính là điều mà cô tâm đắc và mong muốn có thể giúp được càng nhiều người càng tốt.