Tập huấn nâng cao năng lực bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa

VHO - Sáng 14.11, tại Đà Nẵng, Cục Di sản văn hóa (Bộ VHTTDL) phối hợp với UBND TP Đà Nẵng tổ chức khai mạc chương trình bồi dưỡng, tập huấn nâng cao nhận thức, kiến thức chuyên môn nghiệp vụ công tác quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa vật thể, phi vật thể, di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia, bảo tàng và di sản tư liệu. Thứ trưởng Bộ VHTTDL Hoàng Đạo Cương dự và phát biểu chỉ đạo.

 Tham dự chương trình có các nhà khoa học, các chuyên gia, đại diện lãnh đạo các Sở VHTTDL, Sở VHTT các tỉnh, thành; các bảo tàng trong hệ thống bảo tàng Việt Nam; các ban/trung tâm quản lý Di sản Thế giới, ban quản lý/trung tâm bảo tồn/khu di tích; các phòng Quản lý Di sản văn hóa, phòng Quản lý văn hóa trên toàn quốc.

Sự kiện hướng tới mục tiêu tăng cường đào tạo, xây dựng đội ngũ cán bộ có năng lực thực tiễn và kiến thức chuyên môn, đồng thời chia sẻ kinh nghiệm giữa các địa phương, định hướng phát triển nền tảng chuyển đổi số trong lĩnh vực di sản văn hóa.

Nâng cao năng lực quản lý, bảo tồn di sản trong bối cảnh mới

Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Hoàng Đạo Cương nhấn mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng nhân lực ngành Di sản văn hóa luôn là nhiệm vụ then chốt của Bộ VHTTDL. Việc nâng cao chuyên môn cho đội ngũ cán bộ gắn liền với thực tiễn và định hướng phát triển bền vững, từ đó nâng cao hiệu quả quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị di sản.

Theo thống kê, đến nay Việt Nam có 36 di sản văn hóa được UNESCO công nhận, ghi danh, gồm 9 di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới, 16 di sản văn hóa phi vật thể và 11 di sản tư liệu thế giới và khu vực Châu Á - Thái Bình Dương. Cả nước có 147 di tích quốc gia đặc biệt, 327 hiện vật và nhóm hiện vật được công nhận là bảo vật quốc gia, 3.677 di tích quốc gia và hơn 11.900 di tích cấp tỉnh; hơn 40.000 di tích đã được kiểm kê; 722 di sản văn hóa phi vật thể nằm trong Danh mục di sản quốc gia. Hệ thống 175 bảo tàng trên cả nước đang lưu giữ và trưng bày hơn 4 triệu tài liệu, hiện vật, trong đó có nhiều sưu tập đặc biệt quý hiếm.

Đến nay, qua 3 đợt xét phong tặng danh hiệu, đã có 131 Nghệ nhân nhân dân và 1.619 Nghệ nhân ưu tú được vinh danh vì những đóng góp trong bảo vệ và truyền dạy di sản văn hóa phi vật thể.

Thứ trưởng Hoàng Đạo Cương đánh giá những kết quả này thể hiện nỗ lực của toàn ngành, góp phần khẳng định vị thế di sản Việt Nam trên trường quốc tế, đồng thời tạo động lực cho phát triển kinh tế - xã hội và quảng bá hình ảnh đất nước và củng cố sức mạnh mềm quốc gia.

Định hướng đẩy mạnh chuyển đổi số, hoàn thiện chính sách di sản

Để nâng cao hiệu quả công tác bảo tồn và phát huy di sản trong thời gian tới, Thứ trưởng Hoàng Đạo Cương đề nghị toàn ngành tập trung triển khai các nhiệm vụ: thực hiện hiệu quả Nghị quyết Trung ương Đảng khóa XIII, chỉ đạo của Cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc năm 2021; các Nghị quyết, Chiến lược, Đề án, Chương trình, Kế hoạch đã được phê duyệt, bảo đảm tiêu chí 6 rõ; 

Tổ chức triển khai thực hiện Luật Di sản văn hóa năm 2024 và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật để bảo đảm hiệu lực, hiệu quả trong thực tiễn, nâng cao nhận thức, ý thức, trách nhiệm của xã hội, cộng đồng và người dân đối với công tác quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa;

Thực hiện hiệu quả mô hình chính quyền hai cấp trong công tác phân cấp, phân quyền về quản lý nhà nước về di sản văn hóa từ Trung ương đến địa phương, bảo đảm tính thống nhất trong chỉ đạo, điều hành và phát huy tính chủ động, trách nhiệm của các cấp. Chủ động theo dõi, nắm bắt các thông tin phản ánh trên phương tiện thông tin đại chúng liên quan đến lĩnh vực di sản văn hóa, nhằm kịp thời tham mưu, đề xuất giải pháp quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di sản hiệu quả;

Cùng với đó, tiếp tục nghiên cứu, tham mưu hoàn thiện cơ chế chính sách, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, cải cách, đơn giản hóa thủ tục hành chính; giải quyết hài hoà mối quan hệ giữa bảo tồn và phát triển, khai thác và phát huy giá trị di sản văn hóa như nguồn tài nguyên văn hóa đặc thù và khuyến khích sự tham gia tích cực của xã hội, tạo động lực phát huy “sức mạnh mềm”, nội sinh của văn hóa để phát triển kinh tế - xã hội, phát triển du lịch bền vững và đóng góp tích cực trong phát triển các ngành công nghiệp văn hoá; 

Nỗ lực bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa

VHO - Nửa đầu năm 2025, Trung tâm Bảo tồn di tích tỉnh Khánh Hòa có nhiều nỗ lực trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa. Đáng chú ý nhất, Di tích Tháp Bà Pô Nagar (Tháp Bà Ponagar) vinh dự được Thủ tướng Chính phủ xếp hạng Di tích Quốc gia đặc biệt vào ngày 17.1.2025, khẳng định vị thế nổi bật của công trình kiến trúc cổ kính này.

Triển khai thực hiện hiệu quả Nghị quyết 57/NQ-TƯ về đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia cùng các Chương trình đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt: Chương trình số hóa Di sản văn hóa Việt Nam, giai đoạn 2021-2030, Chương trình Mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025 - 2035. Đẩy mạnh chuyển đổi số, tăng cường phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo và hoàn thiện cơ sở dữ liệu quốc gia về di sản văn hóa, đồng bộ dữ liệu với Nền tảng dữ liệu quốc gia, góp phần thực hiện Chiến lược phát triển Chính phủ số giai đoạn 2021 - 2025, tầm nhìn 2030: “Mỗi di sản văn hoá của Việt Nam đều có hiện diện số và hình thành bản đồ di sản số để mỗi người dân, khách du lịch có thể truy cập thuận lợi trên môi trường số”;

Triển khai hiệu quả kế hoạch hành động của Chính phủ, Bộ VHTTDL thực hiện Nghị quyết số 59/NQ-TƯ về hội nhập quốc tế trong tình hình mới, tích cực và chủ động tranh thủ nguồn lực, học hỏi kinh nghiệm bảo tồn di sản văn hóa của các quốc gia trên thế giới trong bối cảnh toàn cầu hóa hiện nay. Tiếp tục khẳng định vai trò, kinh nghiệm tham gia các tổ chức của UNESCO giúp quảng bá giá trị di sản văn hoá Việt Nam và nâng cao vị thế và uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế;

Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng nhằm nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ và đổi mới tư duy về quản lý nhà nước, quản trị văn hóa để phát triển sự nghiệp bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa trong giai đoạn mới.

“Tin tưởng rằng, với tinh thần trách nhiệm cao, lòng yêu nghề, sức mạnh của khối đoàn kết toàn ngành Di sản văn hóa và với những điều kiện thuận lợi của đất nước trên chặng đường đổi mới, phát triển, chúng ta sẽ hoàn thành xuất sắc những nhiệm vụ được giao, đưa sự nghiệp bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa ngày càng thu được nhiều thành tựu và phát triển bền vững”, Thứ trưởng Hoàng Đạo Cương chia sẻ.

Đà Nẵng hướng đến thành phố “di sản - sáng tạo - bản sắc”

Phát biểu tại chương trình, Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng Nguyễn Thị Anh Thi khẳng định trong bối cảnh phát triển mạnh mẽ của công nghệ số, bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa càng trở nên cấp thiết. Đây không chỉ là sự tri ân với quá khứ mà còn là động lực sáng tạo, phát triển bền vững kinh tế - xã hội.

Với mục tiêu trở thành thành phố di sản - sáng tạo - bản sắc, Đà Nẵng đặc biệt chú trọng nâng cao năng lực đội ngũ quản lý, triển khai hiệu quả các giải pháp bảo tồn.

“Chương trình bồi dưỡng, tập huấn hôm nay là một trong những hoạt động thiết thực nhằm trang bị, bổ sung, nâng cao kiến thức quản lý nhà nước và chuyên môn, nghiệp vụ về bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa. Qua đó, góp phần làm rõ thực trạng và đề xuất giải pháp phù hợp để nâng cao năng lực, kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động của ngành VHTTDL ở Trung ương và các địa phương”, bà Thi nhấn mạnh.

Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng cho hay, với các nội dung chuyên sâu về chủ đề “Di sản văn hóa gắn với phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới”, được trình bày riêng theo các lĩnh vực gồm: Di tích, di sản văn hóa phi vật thể, di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia và bảo tàng, di sản tư liệu; tin tưởng rằng, sau khóa học, các học viên sẽ có thêm những kiến thức chuyên sâu để áp dụng vào công việc thực tiễn, đồng thời trở thành những tuyên truyền viên tích cực trong việc lan tỏa tinh thần tôn trọng và bảo vệ di sản văn hóa; góp phần xây dựng môi trường sáng tạo lành mạnh, công bằng và phát triển bền vững.