Phát giá trị di tích Châu Hương Viên gắn với di sản Ca Huế

Bài, ảnh: SƠN THÙY

VHO - Chiều ngày 6.6, Bảo tàng Lịch sử tỉnh Thừa Thiên Huế đã khánh thành công trình Bảo tồn, tu bổ di tích Ưng Bình tại Châu Hương Viên. Đây là công trình gắn liền với danh nhân Ưng Bình Thúc Giạ Thị (tên thật là Nguyễn Phúc Ưng Bình, 1877-1961), người đã có công rất lớn trong việc phát triển thơ văn, tuồng, Ca Huế.

Phát giá trị di tích Châu Hương Viên gắn với di sản Ca Huế - ảnh 1
Lãnh đạo tỉnh Thừa Thiên Huế cắt băng khánh thành công trình bảo tồn, tu bổ di tích Ưng Bình tại Châu Hương Viên

Châu Hương Viên là nơi cụ Nguyễn Phúc Ưng Bình sinh sống sau khi rời chốn quan trường và thường tổ chức các hoạt động văn hóa nghệ thuật truyền thống. Ưng Bình Thúc Giạ Thị là một nhà thơ nổi tiếng của xứ Huế, ông đã để lại cho đời gần 2.000 bài thơ chữ Việt và chữ Hán. Ông còn được biết đến là nhà soạn tuồng tài ba và là người có công lao to lớn trong việc hình thành và phát triển Ca Huế thính phòng. Nhờ những sáng tác, những làn điệu Ca Huế của ông mà sinh hoạt Ca Huế của người dân xứ Huế trở nên đặc sắc và được duy trì và phát triển cho đến ngày nay.

Châu Hương Viên là công trình kiến trúc có giá trị về lịch sử văn hóa, tọa lạc ở thôn Vĩ Dạ, nơi Ông Ưng Bình Thúc Giạ Thị sống những năm cuối đời với thi ca. Cuối năm 2019, UBND tỉnh Thừa Thiên Huế đã có quyết định xếp hạng di tích Ưng Bình tại Châu Hương Viên là di tích lịch sử (lưu niệm danh nhân) cấp tỉnh; và điều chỉnh phân cấp quản lý di tích này cho Bảo tàng Lịch sử tỉnh.

Phát giá trị di tích Châu Hương Viên gắn với di sản Ca Huế - ảnh 2
Tham quan không gian trưng bày tại tư liệu về cụ Ưng Bình tại di tích Châu Hương Viên

Theo ông Nguyễn Đức Lộc - Giám đốc Bảo tàng Lịch sử tỉnh Thừa Thiên Huế, Châu Hương Viên là địa điểm ghi dấu cụ Ưng Bình, một địa chỉ văn hóa Huế. Đây là công trình kiến trúc độc đáo, có giá trị về lịch sử văn hóa, gồm ngôi nhà rường ba gian hai chái và một số công trình phụ như Lộc Minh Đình, bình phong, sân vườn... 

Trải qua thời gian dài, công trình đã xuống cấp nặng nề bởi sự tác động của thời tiết, khí hậu khắc nghiệt, cùng với sự hoang phế do thiếu người chăm sóc, bảo quản...

Phát giá trị di tích Châu Hương Viên gắn với di sản Ca Huế - ảnh 3
Các nghệ sĩ biểu diễn Ca Huế tại không gian di tích Châu Hương Viên và kỳ vọng đây sẽ trở thành điểm đến sinh hoạt văn hóa của những người "mộ điệu" Ca Huế

Trước thực trạng đó, tỉnh Thừa Thiên Huế đã phê duyệt dự án bảo tồn, tu bổ di tích Châu Hương Viên. Đầu năm 2023, công trình di tích này được triển khai trùng tu với các hạng mục, như: tu bổ, tôn tạo, phục dựng lại toàn bộ di tích gốc bao gồm nhà chính, nhà phụ, bình phong; cải tạo, chỉnh trang sân vườn mặt trước và khu vực xung quanh khuôn viên; xây dựng hệ thống cấp thoát nước; lắp đặt hệ thống điện chiếu sáng, PCCC, chống sét, nhà vệ sinh…

TS.Phan Thanh Hải, Giám đốc Sở VHTT tỉnh Thừa Thiên Huế nhấn mạnh: Việc bảo tồn, tu bổ di tíchƯng Bình tại Châu Hương Viên là nguyện vọng của các tầng lớp Nhân dân từ bao thế hệ. Dự án bảo tồn này đã góp phần cải tạo không gian cảnh quan khu vực; góp phần quan trọng trong việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế, đặc biệt là các giá trị văn hóa gắn với danh nhân Ưng Bình - người có công lao to lớn trong việc phát triển thơ văn, tuồng, Ca Huế. Trong đó, loại hình nghệ thuật Ca Huế đã được Bộ VHTTDL đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Phát giá trị di tích Châu Hương Viên gắn với di sản Ca Huế - ảnh 4
Bảo tàng Lịch sử tỉnh Thừa Thiên Huế cùng Liên hiệp các Hội VHNT tỉnh và Câu lạc bộ Ca Huế thính phòng sẽ cùng phối hợp để phát huy giá trị di tích Châu Hương Viên

Lãnh đạo Sở VHTT cũng yêu cầu Bảo tàng Lịch sử tỉnh cần phối hợp với các ban ngành, đơn vị liên quan tiếp tục xây dựng, đề xuất các phương án để phát huy hơn nữa giá trị của di tích Ưng Bình tại Châu Hương Viên, hướng đến xây dựng nơi đây trở thành một địa chỉ sinh hoạt văn hóa nói chung, Ca Huế nói riêng; cũng như trở thành điểm tham quan du lịch, góp phần bảo vệ và phát huy các giá trị di sản văn hóa trong giai đoạn hiện nay trên địa bàn tỉnh.