Nghề đan võng ngô đồng Cù Lao Chàm được công nhận DSVH phi vật thể quốc gia
VHO - Tối ngày 6.8, UBND thành phố Hội An, tỉnh Quảng Nam tổ chức lễ đón nhận danh hiệu Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia nghề thủ công truyền thống đan võng ngô đồng ở Cù Lao Chàm, TP Hội An. Sự kiện được tổ chức cùng thời điểm khai mạc Festival “Cù Lao Chàm - Mùa ngô đồng đỏ” 2024.
Tháng 2.2024, Bộ VHTTDL quyết định đưa nghề thủ công truyền thống đan võng ngô đồng ở xã Tân Hiệp, TP Hội An vào Danh mục DSVH phi vật thể quốc gia.
Ở Cù Lao Chàm, ngô đồng đỏ tập trung nhiều ở khu vực sườn núi phía tây với các cây cao 50m- 500m.
Tháng 7 mùa hoa ngô đồng bắt đầu rực đỏ, hòa quyện với biển trời xanh biếc như món quà độc đáo mà thiên nhiên dành tặng cho xứ đảo này.
Tháng 9, tháng 10, cây ra lá non, kết quả, hạt ngô đồng chín sẽ theo gió phát tán, tiếp tục vòng đời ươm mầm, sinh sôi.
Tháng 11.2014, Hội đồng Cây di sản Việt Nam đã công nhận 3 loài cây ở Cù Lao Chàm là cây Di sản Việt Nam, trong đó có một cây ngô đồng đỏ ở Hòn Lao, trên 100 năm tuổi.
Tháng 4.2015, Hội Bảo vệ thiên nhiên và Môi trường Việt Nam công bố quyết định công nhận cây Di sản Việt Nam cho quần thể 3 cây ngô đồng đỏ cổ thụ tại dốc suối Tình, thôn Bãi Làng, có tuổi đời 155-250 năm.
Sản phẩm nghề đan võng ngô đồng truyền thống của cư dân Cù Lao Chàm là một dạng thức văn hóa dân gian, góp phần minh chứng cho sự tiếp cận, khai thác khá sớm nguồn tài nguyên rừng, nhằm thích ứng với địa hình biển đảo của cộng đồng cư dân nơi đây.
Những tri thức dân gian trong việc khai thác nguyên liệu và đan võng ngô đồng là cơ sở quan trọng để đảm bảo sự tồn tại của nghề truyền thống này ở Cù Lao Chàm, duy trì bền vững di sản văn hóa của tiền nhân để lại.
Phải mất ít nhất hơn một tháng để chuẩn bị nguyên liệu và một tháng để đan được một chiếc võng ngô đồng. Người đan nhanh, đan giỏi cũng chỉ làm được chừng 5-6 chiếc võng mỗi năm.
Võng có độ bền trên 15 năm, nằm võng ngô đồng có tác dụng trị phong, trị đổ mồ hôi trộm, ngon giấc.
Phát triển du lịch văn hóa, trong đó có hoạt động trải nghiệm nghề đan võng ngô đồng đem lại nguồn lợi cho địa phương, góp phần bảo tồn những nét đẹp văn hóa của dân tộc, giải quyết công ăn việc làm cho những lao động tại chỗ và cải thiện đời sống người dân.
Năm 2015, bộ sản phẩm mới từ cây ngô đồng đỏ Cù Lao Chàm được ra nhằm tạo sự phong phú về sản phẩm, góp phần quảng bá thêm cho du lịch Cù Lao Chàm.
Bộ sản phẩm được chia làm ba nhóm với 15 sản phẩm gồm: Nhóm ẩm thực; Nhóm hàng thủ công-lưu niệm; Nhóm mỹ phẩm.
Cùng với bộ sản phẩm mới này, các doanh nghiệp du lịch trên địa bàn cũng đã xây dựng những tour du lịch mới để đưa du khách khám phá, thưởng lãm vẻ đẹp lãng mạn của Cù Lao Chàm vào tháng 6, tháng 7 hàng năm khi hoa ngô đồng đỏ nở rộ trên các triền núi.