Ngành xuất bản góp phần xây dựng hệ sinh thái công nghiệp sáng tạo

VHO - Ngày 16.1, tại Hà Nội, Ban Tuyên giáo Trung ương chủ trì, phối hợp với Bộ TTTT, Hội Xuất bản Việt Nam tổ chức Hội nghị giao ban cơ quan chủ quản nhà xuất bản năm 2024.

Chủ trì Hội nghị có Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Phan Xuân Thủy; Thứ trưởng Bộ TTTT Phan Tâm; Chủ tịch Hội Xuất bản Việt Nam, Phó Tổng biên tập Tạp chí Cộng sản Phạm Minh Tuấn

Dự Hội nghị có Thứ trưởng Bộ VHTTDL Trịnh Thị Thủy cùng các cơ quan chủ quản nhà xuất bản; giám đốc, tổng biên tập các nhà xuất bản; một số ban, bộ, ngành liên quan…

Hội nghị giao ban cơ quan chủ quản nhà xuất bản năm 2024 nhằm đánh giá việc thực hiện công tác lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý của cơ quan chủ quản đối với hoạt động của nhà xuất bản trong năm 2024; những kết quả đạt được, những khó khăn, hạn chế cần khắc phục; đồng thời, xác định phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm và đề ra giải pháp thiết thực, tạo điều kiện để các nhà xuất bản thực hiện nhiệm vụ công tác năm 2025 hiệu quả.

Báo cáo công tác chủ quản năm 2024, phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm năm 2025 của Ban Tuyên giáo Trung ương, Vụ trưởng Vụ Báo chí Xuất bản, Ban Tuyên giáo Trung ương Tống Văn Thanh cho biết, năm 2024, ngành Xuất bản đối diện với nhiều khó khăn, thị trường cạnh tranh, chuỗi cung ứng về nguyên vật liệu dành cho sản xuất, nhất là giấy, mực in, tỷ giá ngoại tệ đều tăng, tác động trực tiếp đến hoạt động sản xuất kinh doanh của ngành xuất bản; yêu cầu, nhiệm vụ đối với hoạt động xuất bản ngày càng cao, nhất là việc tổ chức bản thảo có chất lượng, đấu thầu trên môi trường mạng; các chính sách về thuế, đầu tư, nhà đất, đổi mới công nghệ, phát triển xuất bản điện tử, đặt hàng… đã tác động không nhỏ đến hoạt động xuất bản trong năm qua.

Nhìn tổng thể, thuận lợi là cơ bản; vượt lên những khó khăn, thách thức đó, ngành xuất bản đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận. Chất lượng các xuất bản phẩm ngày càng được nâng cao, hình thức đa dạng, phong phú, sinh động, phù hợp với từng đối tượng độc giả.
Hoạt động sản xuất kinh doanh của các nhà xuất bản tiếp tục ổn định và có sự tăng trưởng; đẩy mạnh chuyển đổi số trong hoạt động xuất bản; tăng cường hoạt động xuất bản điện tử… góp phần quan trọng vào phục vụ kịp thời, hiệu quả các nhiệm vụ chính trị của Đảng, Nhà nước, công tác thông tin đối ngoại…; đáp ứng nhu cầu đời sống tinh thần, tri thức của nhân dân...

Nhiều cơ quan chủ quản nhà xuất bản thường xuyên lãnh đạo, chỉ đạo nhà xuất bản nâng cao chất lượng xuất bản phẩm, thực hiện đúng tôn chỉ, mục đích, phát huy thế mạnh của nhà xuất bản, chủ động xây dựng, tìm kiếm, lựa chọn nội dung bản thảo có chất lượng phục vụ công tác tuyên truyền, thực hiện các nhiệm vụ chính trị trọng tâm của năm 2024 và năm 2025 - năm diễn ra đại hội đảng các cấp, hướng tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.

Đa số nội dung các ấn phẩm luôn giữ đúng định hướng chính trị, đáp ứng nhu cầu bạn đọc, bảo đảm tính khoa học, đại chúng, tính lan tỏa rộng rãi.

Năm 2024, các cơ quan chủ quản đã chú trọng hơn tới đầu tư cho công tác chuyển đổi số của các nhà xuất bản trực thuộc nhằm đa dạng hóa phương thức hoạt động, nâng cao khả năng cạnh trạnh trên thị trường, phù hợp với xu thế phát triển của ngành xuất bản, khai thác tốt hơn những kết quả, tiềm năng sẵn có của nhà xuất bản.
Cơ bản các nhà xuất bản đã chú trọng đầu tư, xây dựng Trang thông tin điện tử có chất lượng nhằm giới thiệu hoạt động chung của nhà xuất bản và giới thiệu sách đến với đông đảo bạn đọc, tăng cường phát hành qua kênh thương mại điện tử, môi trường số.

Đặc biệt, thực hiện nghiêm tinh thần Kết luận số 09-KL/BCĐ ngày 24/11/2024 của Ban Chỉ đạo Trung ương về tổng kết thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW, ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”, các cơ quan chủ quản nhà xuất bản đã và đang tiến hành sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy, trong đó có việc sáp nhập và giải thể, kết thúc hoạt động của một số cơ quan, đơn vị có sự chồng chéo, trùng lắp về chức năng, nhiệm vụ; hoạt động chưa thực sự hiệu quả nhằm góp phần cơ cấu lại và nâng cao hiệu quả hoạt động trong giai đoạn mới.

Với những thành tựu trên, ông Phan Tâm, Thứ trưởng Bộ TTTT nhận định ngành xuất bản là ngành kinh tế tri thức trong cách mạng công nghiệp 4.0. “Sự sáng tạo trong môi trường số là chìa khóa để ngành xuất bản vượt qua thách thức và tạo dựng cơ hội mới. Các nhà xuất bản cần đổi mới công nghệ và quản trị để đáp ứng nhu cầu thị trường ngày càng cao”, ông Phan Tâm nói.

Cục trưởng Cục Xuất bản In và Phát hành Nguyễn Nguyên cũng cho biết, năm 2024, số lượng nhà xuất bản trong cả nước là 57 nhà xuất bản thuộc 53 cơ quan chủ quản (48 nhà xuất bản thuộc Trung ương và 09 nhà xuất bản thuộc địa phương).
Số đầu xuất bản phẩm in ước đạt 41.000 đầu (giảm 2,97% so với cùng kỳ năm 2023); số đầu xuất bản phẩm điện tử xuất bản ước đạt 4.050 đầu (tăng 120,7% so với cùng kỳ năm 2023), đưa tỷ lệ xuất bản phẩm điện tử/tổng số xuất bản phẩm đạt 8,9%, tăng 2,3% so với chỉ tiêu năm; trong đó, quy mô doanh thu thị trường sách nói đạt 102 tỷ đồng; số lượt nghe sách nói, sách điện tử tăng 200% so với năm 2023; tổng doanh thu hoạt động xuất bản và phát hành sách ước đạt 8.700 tỷ đồng.

Nội dung và chất lượng xuất bản phẩm ngày càng được nâng cao. Bên cạnh việc đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của xã hội với nhiều hình thức thể hiện và thuộc nhiều thể loại khác nhau, các nhà xuất bản đã thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị, tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước.
Trong đó, nhiều xuất bản phẩm được xuất bản phục vụ kịp thời các sự kiện quan trọng của đất nước, những hoạt động nổi bật, đột xuất. Nhiều cuốn sách có giá trị sau khi giới thiệu đã nhận được đánh giá cao của dư luận xã hội.

Tại hội nghị, các đại biểu cũng thảo luận về vai trò của xuất bản trong việc xây dựng một ngành công nghiệp sáng tạo tại Việt Nam.

Thứ trưởng Bộ VHTTDL Trịnh Thị Thủy nhấn mạnh, năm 2024, ngành xuất bản đã nỗ lực đưa các tác phẩm mới đến gần hơn với công chúng, đặc biệt là những đối tượng trẻ tuổi và độc giả tiềm năng, thông qua việc đẩy mạnh chuyển đổi số ngành xuất bản và nhiều kênh truyền thông hiện đại khác.

Sự thay đổi này giúp nâng cao hiệu quả quảng bá và thúc đẩy doanh thu. Nhờ đó, xuất bản góp phần xây dựng diện mạo của ngành công nghiệp sáng tạo tại Việt Nam.

“Trong thời gian tới, với sự chỉ đạo quyết liệt từ các cơ quan quản lý và sự đồng hành của các đơn vị xuất bản, ngành dự kiến sẽ tiếp tục gặt hái thêm nhiều thành tựu. Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa đến năm 2030 đang được triển khai. Bước đi này hứa hẹn tạo ra một môi trường thuận lợi để xuất bản phát triển bền vững, đồng thời đóng góp quan trọng vào công cuộc xây dựng nền kinh tế tri thức của Việt Nam”, Thứ trưởng Trịnh Thị Thủy nhấn mạnh.

Phát biểu kết luận tại hội nghị, Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Phan Xuân Thủy, đề nghị các cơ quan chủ quản xuất bản, các nhà xuất bản triển hiện một số nhiệm vụ trọng tâm trong năm 2025. Trong đó, tiếp tục thực hiện có hiệu quả việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy theo tinh thần Nghị quyết số 18- NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII.

Các cơ quan chủ quản xuất bản phát huy vai trò, thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đơn vị xuất bản trực thuộc nghiên cứu, chủ động xây dựng kế hoạch, đề tài, bảo đảm trọng tâm, trọng điểm; sáng tạo, đổi mới các hình thức xuất bản phẩm tạo sức lan tỏa mạnh mẽ để phục vụ: tuyên truyền có hiệu quả các chỉ thị, nghị quyết, chính sách của Đảng và Nhà nước, đặc biệt là chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm về kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam.

Lãnh đạo, chỉ đạo xuất bản các ấn phẩm có giá trị, có tính lan tỏa cao, góp phần tạo được niềm tin mới, khí thế mới, động lực mới trong toàn Đảng, toàn dân và toàn quân, nâng cao vị thế, uy tín của đất nước trên trường quốc tế.

Tập trung triển khai có hiệu quả Nghị quyết số 57-NQ/TW, ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia...