Hà Nội: 6 lễ hội truyền thống được trao chứng nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

VHO - Hà Nội có thêm 9 di sản văn hóa phi vật thể được đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, trong đó có 6 di sản thuộc loại hình lễ hội truyền thống, 1 di sản thuộc loại hình nghề thủ công truyền thống và 2 di sản thuộc loại hình tri thức dân gian.

Ngày 18.8, Sở VH&TT Hà Nội đã tổ chức Hội nghị “Hướng dẫn tổ chức Lễ công bố Quyết định ghi danh di sản văn hóa phi vật thể vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia; Định hướng công tác bảo vệ và phát huy giá trị dan săn văn hóa phi vật thể sau ghi danh”.

Tại hội nghị, 9 di sản văn hóa phi vật thể của Hà Nội được Bộ trưởng Bộ VHTTDL chứng nhận được đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia gồm: Hội hát Chèo Tàu Tổng Gối (xã Tân Hội, huyện Đan Phương – nay là xã Ô Diên), Hội làng La Phù (xã La Phù, huyện Hoài Đức – nay là xã An Khánh), Lễ hội chùa Đồng Bụt (xã Ngọc Liệp, huyện Quốc Oai – nay là xã Kiều Phú), Lễ hội chùa Nành (xã Ninh Hiệp, huyện Gia Lâm – nay là xã Phù Đổng), Lễ hội đền Sái (xã Thụy Lâm, huyện Đông Anh – nay là xã Thư Lâm), Lễ hội đình Vòng (phường Hạ Đình, quận Thanh Xuân – nay là phường Khương Đình), nghề làm bánh cuốn Thanh Trì (phường Thanh Trì , quận Hoàng Mai – nay là phường Vĩnh Hưng), Tri thức chế biến và thưởng thức Chả cá Lã Vọng (TP Hà Nội), tri thức nẫu cố Bát Tràng (xã Bát Tràng, huyện Gia Lâm – nay là xã Bát Tràng).

Hằng năm, trên địa bàn TP Hà Nội, nhiều địa phương có các di sản văn hóa, bảo vật được công nhận, đưa vào Danh mục và xếp hạng các cấp. Việc tổ chức lễ công bố, trao, đón nhận quyết định công nhận, xếp hạng, công bố Bằng/Giấy chứng nhận di sản văn hóa các cấp trên địa bàn TP đã được thực hiện trang trọng, đảm bảo an toàn, quảng bá, giới thiệu và phát huy được các giá trị di sản văn hóa Thủ đô. Tuy nhiên, hình thức tổ chức còn chưa thống nhất.

Do đó, Sở VH&TT Hà Nội hướng dẫn các địa phương thực hiện theo quy định tại văn bản số 1710/BVHTTDL-DSVH ngày 4.5.2023 của Bộ VHTTDL về việc định hướng tổ chức lễ công bố, trao, đón nhận quyết định và bằng/giấy chứng nhận di sản văn hoá và văn bản 1771/SVHTT-QLDSVH ngày 18.5.2023 của Sở VH&TT Hà Nội.

Theo đó, lễ công bố, đón nhận quyết định và bằng chứng nhận di sản văn hóa được tổ chức bảo đảm trang trọng, hiệu quả, tiết kiệm, an toàn, không phô trương hình thức, có ý nghĩa tôn vinh sự kiện. Đồng thời, phù hợp với các quy định về di sản văn hóa, nghi lễ nhà nước và quy trình tổ chức sự kiện.

Riêng đối với di sản văn hoá phi vật thể “Tri thức chế biến và thưởng thức Chả cá Lã Vọng” có chủ thể gốc tại quận Hoàn Kiếm - đây được xác định là không gian lõi của di sản, bên cạnh đó nhóm chủ thể thực hành và hưởng lợi từ di sản là các cửa hàng Chả cá trên địa bàn nội thành Hà Nội nên Sở sẽ dự kiến tổ chức Lễ Công bố tại Lễ hội Văn hoá ẩm thực Hà Nội thường niên. UBND phường Hoàn Kiếm và các phường có di sản sẽ tham gia phối hợp tổ chức.

Đối với công tác bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hoá phi vật thể sau ghi danh, các địa phương thực hiện theo các quy định của Luật Di sản văn hoá (năm 2024); Nghị định số 215/2025/NĐ-CP ngày 4.8.2025 quy định các biện pháp quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hoá và thiên nhiên thế giới, di sản văn hoá dưới nước, di sản văn hoá trong các Danh sách của UNESCO và Danh mục quốc gia về di sản văn hoá phi vật thể và chính sách đối với nghệ nhân, chủ thể di sản văn hoá phi vật thể (có hiệu lực thi hành từ ngày 17.9.2025); Quyết định số 2343/QĐ-UBND ngày 4.5.2024 của UBND TP Hà Nội về việc phê duyệt Đề án “Bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hoá phi vật thể trong Danh mục di sản văn hoá phi vật thể quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030”.

Theo đó, các văn bản quy định rõ về các nguyên tắc thực hành di sản văn hoá phi vật thể; các hình thức truyền dạy, quy định những vấn đề liên quan đến việc nghiên cứu, tư liệu hoá, phục hồi; tổ chức liên hoan, giới thiệu di sản văn hoá phi vật thể và xây dựng Đề án quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hoá phi vật thể; những chính sách về nghệ nhân, chủ thể di sản văn hoá phi vật thể...

Bên cạnh đó, cụ thể hoá các cam kết về bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hoá phi vật thể tại Mục 8 trong Lý lịch khoa học di sản văn hoá phi vật thể. Đảm bảo sự tham gia của cộng đồng chủ thể trong việc xây dựng và thực hiện các chương trình bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hoá phi vật thể.

Đặc biệt, Sở VH&TT Hà Nội yêu cầu địa phương nghiên cứu, xem xét, khai thác các thành tố phù hợp của di sản văn hoá phi vật thể trong việc thực hiện chiến lược phát triển Công nghiệp Văn hoá của TP Hà Nội, đặc biệt đối với di sản văn hoá phi vật thể lĩnh vực ẩm thực truyền thống đã được ghi danh.

Phát biểu tại hội nghị, Giám đốc Sở VH&TT Hà Nội Bạch Liên Hương đánh giá cao tình cảm, tâm huyết, vun đắp, chung tay của chính quyền và nhân dân các địa phương trong việc chăm lo, phát huy các giá trị văn hóa phi vật thể của các loại hình lễ hội, nghề thủ công truyền thống trong kho tàng văn hóa của Thủ đô Hà Nội.

“Việc ghi danh không chỉ là tín hiệu vui với di sản, mà còn mở ra cơ hội quảng bá văn hóa, du lịch cho địa phương, giúp di sản đến gần hơn với công chúng.

Tuy nhiên, điều này cũng đặt ra những yêu cầu mới đối với nhiệm vụ quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di sản; bảo đảm các di sản văn hóa phi vật thể được thực hành để hướng con người, cộng đồng tới các giá trị văn hóa tốt đẹp, gìn giữ bản sắc, hướng tới sự phát triển xã hội toàn diện.

Các đơn vị lưu ý việc tổ chức đón nhận bằng di sản văn hóa phi vật thể quốc gia cần được tổ chức trang trọng, tiết kiệm, theo đúng quy định với thời gian phù hợp để đông đảo cộng đồng Nhân dân được tham gia”, Giám đốc Sở VH&TT Hà Nội nhấn mạnh.