Đề xuất kỷ niệm 15 năm Thành nhà Hồ được UNESCO công nhận Di sản thế giới

VHO - Kỷ niệm 15 năm Thành nhà Hồ được UNESCO ghi danh Di sản Văn hóa Thế giới, Thanh Hóa đề xuất tổ chức sự kiện hưởng ứng Năm Du lịch Quốc gia 2026 vào tháng 11.2026, nhằm tăng sức lan tỏa cho di sản và quảng bá điểm đến.

Sau hơn một thập kỷ được UNESCO ghi danh, Thành nhà Hồ, công trình kiến trúc đá độc đáo bậc nhất Việt Nam, tiếp tục là trọng tâm trong chiến lược bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa của Thanh Hóa.

Mới đây, Sở VHTTDL Thanh Hoá đã trình UBND tỉnh đăng ký sự kiện hưởng ứng Năm Du lịch Quốc gia 2026, với điểm nhấn là kỷ niệm 15 năm di sản được công nhận Di sản Văn hóa Thế giới. Sự kiện dự kiến diễn ra vào tháng 11.2026 tại Trung tâm Bảo tồn Di sản Thành nhà Hồ, xã Tây Đô.

Nhu cầu tăng cường quảng bá, xúc tiến du lịch đang trở nên cấp thiết trong bối cảnh Thanh Hóa đặt mục tiêu nâng tầm hình ảnh di sản trên các kênh truyền thông trong nước và quốc tế.

Một sự kiện quy mô, chất lượng không chỉ góp phần lan tỏa giá trị văn hóa, lịch sử độc đáo của xứ Thanh mà còn tạo cú hích thu hút du khách, mở rộng kết nối thị trường và gia tăng doanh thu du lịch.

Ngay từ khi được công nhận Di sản Văn hóa Thế giới năm 2011, Thanh Hóa đã triển khai hàng loạt dự án bảo tồn và đầu tư hạ tầng.

Quy hoạch tổng thể bảo tồn và phát huy giá trị khu di sản được Thủ tướng phê duyệt năm 2015, xác định diện tích hơn 5.078 ha, gồm vùng lõi 155,5 ha và vùng đệm hơn 4.900 ha, tạo cơ sở pháp lý quan trọng cho việc bảo tồn lâu dài.

Nhiều dự án lớn đã và đang được triển khai: phục hồi Thành Nội giai đoạn 2022 – 2025 với tổng vốn 745 tỉ đồng; giai đoạn tiếp theo (2025 – 2028) hơn 345 tỉ đồng; cùng các dự án gia cố, chống sạt lở tường thành với kinh phí hàng chục tỉ đồng.

Song song với bảo tồn vật thể, công tác khai quật khảo cổ được thực hiện quy mô lớn theo quyết định năm 2013 với diện tích hơn 56.000 m², làm sáng tỏ nhiều giá trị lịch sử – kiến trúc quan trọng như chính điện, hậu cung, đường Hoàng Gia hay Thái Miếu Đông – Tây.

Giá trị phi vật thể cũng được chú trọng. Các chương trình tuyên truyền, tập huấn bảo tồn cho cộng đồng vùng đệm được tổ chức thường xuyên, giúp người dân trở thành chủ thể tham gia gìn giữ di sản.

Không chỉ bảo tồn, Thành nhà Hồ đang phát triển mạnh mẽ thành điểm đến du lịch đặc sắc của xứ Thanh.

Đề án phát triển du lịch di sản được phê duyệt năm 2016 đặt mục tiêu đón 800.000 lượt khách/năm vào năm 2030 với tốc độ tăng trưởng 13,6%, tổng đầu tư hơn 916 tỉ đồng, trong đó phần lớn từ xã hội hóa.

Đến nay, nhiều kết quả rõ nét đã ghi nhận: du lịch cộng đồng vùng đệm hình thành, các tuyến tham quan được mở rộng và nâng cấp.

Hiện Trung tâm đang vận hành 4 tuyến du lịch chủ lực kết nối di sản với làng nghề, đền chùa và thắng cảnh vùng đệm, thu hút hàng trăm nghìn lượt khách mỗi năm.

Giai đoạn 2021 – 2025, Thành nhà Hồ đón hơn 1 triệu lượt khách, đạt 138% kế hoạch, trong đó có 8.690 lượt khách quốc tế, con số cao nhất từ trước đến nay.

Công tác chuyển đổi số cũng được thúc đẩy mạnh. Hệ thống thuyết minh 3D tái hiện không gian triều Hồ giúp du khách trải nghiệm sinh động; bản đồ kỹ thuật số MAP GIS hỗ trợ quản lý vùng lõi, vùng đệm bằng dữ liệu định vị; hồ sơ, hiện vật, tư liệu được số hóa toàn diện.

Hoạt động quảng bá ngày càng đa dạng: triển lãm “Đất và người Tây Đô”, trưng bày gạch đá cổ, súng thần công, tổ chức chương trình ngoại khóa, sân chơi “Em là nhà khảo cổ học”, “Rung chuông vàng về di sản”, đẩy mạnh truyền thông trên website, báo chí, Facebook, TikTok…

Đội ngũ 32 cán bộ, nhân viên của Trung tâm với trình độ chuyên môn cao cũng là yếu tố quan trọng giúp công tác quản lý di sản ngày càng chuyên nghiệp. Nhiều lớp tập huấn cho người dân vùng đệm được triển khai nhằm nâng cao ý thức cộng đồng trong bảo vệ di sản.

Với những thành tựu đạt được và cơ hội từ Năm Du lịch Quốc gia 2026, Thanh Hóa đang hướng tới mục tiêu đưa Thành nhà Hồ trở thành điểm đến hàng đầu về văn hóa, di sản của Việt Nam, đồng thời khẳng định vị thế trên bản đồ du lịch khu vực và thế giới.