Thái Lan đệ trình vở kịch bóng truyền thống lên UNESCO

VHO - Bộ Văn hóa Thái Lan mới đây thông báo sẽ đề xuất vở kịch bóng truyền thống "Nang Yai" , một loại hình nghệ thuật có lịch sử từ thế kỷ 15 lên UNESCO để công nhận là một thực hành bảo vệ tốt trong bảo tồn di sản văn hóa phi vật thể.

Bà Paetongtarn Shinawatra, Thủ tướng tạm thời kiêm quyền Bộ trưởng Văn hóa Thái Lam cho biết, hồ sơ mang tên “Phục hồi truyền thống Nang Yai dựa vào cộng đồng tại Thái Lan” sẽ được nộp vào tháng 3.2026.

Theo bà Paetongtarn, dự án phục hồi Nang Yai thể hiện cách một quốc gia có thể duy trì và phát huy di sản văn hóa sống động thông qua sự tham gia của cộng đồng ở cả cấp địa phương lẫn quốc gia, đồng thời lan tỏa ra quốc tế.

Nang Yai là loại hình kịch bóng cổ xưa, được biểu diễn trong cung điện, đền chùa và tại các sự kiện cộng đồng.

Nội dung thường xoay quanh Ramakien, phiên bản Thái của sử thi Ramayana. Các nghệ sĩ sử dụng những con rối lớn bằng da bê hoặc da trâu, chiếu bóng nhờ ánh sáng từ lửa để kể chuyện qua hình ảnh.

Hiện nay, nghệ thuật Nang Yai chỉ còn được biểu diễn thường xuyên tại ba ngôi chùa ở Thái Lan: Wat Khanon (tỉnh Ratchaburi), Wat Sawang Ar-rom (tỉnh Sing Buri) và Wat Baan Don (tỉnh Rayong).

Bà Paetongtarn cho biết, chỉ có 40 trong số 788 dự án được UNESCO đưa vào Sổ đăng ký Thực hành Bảo vệ Tốt, do đó cơ hội để Thái Lan đưa Nang Yai vào danh sách này là rất có giá trị. UNESCO cũng đang hỗ trợ các quốc gia thành viên tích cực đề xuất các dự án bảo tồn.

Ngoài Nang Yai, Thái Lan cũng đang xem xét hợp tác với các quốc gia ASEAN để đệ trình món ăn truyền thống “khao mao” (gạo dẹt), được biết đến là “duman” trong tiếng Tagalog lên UNESCO như một Di sản văn hóa phi vật thể chung khu vực.

Món ăn này được chế biến từ gạo non, rang hoặc luộc sơ, sau đó giã dẹt, là nét ẩm thực đặc trưng phổ biến ở Đông Nam Á.