Mạng xã hội lại bị đẩy vào tâm điểm

VHO - Mạng xã hội TikTok lại một lần nữa bị đẩy vào tâm điểm của chính trị ở nước Mỹ và của mối quan hệ giữa Mỹ với Trung Quốc.

Mạng xã hội TikTok một lần nữa bị đẩy vào tâm điểm của chính trị

Lần trước, Tổng thống Mỹ đương nhiệm khi ấy là ông Donald Trump thuộc phe Đảng Cộng hòa đã tìm cách cấm TikTok ở Mỹ hoặc “Mỹ hóa” chủ sở hữu của TikTok. Chủ sở hữu trên danh nghĩa chính thức của TikTok hiện tại là công ty Bytedance, một công ty đóng trụ sở trên quần đảo Cayman ở vịnh Caribe. Phía Mỹ cho rằng Bytedance là một hãng của Trung Quốc trong khi bản thân hãng này luôn quả quyết là các tập đoàn của các nước phương Tây chiếm giữ hơn 60% cổ phần của Bytedance. Ông Trump muốn hãng Bytedance phải chuyển giao quyền sở hữu thị trường Mỹ cho các công ty của Mỹ, nếu không sẽ bị cấm triệt để ở Mỹ. Lập luận của Chính phủ Mỹ cho dự định này là TikTok được nhiều triệu người ở Mỹ sử dụng, nên sẽ thu thập dữ liệu của Mỹ và dân Mỹ cung cấp cho chính quyền Trung Quốc. Chủ định này của ông Trump bị các tòa án ở Mỹ bác bỏ.

Năm 2020, ông Trump thất cử và ông Joe Biden thuộc phe Đảng Dân chủ lên cầm quyền ở nước Mỹ. Trong khi chính quyền của ông Biden bây giờ tiếp tục thực hiện ý định khi xưa của ông Trump thì bản thân ông Trump lại bảo vệ TikTok ở Mỹ, cho rằng mạng xã hội này là đối trọng kỳ phùng địch thủ của mạng xã hội Facebook mà ông Trump rất căm ghét. Nhưng ở lần này, ông Biden đã đi được xa hơn ông Trump rất nhiều. Mới đây, Hạ viện Mỹ đã thông qua đạo luật cấm TikTok ở Mỹ, nếu hãng Bytedance không chuyển quyền sở hữu TikTok ở thị trường Mỹ cho các công ty của Mỹ. Ông Biden cho biết là chỉ cần thượng viện Mỹ thông qua đạo luật trên thì sẽ ký ban hành đạo luật này. Có thể thấy hãng Bytedance dường như đang bị đẩy vào đường cùng ở thị trường Mỹ. Lập luận của các vị dân biểu trong Hạ viện Mỹ - hiện do phe Đảng Cộng hòa kiểm soát - và của phía chính quyền của ông Biden đều là hãng Bytedance là một hãng Trung Quốc chứ không phải Mỹ, hay của ai đó khác và TikTok tham gia hoạt động do thám, tình báo phục vụ chính quyền Trung Quốc.

Chính trị nước Mỹ và mối quan hệ giữa Mỹ với Trung Quốc lại đang quyết định số phận tương lai của TikTok ở Mỹ. Năm nay lại là năm bầu cử tổng thống ở nước Mỹ nên chuyện an ninh dữ liệu của người dân Mỹ và mối quan hệ giữa Mỹ với Trung Quốc trở nên đặc biệt nhạy cảm về đối nội. Ông Biden phải tạo hình ảnh là người kiên quyết bảo vệ lợi ích của Mỹ trong quan hệ với Trung Quốc và sẵn sàng cứng rắn với Trung Quốc. Mỹ hóa chủ sở hữu của Bytedance ở Mỹ và của TikTok trên thị trường Mỹ, là một cách làm và một trong những biểu hiện rõ nét nhất. Nhưng mặt khác, vì giới trẻ ở Mỹ rất ưa chuộng TikTok và vì TikTok được sử dụng rất rộng rãi ở Mỹ nên ông Biden phải tránh làm phật lòng cộng đồng cử tri Mỹ có sử dụng TikTok. Cả ông Trump đột ngột thay đổi thái độ đối với TikTok, chuyển từ thù địch với TikTok sang tỏ tình với TikTok cũng vì cùng lý do này.

Hãng Bytedance giờ vì thị trường cho TikTok ở Mỹ mà phải chấp nhận gắng gượng xoay xở trong một cuộc chiến hoàn toàn không cân sức. Xưa nay mới chỉ thấy có các mạng xã hội thua chính trị chứ chưa thấy khi nào ngược lại. TikTok và các mạng xã hội khác có thể đã xưng hùng xưng bá trong thế giới ảo ở thời khoa học, kỹ thuật và công nghệ số nhưng hoàn toàn không phải là đối thủ của chính trị. Hãng Bytedance bây giờ tập trung thuyết phục quốc hội và Chính phủ Mỹ tin rằng hãng không phải là một công ty của Trung Quốc, bởi chỉ khi được công nhận như thế thì mới có thể tránh bị đuổi khỏi thị trường Mỹ, mà không phải chuyển quyền sở hữu sang cho công ty Mỹ. Nếu quốc hội Mỹ không thay đổi quan điểm và ông Biden hành động như đã tuyên bố thì TikTok sẽ bị đày ra khỏi nước Mỹ, hoặc hãng Bytedance sẽ phải chia tay TikTok trên thị trường Mỹ.

Các mạng xã hội khác sớm hay muộn thì rồi cũng sẽ bị chính trị ở các nơi trên thế giới cương tỏa như TikTok hiện tại ở Mỹ. 

THỤC LINH