Làm lây lan dịch bệnh có thể bị phạt 12 năm tù

VHO- Việc khai báo gian dối, trốn cách ly hay “đánh tráo” cách ly... là những hành vi gây nguy hiểm cho xã hội thì sẽ bị xử lý như thế nào? Đây là vấn đề rất được dư luận quan tâm, vì thế Văn Hoá đã có cuộc trao đổi với luật sư Nguyễn Danh Huế (ảnh), Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty Luật TNHH Hừng Đông - Đoàn Luật sư TP Hà Nội.

 Thưa ông, ông đánh giá thế nào về việc một số trường hợp khai báo gian dối vừa qua?

- Luật sư Nguyễn Danh Huế: Thời gian vừa qua, Chính phủ và toàn dân đã tập trung vào việc phòng chống dịch Covid-19 rất khẩn trương và quyết liệt, với tinh thần “chống dịch như chống giặc”. Việc tuyên truyền cho người dân cách phòng chống dịch bệnh được thực hiện qua nhiều hình thức như thông qua báo chí, nhắn tin đến các thuê bao di động, tuyên truyền qua hệ thống loa truyền thanh, tuyên truyền trực tiếp đến từng gia đình thông qua đội ngũ cán bộ tổ dân phố, thôn, xóm... Đối với công dân Việt Nam ở nước ngoài về nước hoặc người nước ngoài từ vùng dịch nhập cảnh vào Việt Nam đều phải khai báo y tế để được cách ly, nhằm bảo đảm an toàn cho người dân trong nước.

Nói chung, với những biện pháp phòng chống khẩn trương và quyết liệt, cộng với nhận thức của người dân về dịch bệnh tương đối tốt nên chúng ta đã hạn chế được nguy cơ lây nhiễm của dịch Covid-19. Vì vậy, Việt Nam là một trong những nước có số người bị nhiễm thấp, những người nhiễm bệnh đều được chữa khỏi và chưa có ca tử vong nào.

Việc có trường hợp khai báo gian dối để trốn cách ly khiến dịch bệnh bị lây lan, sẽ bị xử lý thế nào theo quy định pháp luật, thưa ông?

- Covid -19 là bệnh được đưa vào danh mục các bệnh truyền nhiễm nhóm A. Đây là các bệnh đặc biệt nguy hiểm, có khả năng lây lan rất nhanh, phát tán rộng và tỉlệ tử vong cao… Về trường hợp khai báo gian dối hoặc không khai báo dẫn đến việc lây nhiễm bệnh cho người khác, tuỳ vào từng mức độ nghiêm trọng của hành vi, có thể bị xử lý hành chính hoặc xử lý hình sự.

Về xử lý hành chính, hành vi này có thể bị xử phạt vi phạm hành chính theo nghị định 176/2013/NĐ-CP. Cụ thể, tại khoản 1, Điều 12 Nghị định 176/2013/NĐ-CP quy định xử phạt về hành vi Vi phạm quy định về kiểm dịch y tế biên giới. Căn cứ quy định này, người vi phạm sẽ phạt tiền từ 1.000.000 - 2.000.000 đồng đối với một trong các hành vi: Không thực hiện khai báo về kiểm dịch y tế biên giới theo quy định; Từ chối kiểm tra y tế đối với đối tượng phải kiểm dịch y tế.

Đối với hành vi từ chối, hoặc trốn tránh việc áp dụng biện pháp cách ly y tế, cưỡng chế cách ly y tế của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, trừ trường hợp không tổ chức thực hiện việc cách ly y tế đối với người mắc bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A thì bị phạt tiền từ 2.000.000 - 5.000.000 đồng; Từ chối hoặc trốn tránh việc áp dụng quyết định cách ly y tế, cưỡng chế cách ly y tế của cơ quan nhà nước có thẩm quyền đối với người mắc bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A, đối tượng kiểm dịch y tế biên giới mắc bệnh hoặc mang tác nhân gây bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A thì bị phạt tiền từ 5.000.000 - 10.000.000 đồng.

Người mắc bệnh cố tình che giấu tình trạng bệnh cũng vi phạm các quy định về giám sát bệnh truyền nhiễm. Nghị định 176/2013/NĐ-CP quy định xử phạt hành vi này như sau: Cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 200.000 - 500.000 đồng đối với hành vi không khai báo khi phát hiện người mắc bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A: Phạt tiền từ 500.000 - 1.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây: Che giấu hiện trạng bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A của bản thân hoặc của người khác mắc bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A; Không thực hiện việc xét nghiệm phát hiện bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền….

Về việc xử lý hình sự, Điều 240 Bộ luật Hình sự 2015 cũng quy định người nào có hành vi mang mầm bệnh, lây nhiễm cho người khác sẽ bị xử lý về tội làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho người, tùy theo mức độ gây thiệt hại mà người phạm tội có thể bị phạt tù lên đến 12 năm và có thể bị phạt tiền 20.000.000 -100.000.000 đồng”.

Qua trường hợp N.H.N khai báo gian dối dẫn đến lây lan dịch bệnh cho nhiều người, ông có khuyến cáo gì?

- Việc khai báo không trung thực của N.H.N và những người cố tình trốn tránh cách ly khi trở về từ vùng dịch là hành vi đáng lên án, chứng tỏ sự ích kỷ, thiếu hiểu biết và không tuân thủ pháp luật. Luật phòng chống bệnh truyền nhiễm quy định người tiếp xúc với người bệnh dịch truyền nhiễm khi trở về nước bắt buộc phải cách ly y tế. Nếu ai tiếp xúc với người nhiễm bệnh dịch và sau đó có biểu hiện của bệnh dịch này mà không khai báo y tế, không thực hiện thủ tục cách ly theo quy định của pháp luật là vi phạm các quy định của pháp luật về phòng và chống bệnh truyền nhiễm.

Chính vì vậy, mỗi người dân nhất thiết phải nâng cao nhận thức cộng đồng, chấp hành tuyệt đối mọi khuyến cáo, chỉ thị và quy định của pháp luật đối với việc phòng chống dịch Covid-19, đồng thời cần khai báo trung thực khi nhập cảnh cũng như chấp hành nghiêm việc cách ly khi có yêu cầu từ cơ quan chức năng, để góp phần đẩy lùi dịch bệnh nói chung và để bản thân không vướng vào vòng lao lý.

HOÀNG HƯƠNG (thực hiện)