Đề xuất cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng là hợp lý

VHO - Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma tuý (Bộ Công an) đã có văn bản gửi Bộ Y tế liên quan đến việc quản lý thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.

Văn bản nêu rõ, qua kết quả đấu tranh với tội phạm về ma túy “núp bóng” thuốc lá điện tử và tham gia một số cuộc họp, hội thảo do các Uỷ ban của Quốc hội, Bộ Y tế tổ chức về thuốc lá thế hệ mới, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy nhận thấy việc cần sớm hoàn thiện chính sách pháp luật về thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng; trong đó đề xuất cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, quảng cáo thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng của Bộ Y tế là hợp lý.

Theo Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, các cơ quan chuyên môn đánh giá thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng về cơ bản là độc hại, không có bằng chứng cho thấy sản phẩm này ít tác hại hơn thuốc lá thông thường. Đối tượng tác động chủ yếu là giới trẻ, số người sử dụng ngày càng tăng.

Kết quả thống kê của cơ quan Công an cho thấy số vụ, số đối tượng, vật chứng phát hiện, bắt giữ tăng dần theo các năm. Việc các đối tượng lợi dụng tẩm ướp ma túy vào thuốc lá điện tử để mua bán diễn biến ngày càng phức tạp; tác động chủ yếu vào giới trẻ.

Bên cạnh đó, nhiều nước trên thế giới đã cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng (trong đó có 5 nước ASEAN và Trung Quốc - nước phát minh ra thuốc lá điện tử).

Cũng theo Bộ Công an, khi đưa vào mặt hàng cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu… thì mới có căn cứ xử lý đối với các hành vi có liên quan một cách thích đáng, có tính răn đe. Do đó, đề xuất cấm của Bộ Y tế là có căn cứ và hợp lý.

Về một số khó khăn, hạn chế trong xử lý các hành vi vi phạm liên quan đến thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma tuý cho rằng, hiện nay, chưa có cơ chế quản lý đối với thuốc lá mới (gồm thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng). Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá không có điều, khoản nào quy định về thuốc lá mới.

Các sản phẩm thuốc lá mới không đáp ứng quy định về khái niệm thuốc lá và nguyên liệu của thuốc lá theo quy định của pháp luật hiện hành, không thuộc điều chỉnh của Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá. Ngoài ra, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng cũng không thuộc mặt hàng cấm sản xuất, kinh doanh.

Do đó, các vi phạm liên quan đến thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng nhập lậu (hoặc nhập lậu các bộ phận sản phẩm và tổ chức pha chế, lắp ráp trong nước) chủ yếu bị xử lý hành chính về hành vi “kinh doanh hàng hóa nhập lậu” và “buôn bán hàng hóa không có nguồn gốc xuất xứ” hoặc không có hóa đơn, chứng từ. Một số trường hợp bị xử lý về hành vi “Buôn lậu” theo Điều 178 hoặc ”Sản xuất, mua bán hàng giả” theo Điều 192 Bộ luật Hình sự.