Cảnh giác trước những lời kêu gọi từ thiện ảo

VHO - Những vụ lừa đảo từ thiện ngày càng tinh vi với lời kêu gọi đầy cảm xúc, khiến nhiều người tốt bụng bị lợi dụng. Làm sao để giữ lòng nhân ái nhưng vẫn tỉnh táo, giúp đúng người, đúng nơi? Bài viết sẽ chia sẻ dấu hiệu cảnh báo và cách trở thành một nhà hảo tâm thông thái.

Lòng trắc ẩn của con người đôi khi lại bị lợi dụng vào mục đích trục lợi. Thời gian vừa qua, đã có nhiều sự việc liên quan tới lừa đảo chiếm đoạt tài sản, thông qua các bài viết kêu gọi từ thiện. Dù những sự việc như thế này luôn được báo đài cảnh báo, tuy nhiên các hình thức này càng ngày càng tinh vi và khó để nhận biết hơn.

Xác thực tổ chức từ thiện trước khi quyên góp

Bạn hãy dành chút thời gian xem xét thời gian thành lập trang mạng xã hội của tổ chức, xem họ có dấu xác nhận xanh của Facebook hay không. Một tổ chức mới thành lập chưa có lịch sử hoạt động rõ ràng thường tiềm ẩn nhiều rủi ro. Hãy tìm kiếm thêm các kênh thông tin khác như website chính thức hoặc các mạng xã hội khác để đối chiếu.

Việc có đơn vị truyền thông uy tín đưa tin về tổ chức cũng là một dấu hiệu đáng tin cậy. Đặc biệt cảnh giác nếu bạn bị yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân nhạy cảm như địa chỉ, số điện thoại hay số căn cước công dân, hoặc bị ép phải quyên góp một số tiền tối thiểu thay vì tùy tâm. Cuối cùng, hãy kiểm tra thật kỹ tên, logo và giao diện website xem có phải là bản sao giả mạo của một tổ chức lớn, uy tín nào không.

Đừng bỏ qua những tương tác đáng ngờ

Trong thế giới ảo, đừng để số lượng bình luận và lượt chia sẻ đánh lừa bạn. Điểm chung của các vụ lừa đảo từ thiện thông qua các bài đăng trong hội nhóm chính là sự cấu kết của nhiều tài khoản khác nhau.

Trong marketing, hành vi này được gọi là seeding. Kẻ lừa đảo và đồng bọn sẽ tạo ra hàng loạt tài khoản ảo để bình luận về việc họ đã chuyển tiền thành công hoặc tích cực chia sẻ bài viết đến các hội nhóm khác nhằm tăng tính chân thực.

Vì vậy, việc kiểm tra hồ sơ của người đăng bài và những tài khoản tích cực tương tác là rất cần thiết. Một mẹo nhỏ khác là bạn có thể sao chép nội dung bài viết và dán vào thanh tìm kiếm của Facebook để xem nó đã xuất hiện ở đâu, do ai đăng, từ đó phát hiện ra những bất thường.

Đòi hỏi sự minh bạch về tài chính

Một tổ chức từ thiện chân chính luôn hoan nghênh sự giám sát và sẵn sàng minh bạch thông tin tài chính. Các tổ chức lâu năm thường có báo cáo công khai về cách thức sử dụng số tiền nhận được, thậm chí là danh sách những nhà hảo tâm đã ủng hộ.

Đừng ngần ngại đặt câu hỏi về việc số tiền của bạn sẽ được sử dụng cụ thể như thế nào, vào đâu và khi nào. Việc từ thiện mang lại cảm giác tích cực cho người quyên góp, nhưng chúng ta cũng có trách nhiệm đảm bảo số tiền đó thực sự đến đúng tay người cần giúp đỡ. Sự im lặng hoặc những câu trả lời mập mờ, không rõ ràng là một tín hiệu đáng báo động.

Cảnh giác với yếu tố khẩn cấp và câu chuyện đẫm kịch tính

Kẻ lừa đảo rất giỏi trong việc tạo ra áp lực thời gian và khơi gợi cảm xúc mạnh mẽ. Họ thường nhấn mạnh tính khẩn cấp, buộc bạn phải hành động ngay lập tức mà không có thời gian để suy xét hay kiểm chứng.

Chẳng hạn, trong thời điểm thiên tai, họ sẽ đánh vào việc người dân đang cần nước sạch, thức ăn gấp. Bên cạnh đó, họ còn xây dựng những câu chuyện “cải lương” với nhân vật chính có hoàn cảnh cực kỳ bi thảm, kích hoạt “hiệu ứng nạn nhân xác định” khiến chúng ta dễ dàng đồng cảm và rút ví ngay lập tức.

Các biện pháp kể chuyện này nhằm tạo ra cảm giác tội lỗi cho người đọc, và sau đó gợi ý cách duy nhất để giải tỏa là quyên góp tiền.

Đừng tin tưởng mù quáng vào người quen

Chúng ta thường có tâm lý tin tưởng tuyệt đối vào những bài đăng được chia sẻ bởi bạn bè, người thân hoặc những người có hồ sơ mạng xã hội “khủng”. Tuy nhiên, chính thiên kiến này khiến chúng ta chủ quan.

Hãy nhớ rằng, họ cũng có thể là nạn nhân của tin giả và vô tình trở thành công cụ phát tán cho kẻ xấu. Một lượt chia sẻ từ người quen chỉ nên được xem như một gợi ý, chứ không phải là sự đảm bảo cho tính xác thực của thông tin.

Liên hệ trực tiếp với cơ quan chức năng

Khi nghi ngờ, cách tốt nhất là hãy kiểm chứng thông tin từ nguồn chính thống. Hầu hết các bài đăng lừa đảo đều đề cập đến địa chỉ cụ thể như quê quán, bệnh viện nơi nạn nhân đang điều trị. Bạn hoàn toàn có thể chủ động liên hệ với chính quyền địa phương, trạm y tế hoặc bệnh viện đó để xác minh sự thật.

Hành động nhỏ này có thể ngăn chặn một vụ lừa đảo quy mô lớn. Nếu bạn phát hiện một tổ chức hay cá nhân có dấu hiệu lừa đảo chiếm đoạt tài sản dưới danh nghĩa từ thiện, đừng ngần ngại báo cáo ngay cho cơ quan công an gần nhất.