Tìm lối đi riêng phát triển phim độc lập ở Ai Cập

VHO - Ra đời từ tình yêu nghệ thuật, rạp chiếu phim Zawya ở Ai Cập luôn tìm cách phát triển phim độc lập trong bối cảnh hầu hết các nhà sản xuất phim hướng đến thị trường thương mại.

 Tại trung tâm Cairo, trong hơn một thập kỷ qua, rạp chiếu phim Zawya mang đến không gian độc đáo cho loạt phim độc lập ở một quốc gia mà ngành công nghiệp này chủ yếu đi theo hướng thương mại.

Zawya vượt qua cơn bão của những biến động kinh tế ở Ai Cập, ủng hộ cách tiếp cận nghệ thuật từ trung tâm lịch sử của thời kỳ hoàng kim điện ảnh đất nước. Zawya đã ra đời trong cơn sốt nghệ thuật hậu cách mạng vào năm 2011.

"Ở đây, các nhà sản xuất có thêm năng lượng để sáng tạo và phát triển, không chỉ trong điện ảnh mà còn trong mọi loại hình nghệ thuật. Bạn có thể cảm nhận được điều đó", nhà sáng lập Zawya Youssef Shazli cho biết.

Kể từ đó, các rạp chiếu phim cũng thoát khỏi làn sóng đóng cửa các trung tâm nghệ thuật trên khắp thủ đô.

Ai Cập từ lâu được biết đến như Hollywood của thế giới Ả Rập, nhưng trong nhiều thập kỷ, kể từ thời kỳ hoàng kim giữa thế kỷ, ngành công nghiệp nước này hầu hết chỉ giới hạn ở những bộ phim bom tấn làm hài lòng đám đông.

"Người ta thường nói rằng Ai Cập may mắn khi có một ngành công nghiệp điện ảnh lớn, với cơ sở hạ tầng đã có sẵn. Nhưng thực tế, ngành công nghiệp này chỉ hoạt động theo logic thương mại, và có ít khoảng trống cho các nhà làm phim độc lập ", nhà làm phim Maged Nader cho biết.

Lối đi riêng của dòng phim độc lập Ai Cập

Tuy nhiên, sự có mặt của Zawya vẫn duy trì phát triển đến hiện tại, một phần là nhờ sự ổn định tài chính tương đối do công ty Misr International Films mang lại.

Được thành lập vào năm 1972 bởi gã khổng lồ điện ảnh Ai Cập Youssef Chahine, hiện công ty Misr International Films vẫn tiếp tục sản xuất và phân phối phim.

Đối với Shazli, Zawya là “rạp chiếu phim mang đến dấu ấn riêng, khác với hướng phát triển của các rạp chiếu phim truyền thống”.

Tuy nhiên, với những người mê phim trẻ tuổi như nữ diễn viên 24 tuổi Lujain, “nơi đây giống như ở nhà”, cô nói khi cô xếp hàng dài vào rạp chiếu phim Zawya.

Kể từ năm 2014, rạp chiếu phim Zawya luôn có sẵn các loại phim ngắn, phim tài liệu và phim truyện trong nước và quốc tế. Tuy nhiên,  Zawya vẫn duy trì trung thành của một nhóm nhỏ khán giả đầy nhiệt huyết.

Liên hoan phim ngắn thường niên của công ty, được tổ chức vào mỗi mùa xuân, đã trở thành một không gian quan trọng cho các đạo diễn mới nổi thể hiện tài năng.

“Tôi thậm chí còn không coi mình là nhà làm phim cho đến khi Zawya chiếu phim ngắn”, Michael Samuel, 24 tuổi, làm việc trong ngành quảng cáo, cho biết và nói rằng rạp chiếu phim đã khơi dậy tham vọng nghệ thuật của ông.

Đối với nhiều người, sự xác nhận đó như tiếp thêm năng lượng để những nhà sản xuất phim độc lập tiếp tục đam mê.

“Zawya cũng khuyến khích các nhà nhà làm phim sản xuất nhiều hơn những bộ phim như vậy, vì ngày càng được nhiều khán giả đón nhận”, người quản lý rạp chiếu phim, Mohamed Said cho biết.

Khi Mostafa Gerbeii, một nhà làm phim tự học, đang tìm kiếm bối cảnh cho buổi quay phim đầu tiên. Ông cũng đã tìm đến rạp chiếu phim Zawya.

Không có studio hay ngân sách, Zawya “ đã cho chúng tôi mượn trường quay miễn phí trong một ngày”, ông nói.

Ánh sáng từ tấm biển quảng cáo chiếu xuống phố Emad al-Din ở trung tâm Cairo, rạp phim Zawya giờ đây xuất hiện ở khu phố sôi động hiện đại nhưng vẫn nỗ lực bảo tồn truyền thống nghệ thuật lâu đời của Ai Cập.

"Đây là khu phố độc đáo về nghệ thuật và đời sống trí thức", Chihab El Khachab, Giáo sư tại Đại học Oxford và là tác giả của cuốn sách Making Film in Egypt, cho biết.

Bắt đầu từ cuối thế kỷ 19, khu vực này đã là nơi có các nhà hát và quán rượu lớn nhất thành phố, khởi đầu sự nghiệp của những ca sĩ và diễn viên nổi tiếng nhất thế giới Ả Rập.

Tuy nhiên, Zawya vẫn nằm trong sự quản lý của ngành văn hoá ở Ai Cập. Giống như mọi rạp chiếu phim ở Ai Cập, mỗi bộ phim phải trải qua kiểm duyệt của nhà nước trước khi trình chiếu.

Nhà sáng lập Zawya Youssef Shazli nói rằng Zawya có rất nhiều tài năng. Bằng cách nào để phát triển những tài năng này? Đó là vấn đề thực sự mà chúng ta cần giải quyết.