Vở cải lương “Từ Việt Bắc về Hà Nội”:

Tái hiện hành trình trở về của Bác

THANH MAI

VHO - Sáng 7.8, tại Hà Nội, Nhà hát Sân khấu truyền thống Quốc gia Việt Nam tổ chức buổi gặp gỡ báo chí, ra mắt vở cải lương “Từ Việt Bắc về Hà Nội”. Đây là phần 3 trong bộ sử thi nghệ thuật “Nước non vạn dặm”.

Vở sẽ chính thức công diễn vào ngày 11 và 12.8.2025, nhằm hướng tới kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2.9.

Tái hiện hành trình trở về của Bác - ảnh 1
PGS.TS, nhà văn Nguyễn Thế Kỷ chia sẻ tại buổi gặp gỡ báo chí. Ảnh: Thi Thi

Tiếp tục khắc hoạ cuộc đời Bác

Sau sự thành công của vở Nợ nước non (2022) khi biểu diễn hơn 100 suất trên sân khấu và trên sóng truyền hình, đạo diễn, NSND Triệu Trung Kiên, soạn giả Hoàng Song Việt cùng các nghệ sĩ Nhà hát Cải lương Việt Nam (nay là Nhà hát Sân khấu truyền thống Quốc gia Việt Nam) lên kế hoạch chuyển thể, dàn dựng vở Từ Việt Bắc về Hà Nội. 

Vở diễn được chuyển thể từ phần 3 trong bộ sử thi nghệ thuật gồm 5 phần mang tên Nước non vạn dặm, do PGS.TS, nhà văn Nguyễn Thế Kỷ chắp bút.

Vở cải lương Từ Việt Bắc về Hà Nội khắc họa hình tượng Nguyễn Ái Quốc – Hồ Chí Minh sau 30 năm bôn ba tìm đường cứu nước, bắt gặp ánh sáng chủ nghĩa Mác – Lênin, sáng lập Đảng Cộng sản Việt Nam.

Ngày 28.1.1941, trở về Tổ quốc, trực tiếp lãnh đạo cách mạng, Người cùng các đồng chí của mình đi vào các thôn bản ở Cao Bằng, Tuyên Quang, Bắc Kạn, Lạng Sơn, Thái Nguyên… để xây dựng cơ sở cách mạng, đào tạo cán bộ, thành lập Mặt trận Việt Minh; chủ trương kết hợp đấu tranh chính trị với vũ trang; liên lạc, phối hợp với Đảng Cộng sản Trung Quốc và lực lượng đồng minh.

Vở cũng khắc họa giai đoạn Người bị giam giữ tại Trung Quốc, rồi trở về, cùng Đảng lãnh đạo cuộc Tổng khởi nghĩa Tháng Tám năm 1945, làm nên thắng lợi “long trời lở đất”. 

Cao trào khép lại bằng khoảnh khắc lịch sử, vào chiều 2.9.1945, tại Quảng trường Ba Đình (Hà Nội), Chủ tịch Hồ Chí Minh trịnh trọng đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

Tái hiện hành trình trở về của Bác - ảnh 2
Đạo diễn, NSND Triệu Trung Kiên chia sẻ về những thách thức khi dàn dựng vở diễn

Trung thành với tinh thần của bộ tiểu thuyết Nước non vạn dặm, đặc biệt là tập Từ Việt Bắc về Hà Nội, đạo diễn, NSND Triệu Trung Kiên tiếp tục chọn lối kể chuyện theo phong cách biên niên sử, giữ mạch thời gian tuyến tính rõ ràng. 

Theo đạo diễn, NSND Triệu Trung Kiên, thách thức lớn nhất là tái hiện giai đoạn lịch sử kéo dài 5 năm trong một không gian rộng lớn, với hệ thống nhân vật và sự kiện đồ sộ, đan xen nhiều tầng lớp quan hệ.

Cùng tác giả kịch bản PGS.TS, nhà văn Nguyễn Thế Kỷ, đạo diễn, NSND Triệu Trung Kiên đã tạo nên một câu chuyện lịch sử trên sân khấu sinh động, cuốn hút và giàu sức thuyết phục, giúp khán giả cảm nhận được chiều sâu tư tưởng và khí thế cách mạng của thời đại.

Áp lực khi tái hiện vị lãnh tụ vĩ đại

Vở cải lương Từ Việt Bắc về Hà Nội (Tác giả kịch bản: PGS.TS, nhà văn Nguyễn Thế Kỷ; Chuyển thể cải lương: Hoàng Song Việt; Đạo diễn: TS, NSND Triệu Trung Kiên) quy tụ dàn nghệ sĩ gạo cội: nghệ sĩ Văn Thuận (vai Nguyễn Ái Quốc – Hồ Chí Minh), nghệ sĩ Minh Hải (vai Nguyễn Tất Thành), nghệ sĩ Như Quỳnh (vai bà Hoàng Thị Loan), NSND Mạnh Hùng (vai cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc), NSƯT Quang Khải (vai Võ Nguyên Giáp)…

Tái hiện hành trình trở về của Bác - ảnh 3
Tái hiện hành trình trở về của Bác - ảnh 4
Các nghệ sĩ miệt mài tập luyện trước ngày công diễn

Làm vở diễn lịch sử, nhất là khắc hoạ lại cuộc đời của Chủ tịch Hồ Chí Minh, một biểu tượng lớn lao của dân tộc, là thách thức lớn với toàn bộ ê-kíp. 

Theo PGS.TS, nhà văn Nguyễn Thế Kỷ: “Bác là một con người vĩ đại nhưng lại rất giản dị. Ánh mắt, cử chỉ, lời nói của Người đều toát lên tầm vóc tư tưởng, phong cách và bản lĩnh. Để một người nghệ sĩ hóa thân được vào hình tượng Bác là vô cùng khó”.

Tuy nhiên, PGS.TS, nhà văn Nguyễn Thế Kỷ cho rằng, vở diễn sẽ tạo được tiếng vang bởi nó được khơi nguồn từ tình yêu, từ sự hòa nhập sâu sắc của các nghệ sĩ vào không khí cách mạng nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2.9.

Vào vai Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh, nghệ sĩ Văn Thuận cho biết, đây là vai diễn mang đến cho anh áp lực lớn nhất từ trước đến nay. Không giống những vai thông thường mà nghệ sĩ có thể tự tạo hình tượng theo cách riêng, hình ảnh Bác Hồ là hình tượng quá lớn, đã in sâu trong lòng công chúng, đòi hỏi anh phải nghiên cứu cẩn thận để thể hiện chính xác từ dáng đi, cử chỉ, thần thái đến giọng nói. 

Tái hiện hành trình trở về của Bác - ảnh 5
Nghệ sĩ Văn Thuận đối mặt với áp lực lớn khi đảm nhận vai Bác trên sân khấu

Nghệ sĩ Văn Thuận chia sẻ: “Tôi dành cả ngày chỉ để xem tư liệu về Bác, thậm chí lúc ăn cơm cũng bật tư liệu lên, nghe đi nghe lại cho thấm. Hình tượng Bác quá lớn, cả nước cũng chỉ có rất ít nghệ sĩ từng thể hiện thành công. Nhưng với tất cả nỗ lực, đến thời điểm này, tôi có thể tạm bằng lòng vì đã vượt qua chính mình để chạm tới hình tượng ấy”.

Với sự đầu tư kỹ lưỡng từ kịch bản, âm nhạc đến dàn dựng và diễn xuất, vở diễn Từ Việt Bắc về Hà Nội hứa hẹn sẽ không chỉ tái hiện sinh động hành trình lịch sử đầy xúc động của Chủ tịch Hồ Chí Minh, mà còn khơi dậy niềm tự hào, tình yêu quê hương đất nước trong lòng khán giả.