Nơi dòng chảy nghệ thuật gặp nhau sau nửa thế kỷ sáng tạo

VHO - Nửa thế kỷ qua, văn học - nghệ thuật (VHNT) đất phương Nam đã song hành cùng nhịp phát triển của Thành phố mang tên Bác, phản ánh sức sống, khát vọng và bản lĩnh sáng tạo của con người Sài Gòn - TP.HCM.

 Hội nghị tổng kết 50 năm nền VHNT (1975-2025) và chuỗi hoạt động “Những ngày văn học - nghệ thuật TP.HCM” diễn ra từ 18-21.10 chính là dịp tri ân các thế hệ văn nghệ sĩ, đồng thời khẳng định: Đây là sức mạnh mềm và nguồn cảm hứng gắn kết cộng đồng, thúc đẩy TP hướng tới trung tâm sáng tạo của khu vực trong kỷ nguyên mới.

 Sẵn sàng cho không gian văn hóa hội tụ

Hướng đến Kỷ niệm 50 năm nền VHNT TP.HCM (1975-2025), từ nhiều tuần qua, Sở Văn hóa và Thể thao TP đã phối hợp với Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật, Thành đoàn và Nhà Văn hóa Thanh niên khẩn trương chuẩn bị cho chuỗi sự kiện ý nghĩa.

Không gian trung tâm tại Nhà Văn hóa Thanh niên (số 4 Phạm Ngọc Thạch, phường Sài Gòn) được thiết kế như một quần thể nghệ thuật mở, nơi hội tụ các loại hình sáng tạo từ truyền thống đến hiện đại. Chiều 18.10, tuyến đường Phạm Ngọc Thạch (đoạn từ Nguyễn Văn Chiêm đến Nguyễn Thị Minh Khai) sẽ biến thành sân khấu ngoài trời sôi động, mở màn bằng chương trình biểu diễn liên hoàn kết hợp nghệ thuật, thể thao và trình diễn đường phố.

Từ 18h, khán giả sẽ được thưởng thức các tiết mục hợp xướng, nhạc kèn thiếu nhi, múa lân - sư - rồng, xiếc, rối, võ nhạc Vovinam, trình diễn thời trang “54 dân tộc anh em” của NTK Việt Hùng cùng sự tham gia của hàng trăm nghệ sĩ, sinh viên, đoàn thể nghệ thuật. Song song đó, không gian trưng bày thành tựu 50 năm VHNT TP.HCM sẽ giới thiệu các chuyên đề mỹ thuật, nhiếp ảnh, kiến trúc, văn học, thư pháp - áo dài, kết hợp quảng bá du lịch TP.HCM và Nghệ An.

Tại khu vực sân 37A, chương trình Đờn ca tài tử Nam Bộ và giao lưu văn hóa các dân tộc thiểu số sẽ diễn ra xuyên suốt. Lễ khai mạc chính thức lúc 19h30 tối 18.10 với chương trình nghệ thuật đặc biệt Nơi hội tụ những dòng sông, tái hiện hình ảnh Sài Gòn - Gia Định - TP.HCM như điểm gặp của các dòng chảy văn hóa khắp mọi miền.

Từ ngày 19-21.10, chuỗi hoạt động tiếp nối gồm biểu diễn, giao lưu, tọa đàm tại Nhà Văn hóa Thanh niên và các địa điểm tại Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu, Côn Đảo. Nổi bật có buổi họp mặt văn nghệ sĩ từng hoạt động tại căn cứ Trung ương Cục miền Nam, giao lưu với GS.TS, Nhà văn Trình Quang Phú, chương trình kịch Đức Thượng công Tả quân Lê Văn Duyệt - Người mang 9 án tử, trình diễn Đờn ca tài tử, Hát Bội, thơ - nhạc Giai điệu từ những vần thơ, nghệ thuật cải lương và âm nhạc đường phố...

Ngày 21.10, công chúng sẽ được xem biểu diễn Vovinam - di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, cùng tọa đàm Sức trẻ văn chương phương Nam do Hội Nhà văn TP.HCM chủ trì, quy tụ các cây bút trẻ đạt giải thưởng văn học Thành phố.

Theo Sở Văn hóa và Thể thao TP.HCM, toàn bộ chương trình mở cửa tự do, tạo cơ hội để người dân, học sinh - sinh viên, văn nghệ sĩ và du khách trong, ngoài nước cùng tham quan, thưởng lãm và giao lưu. Sự kiện không chỉ tôn vinh hành trình 50 năm VHNT TP.HCM mà còn lan tỏa tinh thần yêu nghệ thuật, niềm tự hào văn hóa của Thành phố mang tên Bác.

Sức mạnh mềm của TP.HCM trong kỷ nguyên sáng tạo

Sau ngày đất nước thống nhất, VHNT TP.HCM bước vào hành trình mới, phản ánh sâu sắc nhịp sống đô thị năng động và tinh thần sáng tạo không ngừng của người dân Thành phố. Nửa thế kỷ qua là chặng đường mà nhiều thế hệ văn nghệ sĩ đã bền bỉ sáng tác, cống hiến và đồng hành cùng công cuộc xây dựng, phát triển đất nước.

Hội nghị tổng kết 50 năm nền VHNT TP.HCM (30.4.1975 - 30.4.2025), do Thành ủy TP.HCM chỉ đạo, Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy, Sở Văn hóa và Thể thao chủ trì, là dịp nhìn lại toàn diện chặng đường nửa thế kỷ phát triển, tri ân các thế hệ văn nghệ sĩ, đồng thời xác định tầm nhìn cho giai đoạn mới. Từ những cây bút tiên phong sau 1975, các đoàn cải lương, sân khấu xã hội hóa đến những nhóm sáng tạo trẻ trong thời đại số - tất cả cùng tạo nên dòng chảy liên tục, khẳng định bản lĩnh văn hóa và sức sống của Thành phố mang tên Bác.

Phát triển VHNT trong bối cảnh mới không chỉ là gìn giữ giá trị truyền thống mà còn mở rộng không gian sáng tạo, gắn với chiến lược phát triển công nghiệp văn hóa. TP.HCM đặt mục tiêu trở thành trung tâm văn hóa lớn của khu vực Đông Nam Á, hướng tới xây dựng “Thành phố Điện ảnh”, “Thành phố Lễ hội” - nơi văn hóa, nghệ thuật và sáng tạo trở thành động lực phát triển bền vững.

Năm mươi năm qua, VHNT TP.HCM luôn phản ánh chân thực bước đi của lịch sử và con người Sài Gòn - TP.HCM, từ khát vọng thống nhất, đổi mới đến hội nhập quốc tế. Các tác phẩm văn học, sân khấu, điện ảnh, mỹ thuật, âm nhạc… đều thấm đẫm tinh thần “nghĩa tình - sáng tạo - tiên phong” - những giá trị đã làm nên bản sắc văn hóa phương Nam.

Hội nghị tổng kết lần này vừa là dịp nhìn lại hành trình nửa thế kỷ, vừa là lời khẳng định: VHNT chính là sức mạnh mềm của TP.HCM - nền tảng tinh thần gắn kết con người, nuôi dưỡng lòng tự hào và khơi dậy khát vọng cống hiến. Từ truyền thống đến đương đại, từ cải lương, Đờn ca tài tử đến điện ảnh, kiến trúc, thời trang, nghệ thuật số - mọi lĩnh vực đều đang hòa vào dòng chảy sáng tạo không ngừng của đô thị hiện đại, nghĩa tình.

“Những ngày văn học - nghệ thuật TP.HCM”, vì thế, chính là chuỗi hoạt động biểu diễn, trưng bày hay giao lưu, đồng thời là cuộc gặp gỡ giữa quá khứ và hiện tại, giữa nghệ sĩ và công chúng, giữa những thế hệ đã và đang viết tiếp câu chuyện văn hóa Sài Gòn - TP.HCM. Đây là hoạt động mở đầu cho chuỗi sự kiện văn hóa thường niên, khẳng định vị thế của TP.HCM trên bản đồ sáng tạo khu vực và thế giới.

Đây cũng là dịp nhìn lại hành trình sáng tạo bền bỉ của các thế hệ văn nghệ sĩ - những người đã góp phần làm nên diện mạo văn hóa đặc sắc của TP. Trong tầm nhìn mới, TP.HCM tiếp tục khẳng định vai trò tiên phong, hướng tới trung tâm văn hóa - sáng tạo của khu vực, nơi VHNT trở thành nguồn sức mạnh tinh thần, nuôi dưỡng bản lĩnh, nghĩa tình và khát vọng vươn xa của Thành phố mang tên Bác.