Người trẻ “thổi hồn” vào nghệ thuật Tuồng

VHO - Giữa nhịp sống hối hả của xã hội hiện đại, khi Gen Z đang mê mải với những xu hướng giải trí mới, một nhóm sinh viên Đại học FPT Hà Nội đã chọn con đường khác biệt: Tìm về với nghệ thuật truyền thống qua dự án Tuồng Tân Tích. Đây không chỉ là đồ án tốt nghiệp đầy tâm huyết, mà còn là nỗ lực của các bạn trẻ nhằm thổi bùng lại ngọn lửa đam mê với Tuồng - một di sản văn hóa đang có nguy cơ bị lãng quên trong lòng thế hệ đương đại.

 “Ngọn lửa” nghệ thuật chuyền tay

Chia sẻ về cơ duyên đặc biệt đã đưa nhóm đến với bộ môn Tuồng, sinh viên Đặng Thị Huyền Trang cho biết, mọi thứ bắt đầu từ sự tò mò, không phải là đề tài được giao sẵn mà là sự rung động chân thành sau khi cả nhóm cùng nhau thưởng thức một vở Tuồng. Sau buổi diễn “định mệnh” ấy, nhóm may mắn gặp một cô giáo tại Trường Đại học Văn hóa và cô đã truyền cho họ niềm đam mê cháy bỏng khi chứng kiến thế hệ trẻ tìm đến với Tuồng.

Từ cô, họ nhận ra giá trị của một di sản cần được gìn giữ. Động lực càng được củng cố khi nhóm có dịp gặp Giám đốc Nhà hát Tuồng Việt Nam. Những chia sẻ đầy tâm huyết của bác đã khẳng định: Dù là loại hình nghệ thuật khó, nhưng nếu người trẻ cởi mở và sẵn lòng tiếp nhận, Tuồng vẫn có thể sống động trong đời sống hôm nay. Lời khẳng định ấy giống như một sự cổ vũ mạnh mẽ, giúp nhóm vững tin hơn vào con đường mình đã chọn.

Tuy nhiên, nguồn cảm hứng lớn nhất chính là từ giảng viên hướng dẫn của nhóm - cô giáo Hoàng Mai Anh. Lời nhắc nhở của cô: “Đây không chỉ là đồ án tốt nghiệp, mà là dự án để đời” đã thay đổi hoàn toàn cách nhìn của cả nhóm. Từ nhiệm vụ học thuật, dự án đã trở thành sứ mệnh cá nhân.

Nhóm nhận ra, việc tiếp cận và lan tỏa nghệ thuật truyền thống vừa là trách nhiệm, vừa là cơ hội để thế hệ trẻ ghi dấu ấn ý nghĩa cho cộng đồng. Những con người tâm huyết ấy đã thắp lên ngọn lửa đam mê, thôi thúc nhóm quyết tâm thực hiện dự án, để có thể khẳng định rằng: Tuồng đang tiếp tục hành trình của nó trong trái tim người trẻ!

Ngay sau khi hình thành ý tưởng, Tuồng Tân Tích bắt đầu bước vào con đường đầy gian nan nhưng cũng không kém phần thú vị. Họ không chỉ học lý thuyết từ sách vở, mà còn tìm hiểu thực tế bằng cách đi xem nhiều vở diễn, ghi chép chi tiết, chụp ảnh và quay lại cảm xúc của khán giả. Họ đến Nhà hát Tuồng Việt Nam để tiếp cận tư liệu gốc và trò chuyện cùng các nghệ sĩ. Những ngày tháng ấy, nhóm vừa học, vừa hào hứng khám phá từng nét tinh túy của loại hình nghệ thuật độc đáo này.

Từ nền tảng kiến thức vững chắc, nhóm đã xây dựng chiến dịch truyền thông mang tên Tuồng Tân Tích với nhiều hoạt động sáng tạo, đa dạng. Nội dung được phát triển trên các nền tảng mạng xã hội, sử dụng câu chuyện ngắn gọn, hình ảnh sinh động và clip dí dỏm để thu hút sự chú ý của giới trẻ.

Điểm nhấn của dự án là các hoạt động tương tác trực tiếp. Nhóm đã tổ chức workshop vẽ mặt nạ Tuồng, nơi khán giả được tự tay tạo hình nhân vật, từ đó hiểu rõ hơn về ý nghĩa của từng nét vẽ, từng màu sắc. Cùng với đó, các buổi talkshow kết hợp biểu diễn cũng giúp khán giả vừa nghe chia sẻ từ các nghệ sĩ, vừa được chứng kiến những màn trình diễn đặc sắc. Quá trình ấy không chỉ là làm đồ án, mà là hành trình “sống cùng Tuồng”, giúp nghệ thuật truyền thống không còn là xa lạ mà trở nên gần gũi, thân thuộc.

Sáng tạo để di sản “sống” lại

Khi được hỏi về kết quả của dự án, đại diện nhóm chia sẻ: Thành công lớn nhất không phải là những con số khô khan, mà là sự thay đổi trong ánh mắt của khán giả. Trong workshop, nhiều bạn lần đầu tiên được tìm hiểu về ý nghĩa của mặt nạ Tuồng. Họ say sưa, miệt mài ngồi hàng giờ để hoàn thiện tác phẩm của mình, rồi tự hào chia sẻ lên mạng xã hội.

Hay trong talkshow, có bạn thừa nhận từng nghĩ Tuồng chỉ dành cho “người lớn tuổi”, nhưng sau buổi gặp gỡ, họ nhận ra mình cũng có thể kết nối với loại hình nghệ thuật này. Từ những câu chuyện ấy, nhóm nhận ra giới trẻ không hề thờ ơ với truyền thống, chỉ cần có cách tiếp cận gần gũi và hấp dẫn, họ sẽ sẵn sàng đón nhận. Dù hành trình vẫn còn nhiều thử thách, nhưng nhóm tự tin có thể vượt qua mọi khó khăn để đưa Tuồng đến gần hơn với khán giả đương đại.

Với những kết quả đạt được, Tuồng Tân Tích không muốn dừng lại ở một bài tốt nghiệp mà kỳ vọng dự án được tiếp nối và mở rộng cùng các khóa sinh viên sau. Cụ thể, nhóm sẽ bàn giao toàn bộ tư liệu, bộ nhận diện và kinh nghiệm triển khai cho các em khóa dưới với khát vọng Tuồng Tân Tích sẽ giống như một “ngọn lửa chuyền tay” để lan tỏa ra cộng đồng. Khi có sự đồng hành của nhiều thế hệ sinh viên, dự án có thể trở thành một hành trình dài hơi, góp phần giữ gìn và phát huy bộ môn nghệ thuật độc đáo này.

Với thông điệp “Tuồng là hành trình tiếp nối, không đứt đoạn. Mỗi thế hệ trẻ đều có vai trò trong việc giữ lửa nghệ thuật truyền thống”, dự án Tuồng Tân Tích là lời mời gọi mạnh mẽ, khẳng định: Khi người trẻ dấn thân, những giá trị văn hóa truyền thống sẽ không bao giờ tàn lụi.

Rõ ràng, hành trình giữ lửa cho nghệ thuật truyền thống nói chung và bộ môn Tuồng nói riêng của thế hệ trẻ ngày nay không phải là một nhiệm vụ nặng nề hay một trách nhiệm áp đặt, mà xuất phát từ sự rung động từ trái tim. Thế hệ Gen Z đã chứng minh rằng, chỉ cần có cách tiếp cận sáng tạo và gần gũi, di sản của cha ông hoàn toàn có thể tìm thấy chỗ đứng trong trái tim của những người đồng trang lứa.