Màn đối thoại giữa truyền thống và hiện đại

VHO - Ngày 9.8, Triển lãm Mỹ thuật khu vực I Hà Nội chuyên ngành Điêu khắc, Đồ họa và Mỹ thuật ứng dụng lần thứ 29 đã chính thức khai mạc tại Nhà triển lãm Mỹ thuật 16 Ngô Quyền, Hà Nội.

Triển lãm lần này là một bản giao hưởng màu sắc và cảm xúc, hội tụ những tác phẩm nghệ thuật ra đời trong suốt một năm qua (từ tháng 7.2023 đến tháng 6.2024). Với đa dạng chất liệu và đề tài, các tác phẩm như những trang nhật ký sống động, ghi lại những khoảnh khắc thăng hoa trong tâm hồn người nghệ sĩ.

Nhiều tác phẩm đã tạo nên dấu ấn riêng với những khám phá mới về hình thức, ngôn ngữ và chất liệu. Các nghệ sĩ đã khéo léo kết hợp truyền thống dân tộc với tinh hoa nghệ thuật đương đại, tạo nên những tác phẩm vừa mang đậm bản sắc Việt, vừa có sức hấp dẫn mạnh mẽ.

 Lễ khai mạc có sự tham gia của nhiều nghệ sĩ tên tuổi như Bạch Thanh Bình, Nguyễn Trung Quang, Mai Thị Ngọc Oanh, Ngô Doãn, Hồ Nam, Trịnh Bá Quát, Kim Xuân, Vũ Ngọc Long... cùng đông đảo các nghệ sĩ, NĐK, nghệ nhân làng nghề đang sinh sống tại Hà Nội, trong đó có sự xuất hiện của hai cha con nhà NĐK Nguyễn Văn Vũ - Nguyễn Văn An. 

Một minh chứng rõ ràng cho sức sống mãnh liệt của nghệ thuật Việt Nam được thể hiện qua từng tác phẩm tại triển lãm.

Triển lãm Mỹ thuật khu vực I Hà Nội lần thứ 29 quy tụ hơn 100 tác phẩm, được lựa chọn từ hơn 200 tác phẩm của các tác giả thuộc 3 chuyên ngành đồ họa, điêu khắc và mỹ thuật ứng dụng gửi về tham dự. 

Đây là triển lãm quy mô lớn nhất, đầy đủ nhất trong năm của Hội Mỹ thuật Việt Nam, dành cho các nghệ sĩ tạo hình khu vực I Hà Nội. Các tác phẩm tham dự triển lãm thuộc nhiều chất liệu với những đề tài phong phú, đa dạng. 

Chuyên ngành mỹ thuật ứng dụng quy tụ gần 50 tác phẩm, có nhiều nét mới về chất liệu, đa dạng trong thiết kế mẫu mã… được giới chuyên môn đánh giá cao. Chuyên ngành điêu khắc, đồ họa cũng được các tác giả quan tâm đầu tư, đưa đến triển lãm nhiều tác phẩm tiêu biểu và đa dạng trong phong cách thể hiện. 

Trong hơn 100 tác phẩm tại triển lãm, nghệ sĩ trẻ Nguyễn Văn An đã tạo ấn tượng với hai tác phẩm “Vũ điệu bướm và hoa” cùng “Cầu lông”.

Là một NĐK trẻ sẵn sàng tìm tòi và thử thách bản thân với nhiều đề tài khác nhau, chàng trai đã thổi một “làn gió mới” vào những chủ đề rất đỗi quen thuộc và gần gũi với đời sống. Qua lăng kính chủ quan đầy cảm hứng của mình, anh đã mang đến những tác phẩm rất độc đáo, khiến người xem không khỏi ngạc nhiên và thích thú.

Trong tác phẩm “Cầu lông”, nghệ sĩ trẻ An đã hướng đến việc xây dựng hình ảnh hai nhân vật đối nghịch nhau đang chơi bộ môn thể thao này với nhau. Một nhân vật được khắc họa với nét tự tin, hiên ngang trong bộ trang phục đỏ rực, như một chiến binh bọ ngựa sẵn sàng hạ gục đối thủ. Ngược lại, người kia lại mang vẻ mệt mỏi, chật vật trong bộ đồ đen, tựa như con mồi bất lực trước kẻ săn mồi. 

Câu chuyện trong tác phẩm không chỉ là tái hiện đơn giản một trận đấu thể thao, mà còn là một ẩn dụ sâu sắc về những vấn đề của cuộc sống. Dù cầu lông được sinh ra để mang đến niềm vui, giúp con người rèn luyện sức khỏe, nhưng không biết từ bao giờ, con người lại vô tình biến nó thành một cuộc chiến khốc liệt, nơi chiến thắng là tất cả. Niềm vui của việc chơi thể thao bị lu mờ bởi áp lực thắng thua, khiến ta quên mất giá trị thực sự của nó. 

Qua “Cầu lông”, An muốn gửi gắm thông điệp: “Hãy chơi thể thao để thư giãn, để rèn luyện sức khỏe, để cảm nhận những giá trị tích cực của nó chứ không phải để biến nó thành một cuộc chiến sống còn.”

“Vũ điệu bướm và hoa” - Một câu chuyện tình yêu được kể bằng những bước nhảy nhẹ nhàng, uyển chuyển. Lấy cảm hứng qua một điệu múa ballet trong vở kịch “Hồ thiên nga”, tài năng trẻ Nguyễn Văn An đã thổi hồn vào tác phẩm một tình yêu lãng mạn, tinh khôi.

Nghệ sĩ trẻ muốn thể hiện tình yêu đôi lứa qua một điệu múa ballet lấy từ vở kịch hồ thiên nga. Người con trai bay bổng, phiêu bạt, lãng tử tựa như một cánh bướm bay lượn tự do, còn cô gái lại xinh đẹp, kiều diễm như đóa hoa buổi bình minh. Với một nét duy nhất để tạo nên tác phẩm, từ hai nhân vật chàng nghệ sĩ muốn gửi gắm thông điệp về một tình yêu mãnh liệt, một sự kết nối bền chặt, không gì có thể tách rời.

 Để thêm phần hấp dẫn cho tác phẩm của mình, An cũng lựa chọn màu vàng làm gam màu chủ đạo, như lời khẳng định về một tình yêu quý giá.

Cả hai tác phẩm đều được nghệ sĩ trẻ thực hiện bằng sắt - chất liệu thô ráp nhưng cũng là minh chứng cho sự trường tồn của sáng tạo. Chàng nghệ sĩ trẻ đã miệt mài tìm tòi và sáng tạo không ngừng trong 3 tháng, từ ý tưởng manh nha đến những đường nét cuối cùng. 

Cảm hứng sáng tạo của Nguyễn Văn An luôn đến từ những điều nhỏ bé, giản dị trong tự nhiên. Thế giới côn trùng và thực vật muôn màu muôn sắc đã khiến anh say mê hàng giờ đồng hồ, giúp tìm thấy trong đó những mối quan hệ phức tạp, ẩn chứa những triết lý sâu sắc về cuộc sống. Chính những điều đó đã thôi thúc anh muốn chia sẻ câu chuyện của mình, muốn gửi gắm những thông điệp ý nghĩa qua các tác phẩm.

Nguyễn Văn An cho biết: “Tôi đã gặp không ít khó khăn khi lựa chọn con đường này. Điêu khắc dạng nét đòi hỏi sự tỉ mỉ, tinh tế và kiến thức sâu rộng về khoa học. Mỗi đường nét, mỗi góc cạnh đều phải tính toán kỹ lưỡng để đảm bảo tính thẩm mỹ và truyền tải được cảm xúc, thông điệp trong đó. Đó là một cuộc đấu tranh không ngừng giữa lý trí và cảm xúc để tác phẩm của mình có thể đến với công chúng một cách trọn vẹn nhất.”

Là một NĐK trẻ, với Nguyễn Văn An, chinh phục “địa hạt” nghệ thuật thực sự là một hành trình đầy hứa hẹn và thách thức. Để khẳng định bản thân, anh đã sớm nhận thức về việc giữ vững “chất riêng” của mình, đồng thời bộc lộ những cảm xúc và ý tưởng độc đáo của bản thân trong từng tác phẩm. Bên cạnh đó, anh cũng nhận thấy tầm quan trọng của việc học hỏi và liên tục trau dồi bản thân để biến những ý tưởng đó thành hiện thực, thành những tác phẩm nghệ thuật trọn vẹn.

Trả lời phỏng vấn về chặng đường chinh phục nghệ thuật điêu khắc, Nguyễn Văn An cho biết: “Alexander Calder là nguồn cảm hứng bất tận đối với tôi. Ông đã truyền cảm hứng để tôi sáng tạo và mang đến những tác phẩm mang đậm dấu ấn cá nhân, nhưng vẫn sâu sắc và ý nghĩa.

Được trưng bày tác phẩm bên cạnh các nghệ sĩ khác là một vinh dự lớn lao của tôi. Đó không chỉ là cơ hội để giới thiệu bản thân mà còn là lời khẳng định rằng con đường tôi đang đi là đúng đắn. Tôi sẽ tiếp tục nỗ lực, sáng tạo không ngừng để tạo nên những tác phẩm giá trị, xứng đáng với sự kỳ vọng của mọi người.”

Được biết, đồng hành cùng chàng trai trẻ Nguyễn Văn An trên con đường đặc biệt này là bố của anh- NĐK Nguyễn Văn Vũ. Hai bố con đều  là “cha đẻ” của những tác phẩm điêu khắc ấn tượng, nhưng mỗi người lại mang một màu sắc riêng. 

NĐK Nguyễn Văn Vũ với những tác phẩm điêu khắc mạnh mẽ, như những bức tường thành vững chãi. NĐK Nguyễn Văn An lại thích khám phá những vùng đất mới, tạo các tác phẩm đầy ngẫu hứng.

 Dù khác biệt, nhưng tình yêu nghệ thuật đã gắn kết hai tâm hồn. Bố luôn là người thầy, người bạn đồng hành, chia sẻ kinh nghiệm quý báu để An tự tin hơn trên con đường nghệ thuật của mình. Khá thú vị khi trong ngôi nhà luôn tràn ngập tiếng hàn sắt, nện đất và búa đục, tình yêu nghệ thuật của hai bố con đã được nuôi dưỡng và không ngừng phát triển.