Khẳng định bản lĩnh và khát vọng của điện ảnh Việt trong kỷ nguyên mới

VHO - LHP Việt Nam lần thứ XXIV diễn ra tại Thành phố mang tên Bác vào năm 2025 - năm của nhiều dấu mốc lịch sử trọng đại, là dịp nhìn lại 55 năm hành trình trưởng thành của điện ảnh cách mạng Việt Nam, tôn vinh những tác phẩm và nghệ sĩ tiêu biểu.

Với khẩu hiệu “Điện ảnh Việt Nam phát triển bền vững và hội nhập quốc tế trong kỷ nguyên mới”, Liên hoan không chỉ khẳng định bản lĩnh và khát vọng vươn ra thế giới của điện ảnh Việt mà còn mở rộng kết nối với du lịch, kinh tế sáng tạo, góp phần lan tỏa niềm tự hào văn hóa dân tộc và tạo động lực cho ngành công nghiệp điện ảnh bước vào giai đoạn phát triển mới.

 Trước thềm sự kiện, Văn Hóa đã có cuộc trao đổi với Thứ trưởng Bộ VHTTDL Tạ Quang Đông - Trưởng ban Chỉ đạo LHP Việt Nam lần thứ XXIV - về ý nghĩa, điểm mới và kỳ vọng đối với sự kiện.

P.V: Thưa Thứ trưởng, xin ông cho biết ý nghĩa của LHP Việt Nam lần thứ XXIV được tổ chức trong năm 2025 - một năm đặc biệt nhiều dấu mốc lịch sử của đất nước?

- Thứ trưởng Tạ Quang Đông: LHP Việt Nam lần thứ XXIV là sự kiện văn hóa nghệ thuật quốc gia được tổ chức trong năm của những dấu mốc lịch sử trọng đại: Kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30.4.1975 - 30.4.2025); 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công (19.8.1945 - 19.8.2025) và Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2.9.1945 - 2.9.2025); hướng tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng...

Đây cũng là dịp kỷ niệm 55 năm hình thành và phát triển của LHP Việt Nam (1970-2025) - hành trình nửa thế kỷ ghi dấu những bước trưởng thành mạnh mẽ của nền điện ảnh nước nhà; đồng thời để chúng ta tôn vinh nghệ sĩ, trân trọng sự sáng tạo, lan tỏa niềm tự hào văn hóa dân tộc, đồng thời mở ra cơ hội hợp tác giữa điện ảnh và du lịch, giữa văn hóa và kinh tế sáng tạo, góp phần thúc đẩy sự phát triển toàn diện, bền vững của đất nước.

LHP Việt Nam lần thứ XXIV được tổ chức tại TP.HCM - trung tâm kinh tế, văn hóa, năng động, sáng tạo và hội nhập quốc tế của cả nước. Đây là nơi quy tụ những nhà sản xuất, đạo diễn, diễn viên và các tài năng điện ảnh Việt Nam trong nước và quốc tế - những người đang chung tay viết nên diện mạo mới của điện ảnh Việt trong kỷ nguyên mới, vươn xa, tự tin, bản lĩnh và đầy khát vọng của dân tộc Việt Nam.

LHP Việt Nam đã khẳng định thương hiệu sau chặng đường 23 kỳ tổ chức. Ở lần thứ 24 này, Liên hoan sẽ có những điểm mới và hoạt động nổi bật nào, thưa Thứ trưởng?

- Sau 23 kỳ tổ chức, LHP Việt Nam đã trở thành biểu tượng của niềm tự hào điện ảnh dân tộc. Mỗi kỳ Liên hoan là một dịp để nhìn lại và khẳng định bước tiến mới của Nghệ thuật thứ 7, và quan trọng hơn, gửi gắm niềm tin vào thế hệ làm phim trẻ - những người đang viết tiếp câu chuyện điện ảnh Việt trong kỷ nguyên số.

Diễn ra từ ngày 21 - 25.11.2025, tại TP Hồ Chí Minh, LHP sẽ có nhiều điểm mới đáng chú ý. Trước hết, đây là kỳ Liên hoan có số lượng phim tham dự nhiều nhất từ trước tới nay (202 tác phẩm) - một con số ấn tượng thể hiện sức sáng tạo và sự quan tâm lớn của các đơn vị sản xuất.

Năm nay, lần đầu tiên Bộ trưởng Bộ VHTTDL sẽ trao 3 Bằng khen nhằm vinh danh các cá nhân, tập thể có đóng góp đặc biệt cho sự phát triển của điện ảnh nước nhà, gồm: Đơn vị phát hành nhiều phim Việt Nam nhất giữa hai kỳ Liên hoan; Cá nhân người Việt Nam có đóng góp đặc biệt cho phát triển điện ảnh Việt Nam; Cá nhân người nước ngoài có đóng góp cho quảng bá điện ảnh Việt Nam. Đây là những hạng mục quan trọng, nhằm tôn vinh những đóng góp tích cực, đồng thời tiếp tục quảng bá điện ảnh trong nước ra thế giới.

Bên cạnh đó, sẽ có 34 đại diện các Sở VHTT, VHTTDL cùng các đội chiếu bóng ở 34 tỉnh, thành tham gia các buổi gặp mặt, thảo luận, trao đổi, quảng bá hình ảnh địa phương và chia sẻ kinh nghiệm thu hút các đoàn làm phim, đẩy mạnh hoạt động chiếu bóng phục vụ đồng bào.

Tuần phim và Chương trình Chiếu phim toàn cảnh năm nay được mở rộng hơn với nhiều hoạt động giao lưu giữa nghệ sĩ và khán giả. Liên hoan không chỉ diễn ra trong hội trường, mà lan tỏa ra cộng đồng, đến gần hơn với nhân dân - đúng với tinh thần “điện ảnh phục vụ công chúng”.

Trong khuôn khổ LHP sẽ có 3 chương trình tọa đàm - hội thảo, tạo môi trường kết nối giữa các cấp quản lý, các nhà hoạt động điện ảnh trong nước và quốc tế. Trong đó, Tọa đàm “Phát triển công nghiệp điện ảnh trong kỷ nguyên mới” tập trung trao đổi, định hướng các giải pháp thúc đẩy sự phát triển của công nghiệp điện ảnh Việt Nam trong bối cảnh hội nhập và chuyển đổi số, hướng tới hình thành hệ sinh thái điện ảnh chuyên nghiệp, hiện đại, đậm bản sắc dân tộc.

Hội thảo “Thực trạng và giải pháp thu hút đoàn làm phim đến các địa phương” nhằm nâng cao tính chuyên nghiệp, tạo cơ hội để nghệ sĩ, nhà quản lý, nhà đầu tư và các ê kíp sáng tạo, sản xuất, phát hành... trao đổi kinh nghiệm, thúc đẩy phát triển công nghiệp điện ảnh. Sự kiện khẳng định vai trò của điện ảnh trong quảng bá hình ảnh đất nước, lan tỏa tình yêu Tổ quốc; đồng thời kết nối lãnh đạo địa phương với các nhà làm phim nhằm giới thiệu tiềm năng, chính sách hỗ trợ và dịch vụ bối cảnh.

Hội thảo “Phát huy giá trị tư liệu hình ảnh động lưu trữ trong tình hình hiện nay” đánh giá thực trạng khai thác, phổ biến phim lưu trữ tại Viện Phim Việt Nam, đặc biệt là phim do Nhà nước sản xuất, đặt hàng; bàn về vấn đề bản quyền và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả khai thác, phát huy giá trị tư liệu điện ảnh trong giai đoạn mới... Bên cạnh đó là các hoạt động Triển lãm, giao lưu giữa các nhà làm phim nhằm thúc đẩy, quảng bá điện ảnh.

Từ sau LHP Việt Nam lần thứ XXIII đến nay, Thứ trưởng đánh giá thế nào về sự chuyển mình của điện ảnh nước nhà?

- Nhìn lại chặng đường 2 năm qua kể từ LHP Việt Nam lần thứ XXIII, có thể thấy rõ sức sống mãnh liệt của điện ảnh khi số lượng và chất lượng phim tăng lên, thị trường điện ảnh sôi động, các tác phẩm Việt Nam được đón nhận tích cực ở các LHP quốc tế, và đặc biệt, thế hệ làm phim trẻ đang thể hiện bản lĩnh, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm.

Những thành quả đó cho thấy điện ảnh đang bứt phá trên con đường chuyên nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế. Chúng ta có thể nhìn thấy rõ điều đó qua những con số và hiện tượng cụ thể: Hơn 60 phim truyện điện ảnh được sản xuất, nhiều phim đạt doanh thu cao kỷ lục, chứng tỏ thị trường trong nước đang mở rộng và khán giả Việt ngày càng tin tưởng, ủng hộ phim Việt.

Các bộ phim như Mưa đỏ; Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối; Vầng trăng thơ ấu; Tử chiến trên không… và nhiều bộ phim khác đã tạo được tiếng vang lớn, đạt doanh thu hàng trăm tỉ đồng, góp phần đưa tổng doanh thu phòng vé Việt Nam hai năm qua tăng trưởng trung bình trên 20% mỗi năm.

Bên cạnh đó, phim tài liệu và phim ngắn cũng có nhiều khởi sắc, ngày càng nhiều tác phẩm của các nhà làm phim trẻ giành giải thưởng tại các LHP quốc tế như Busan, Venice hay Tokyo.... Điều này cho thấy điện ảnh của chúng ta không chỉ phát triển về thị trường mà còn vươn lên về mặt nghệ thuật, tạo được tiếng nói riêng trong khu vực và trên thế giới.

Thứ trưởng kỳ vọng gì ở LHP Việt Nam lần thứ XXIV?

- Đất nước ta đang bước vào kỷ nguyên phát triển mới - kỷ nguyên của trí tuệ nhân tạo, công nghệ số và toàn cầu hóa. Trong kỷ nguyên ấy, điện ảnh Việt Nam cần vươn mình mạnh mẽ hơn nữa, không chỉ bằng kỹ thuật, công nghệ hay kinh nghiệm sản xuất, mà bằng bản lĩnh văn hóa, bản sắc dân tộc và sức sáng tạo Việt Nam.

Tôi tin rằng, với sự chuẩn bị chu đáo của BTC, sự phối hợp, hỗ trợ hiệu quả của các cơ quan, ban, ngành, Bộ VHTTDL cùng các đơn vị liên quan... LHP Việt Nam lần thứ XXIV sẽ tổ chức thành công, để lại những ấn tượng sâu sắc trong lòng công chúng và bạn bè quốc tế.

Sự kiện lần này không chỉ là sân chơi nghệ thuật mà còn là diễn đàn kết nối, hợp tác, quảng bá, giúp điện ảnh Việt Nam mở rộng ra thế giới. Tôi mong rằng các nghệ sĩ, nhà làm phim sẽ mang đến những tác phẩm có giá trị thẩm mỹ và nhân văn sâu sắc, thể hiện tinh thần Việt Nam trong thời đại hội nhập, góp phần xây dựng hình ảnh đất nước năng động, sáng tạo và giàu bản sắc.

Tôi cũng kỳ vọng Liên hoan sẽ tạo thêm động lực để các địa phương, doanh nghiệp và các tổ chức xã hội cùng chung tay phát triển điện ảnh - vừa ở góc độ nghệ thuật, vừa trong lĩnh vực công nghiệp văn hóa, du lịch, dịch vụ. Điện ảnh phải đến được với đông đảo công chúng, phải lan tỏa tinh thần nhân văn, niềm tin và khát vọng phát triển của dân tộc.

Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng, sự đồng hành của TP.HCM và sự hưởng ứng của các nghệ sĩ, tôi tin LHP Việt Nam lần thứ XXIV sẽ để lại dấu ấn sâu sắc, khẳng định bản lĩnh, vị thế và sức sống của điện ảnh Việt Nam trong kỷ nguyên mới.

Xin trân trọng cảm ơn Thứ trưởng!