“Dòng chảy” nghệ thuật của kiến trúc sư - họa sĩ lão thành Lê Biên

VHO - Với 22 tác phẩm đa dạng chất liệu như màu nước, bột màu, sơn mài, acrylic, bộ sưu tập “Dòng chảy” của họa sĩ lão thành Lê Biên tựa như dòng chảy dạt dào, không ngơi nghỉ dẫn tiến vào cõi tâm tư nghệ thuật sâu kín và trữ tình… Họa sĩ Lê Biên ghi dấu ấn là người thiết kế Nhà triển lãm Mỹ thuật của Hội Mỹ thuật Việt Nam.

Triển lãm “Dòng chảy” của họa sĩ Lê Biên (tại Bảo tàng Nghệ thuật Quang San, TP.HCM) thuộc bộ sưu tập nghệ thuật của Nguyễn Thanh Hà là một chặng hành trình mang đậm dấu ấn, xuyên suốt năm tháng sáng tác bền bỉ của người nghệ sĩ tài hoa đất Hà thành.

Dòng chảy nghệ thuật của Lê Biên luôn tự tại và đầy ngẫu hứng, xuyên lướt vạn vật. Khởi đầu với sự miên man, da diết chảy trôi, ta thấy chất phố thị cổ điển, lặng lẽ đượm tỏa nồng nàn, len lỏi vào cùng khắp ngõ nhỏ phố nhỏ Hà Nội bảng lảng xưa mờ…

Dáng hình thân thuộc của phố trong hoài niệm lại được điểm thêm nét tươi tắn và dịu ngọt qua đôi mắt mênh mang giữa thực tại và ảo mộng của người nghệ sĩ.

Một Hà Nội đong đầy nhớ thương của năm tháng cũ, một Hà Nội đương chiều về tối, cây lá xào xạc, phố thị cổ kính,… hiển hiện mềm mại trên nền màu nước tan loãng, chất bột màu khô mịn hay nét dung dị, yên ả của đời thường nhật lấp ló trong sắc duyên dáng của sơn mài truyền thống.

Trong những bức họa chân dung phụ nữ của Lê Biên thoảng thấy má đào ưng ửng hồng, đôi ánh nhìn lúng liếng, e ấp bên dáng hoa kiều thơm.

Nét tả đầy sức gợi, không quá chi li cũng chẳng qua loa, gần đấy mà xa đấy đủ làm giấc mộng của bao kẻ mê đắm vẻ đẹp Á Đông nữ tính và kiêu sa xốn xang, ngây ngất.

Biên độ của dòng thủy lưu nghệ thuật lại tiếp tục giãn nở mãnh liệt và phóng khoáng, lối sáng tác từ khước dần những hình hài rõ rệt và rành mạch của thực tại, tranh của Lê Biên dẫn người thưởng ngoạn tiến sâu vào cõi nội tâm phong phú của nghệ sĩ.

Nỗi hoài nhớ thời Đông Dương rực rỡ đã thôi vương vấn; chất cổ điển, sâu lắng đã thay bằng những nét hình trừu tượng và gãy gọn. Tựa dòng chảy xô đập, làm ngỡ ngàng cả vùng mộng ảo nghệ thuật.

Sắc từ dịu ngọt hóa rực rỡ, nét từ uyển chuyển biến mạnh mẽ, dáng hình từ mờ nhòe dần thành sắc sảo. Cả một dòng chảy nghệ thuật dâng lên những đa chiều, đa sắc, vạn vật đổi thay từ tĩnh tại đến linh hoạt, từ phẳng phiu đến không gian lập thể quyết liệt, liên tục trong nhịp biến ảo.

Không chỉ tái hiện dòng chảy linh động của nghệ thuật, triển lãm còn đem đến những thước phim tài liệu quý giá, những câu chuyện xoay quanh thực hành nghệ thuật của họa sĩ Lê Biên. Qua những thước phim này, người thưởng ngoạn có cơ hội gặp gỡ những người nghệ sĩ cùng thời, để càng thêm chìm đắm vào khung cảnh nghệ thuật của một thời vàng son của hội họa Việt Nam.

Kiến trúc sư, họa sĩ Lê Biên (sinh năm 1941) tốt nghiệp Khóa 1 Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội. Ông bắt đầu từ giã công việc của một kiến trúc sư công tác tại Ban Xây dựng của Tổng Công đoàn Việt Nam, chuyển sang niềm say mê với hội họa và bắt tay vào công việc mới này từ năm 1985.

Ông là hội viên Hội Kiến trúc sư Việt Nam và hội viên Hội Mỹ thuật Việt Nam. Họa sĩ Lê Biên đã có nhiều triển lãm nhóm và cá nhân và có tranh trong nhiều bộ sưu tập tư nhân trong nước và quốc tế.

Với tư cách kiến trúc sư, ông ghi dấu ấn là người thiết kế Nhà triển lãm Mỹ thuật của Hội Mỹ thuật Việt Nam ở 16 Ngô Quyền, thủ đô Hà Nội.

Triển lãm mở cửa từ chiều ngày 10.8 (từ 14h - 16h30) và ngày 11.8 (từ 9h - 16h30), tại Bảo tàng Nghệ thuật Quang San, TP Thủ Đức, TP.HCM.