Kỳ 2 - Đánh đổi tính mạng

2h sáng 29.6.2019, một điểm lửa bùng phát trên đỉnh núi Muồng Chè, thuộc Tiểu khu 20, đóng trên địa bàn xã Sơn Lễ, huyện Hương Sơn (cũ) của tỉnh Hà Tĩnh. Khu vực cháy là rừng thông 15 năm tuổi và keo, lim… thuộc thôn Nam Sơn. Lửa nhanh chóng lan sang khu vực thôn Sơn Thủy, nơi có 85 hộ dân sinh sống sát bìa rừng.

Địa hình đồi núi dốc, gió Lào quật mạnh, nắng nóng kéo dài, nhiệt độ cao, thực bì dày, lại là rừng thông nên tốc độ bắt lửa rất nhanh, khiến đám cháy bùng lên dữ dội. Lúc này, anh em cán bộ BQL Ngàn Phố cùng các lực lượng chuyên trách được phân công chia thành nhiều mũi, dùng máy thổi gió, dao, rạ, chặt phát cây rừng, cắt đường băng cản lửa. Lực lượng quân đội, công an cũng phân công cán bộ, chiến sĩ giúp người dân di chuyển đồ đạc, gia súc, gia cầm ra khỏi vùng nguy hiểm.

Hòa trong lực lượng hơn 1.000 người, anh Nguyễn Hải Ninh (Trạm bảo vệ rừng Lễ Tiến – BQL Ngàn Phố) phụ trách mang máy thổi gió. Mũi của anh Ninh có tổng cộng 5 người, thay phiên nhau đi theo tuyến. Đến ngày chữa cháy thứ hai, do di chuyển trong thời gian dài, tiếp xúc với nhiệt lửa khiến cơ thể mất nước, anh Nguyễn Hải Ninh kiệt sức, bị chuột rút. Anh ngã quỵ xuống khi vòng vây lửa chỉ cách mấy gang tay.

“Rất may, anh em lúc đó phát hiện kịp thời, kéo anh Ninh ra khỏi vòng lửa. Chỉ một tích tắc nữa thôi, có lẽ chúng tôi đã mất đi người đồng nghiệp. Kinh qua nhiều chức vụ, từ nhân viên đến nay là quản lý, tôi thấu hiểu sự vất vả nên rất thương anh em. Những cánh tay bỏng rộp, cháy đỏ đã là quá bình thường đối với những người bảo vệ rừng”, anh Đào Văn Giang – Phó ban BQL Ngàn Phố trải lòng.

Là một trong những nhân viên bảo vệ rừng trẻ tuổi, anh Nguyễn Thế Anh (Trạm trưởng Trạm bảo vệ rừng Thủy Mai), nói rằng: Trong anh có một tình yêu cháy bỏng với rừng. Mỗi lần nhìn rừng bị cháy, lòng anh dâng lên nỗi tiếc nuối vô hạn. Tình yêu rừng đã níu anh ở lại, gắn bó với cái nghề này.

“Có những lần chữa cháy xuyên ngày đêm, người mệt lã, đứng bên này khe thấy anh em tiếp nước nhưng không thể đưa sang được. Xác định nghề này là đối mặt với nguy hiểm. Cuộc chiến với giặc lửa có những thời điểm tưởng chừng như ranh giới giữa sự sống và cái chết rất mong manh”, anh Thế Anh nói.

Thấm thoắt đã 7 năm trôi qua nhưng ở BQL Ngàn Phố, không ai quên được sự cố khiến người đồng nghiệp của họ phải sống đời thương tật, di chứng kéo dài cho đến nay. Nửa đời người làm nghề giữ rừng đã lấy đi hơn 50% sức khỏe của anh Hồ Phúc Tự (hiện đang công tác tại Trạm bảo vệ rừng Đường 8). 

Đó là buổi sáng ngày 03.4.2018, anh Hồ Phúc Tự khi ấy đang công tác tại Trạm bảo vệ rừng Rào Àn. Trạm của anh đóng trên tuyến đường quốc lộ 8A, gần Cửa khẩu quốc tế Cầu Treo. Anh được giao nhiệm vụ đi tuần rừng với đoàn liên ngành gồm 11 người, trong đó có 9 cán bộ, nhân viên BQL Ngàn Phố và 2 cán bộ Đồn Biên phòng Cầu Treo.

Đoàn bắt đầu xuất phát từ Trạm Rào Àn lúc 8h sáng. Tuyến tuần tra lần này là khu vực rừng dọc biên giới Việt – Lào, thuộc địa bàn xã Sơn Kim 2. Đến khoảng 5h chiều cùng ngày, khi đến Tiểu khu 78, anh em đoàn dừng lại nghỉ chân. Bất ngờ, cơn lốc mạnh cuốn qua khiến một cây gỗ khô trong rừng đổ sập xuống. Mọi người hoảng hốt, hô hoán bỏ chạy. Anh Hồ Phúc Tự không may bị cành cây gỗ đập trúng đầu, đè lên người, bất tỉnh. Đầu anh không ngừng chảy máu. Các thành viên trong đoàn nhanh chóng sơ cứu, dùng võng gánh anh xuống núi đi cấp cứu.

Ánh chiều vàng vọt, le lói dọi xuống những tán rừng, tiếng thở dốc, tiếng bước chân dồn dập, dẫm lên cành cây, gai nứa, quyết tâm đưa người đồng nghiệp xuống chân núi thật nhanh. Địa hình hiểm trở, dốc đá, không có sóng điện thoại, phải mất 8 tiếng băng rừng, vượt suối, đến 23h30 cùng ngày, đoàn mới đưa được anh Tự ra đến bìa rừng, tiếp cận lực lượng cứu hộ. Tiếng còi xe cứu thương hú vang, gấp gáp đưa anh Hồ Phúc Tự ra thẳng Bệnh viện Đa khoa Hữu Nghị Nghệ An cấp cứu, tiến hành phẫu thuật ngay trong đêm.

Các bác sĩ kết luận, anh Tự bị chấn thương sọ não, tụ máu, chảy máu trong màng cứng và đa chấn thương. Ca phẫu thuật ghép hộp sọ được tiến hành thành công, giữ lại tính mạng cho anh, song chấn thương não đã để lại những di chứng nặng nề. Anh bị tổn hại sức khỏe, thương tật 56% vĩnh viễn.