Sàn giao dịch vàng quốc gia dự kiến vận hành theo lộ trình ba giai đoạn
VHO - Chiều 15.10, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tổ chức tọa đàm về việc thành lập sàn giao dịch vàng tại Việt Nam do Phó Thống đốc Phạm Tiến Dũng chủ trì. Cơ quan quản lý nhấn mạnh, sàn giao dịch vàng – nếu được triển khai – sẽ là giải pháp đồng bộ nhằm hoàn thiện thể chế, hạ tầng thị trường, tăng tính minh bạch dữ liệu phục vụ phân tích, dự báo và hoạch định chính sách.

Tại tọa đàm, NHNN cho biết việc nghiên cứu thành lập sàn giao dịch vàng được đặt trong tổng thể các giải pháp quản lý thị trường vàng theo chỉ đạo của Tổng Bí thư.
Trước đó, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 232 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 24 về quản lý hoạt động kinh doanh vàng; NHNN cũng đã ban hành Thông tư số 34. Đây là cơ sở pháp lý cho hoạt động nhập khẩu, sản xuất, mua bán vàng trong nước.
Phó Thống đốc Phạm Tiến Dũng nêu rõ, việc thành lập và vận hành sàn giao dịch vàng “sẽ góp phần cung cấp thêm dữ liệu minh bạch”; khi dữ liệu được kết nối và xử lý kịp thời, sàn có thể trở thành kênh thông tin bổ trợ hữu ích cho công tác điều hành.
NHNN dự kiến trong tháng 10 sẽ báo cáo Chính phủ về phương án thí điểm sàn giao dịch vàng.
Ông Đào Xuân Tuấn, Cục trưởng Cục Quản lý ngoại hối (NHNN), cho biết Việt Nam không sản xuất vàng nên nhu cầu nhập khẩu tiêu tốn ngoại tệ; vì vậy cần cân đối giữa thỏa mãn cầu vàng và ổn định tỷ giá.
Bên cạnh đó, hiện chưa có kho lưu trữ vàng tập trung và hệ thống kiểm định chuyên biệt.
Theo ông, mục tiêu của việc xây dựng sàn giao dịch vàng quốc gia còn nhằm “từng bước huy động vàng trong dân”, giảm tích trữ thụ động, hướng tới chuyển hóa thành nguồn lực cho sản xuất – kinh doanh.
Về mô hình triển khai, Cục Quản lý ngoại hối đưa ra ba phương án để nghiên cứu:
(1) thành lập Sàn giao dịch vàng quốc gia;
(2) cho phép đưa vàng vào giao dịch tại Sở Giao dịch Hàng hóa;
(3) lập sàn trong khuôn khổ Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam.
Dù theo phương án nào, nguyên tắc chung là Nhà nước giữ vai trò quản lý, giám sát theo đúng chỉ đạo của lãnh đạo các cấp và phù hợp quy định pháp luật hiện hành.

Một lộ trình ba giai đoạn cũng được NHNN phác thảo, phù hợp điều kiện thực tế và mức độ hoàn thiện của thị trường trong nước. Cụ thể:
• Giai đoạn 1: tổ chức sàn giao dịch vàng vật chất đối với vàng nguyên liệu nhập khẩu, hình thành kênh phân phối đạt chuẩn, công khai và minh bạch.
• Giai đoạn 2: mở rộng phạm vi với vàng nguyên liệu nhập khẩu và vàng miếng.
• Giai đoạn 3: tiếp tục mở rộng sang vàng nguyên liệu nhập khẩu, vàng miếng, các loại vàng đang lưu thông trong nước, chứng chỉ vàng và các công cụ phái sinh vàng.
Cơ quan quản lý nhấn mạnh, các mốc và nội dung chi tiết của từng giai đoạn có thể điều chỉnh tùy tình hình triển khai thực tế.
Mục tiêu dài hạn là hình thành một hạ tầng giao dịch tập trung, minh bạch, tạo thêm kênh dữ liệu cho quản lý vĩ mô, đồng thời từng bước xây dựng cơ chế huy động – sử dụng hiệu quả nguồn lực vàng trong dân.

Giá vàng lập đỉnh lịch sử: Chuyên gia cảnh báo rủi ro
Theo định hướng được nêu tại tọa đàm, bước đi khởi đầu là sàn vàng vật chất với những chuẩn mực rõ ràng về nguồn gốc, tiêu chuẩn chất lượng và quy trình giao – nhận, kiểm định; sau đó mới tính tới vàng tài khoản và sản phẩm phái sinh theo lộ trình, khi khung pháp lý, hạ tầng kỹ thuật và năng lực giám sát đáp ứng yêu cầu.
Việc thành lập sàn/sở giao dịch vàng – trên nguyên tắc Nhà nước quản lý – được NHNN đánh giá là phù hợp thực tiễn điều hành hiện nay, gắn với mục tiêu hoàn thiện thể chế thị trường vàng, bảo đảm ổn định tiền tệ – tỷ giá và hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.
Trong thời gian tới, NHNN sẽ tiếp tục tổng hợp ý kiến chuyên gia, doanh nghiệp, cơ quan liên quan để hoàn thiện báo cáo trình Chính phủ xem xét phương án thí điểm.