Thái Nguyên:
Phát triển giáo dục, bảo tồn văn hóa gắn với giảm nghèo bền vững
VHO - Xóa đói giảm nghèo ở Thái Nguyên không tách rời việc phát triển giáo dục và nâng cao dân trí cho người dân vùng khó. Tỉnh coi giáo dục là chìa khóa mở ra cơ hội vươn lên cho con em hộ nghèo, đặc biệt trong cộng đồng dân tộc thiểu số.

Nhờ nguồn lực từ các chương trình quốc gia, Thái Nguyên đã đầu tư xây dựng 44 trường phổ thông dân tộc nội trú, bán trú và nâng cấp cơ sở vật chất cho nhiều trường học vùng cao, đảm bảo điều kiện ăn ở và học tập cho học sinh dân tộc thiểu số.
Song song đó, tỉnh triển khai trang bị hạ tầng công nghệ thông tin, phục vụ chuyển đổi số trong giáo dục tại 93 trường học miền núi, tạo điều kiện cho giáo viên và học sinh vùng sâu được tiếp cận phương pháp giảng dạy, học tập trực tuyến hiện đại.
Các chính sách giáo dục dành cho hộ nghèo được thực hiện đồng bộ, như miễn giảm học phí, hỗ trợ sách vở, học bổng, giúp 100% trẻ em thuộc hộ nghèo trên địa bàn được đến trường đúng độ tuổi. Nhờ vậy, mặt bằng dân trí ở vùng khó khăn từng bước được nâng lên, mở ra tương lai tươi sáng hơn cho thế hệ trẻ. Đây chính là nền tảng quan trọng để thoát nghèo một cách bền vững, lâu dài.
Cùng với giáo dục, Thái Nguyên đặc biệt quan tâm giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội. Các cấp chính quyền xác định, bảo tồn văn hóa không chỉ đáp ứng nhu cầu sinh hoạt tinh thần cho đồng bào mà còn góp phần tạo sinh kế từ du lịch, dịch vụ.
Nhiều dự án bảo tồn và phát huy di sản văn hóa được triển khai gắn với phát triển bền vững. Đơn cử, ngành VHTTDL tỉnh đang thực hiện dự án bảo tồn làng truyền thống dân tộc Nùng tại xóm Tân Đô (huyện Đồng Hỷ), xây dựng nơi đây thành một bảo tàng sinh thái, bảo tàng cộng đồng gìn giữ kiến trúc, phong tục tập quán Nùng, đồng thời phát triển du lịch trải nghiệm để tạo việc làm, thu nhập cho người dân địa phương.
Bảo tồn văn hoá, phát triển du lịch
Đối với di sản văn hóa phi vật thể, tỉnh hỗ trợ thành lập các câu lạc bộ văn nghệ dân gian tại cộng đồng, sưu tầm và phục dựng những làn điệu dân ca, dân vũ truyền thống có nguy cơ mai một. Một điểm sáng là huyện Phú Lương đã đưa múa Tắc Xình (di sản văn hóa phi vật thể quốc gia của người Sán Chay) vào giảng dạy cho 100% học sinh, giáo viên các trường tiểu học, THCS trên địa bàn.
Cách làm sáng tạo này vừa giúp thế hệ trẻ tự hào, hiểu biết về văn hóa dân tộc mình, vừa góp phần bảo tồn điệu múa truyền thống độc đáo, và xa hơn có thể phát triển thành sản phẩm du lịch văn hóa trong tương lai.
Ngay tại các thôn bản, việc xây dựng đời sống văn hóa cơ sở cũng được thúc đẩy cùng với công tác giảm nghèo. Các nhà văn hóa cộng đồng mới xây rộng rãi, khang trang trở thành điểm sinh hoạt văn nghệ, hội họp cho người dân, giúp gắn kết cộng đồng và nâng cao đời sống tinh thần ở nông thôn.
Nhiều mô hình du lịch cộng đồng gắn với sản phẩm OCOP đã hình thành, vừa quảng bá đặc sản, nghề thủ công truyền thống của địa phương, vừa thu hút du khách đến trải nghiệm văn hóa bản địa. Tiêu biểu, một số làng chè truyền thống ở Định Hóa, Đồng Hỷ phát triển du lịch trải nghiệm đồi chè, kết hợp giới thiệu làn điệu dân ca của đồng bào Tày, Nùng, tạo sinh kế mới cho người dân.
Thông qua hoạt động du lịch sinh thái và văn hóa, các giá trị văn hóa được khơi dậy, bản sắc dân tộc được tôn vinh, trong khi người dân có thêm thu nhập ngay trên quê hương. Chính cách tiếp cận giảm nghèo gắn với văn hóa này đã giúp đồng bào dân tộc thiểu số ở Thái Nguyên vừa cải thiện đời sống vật chất, vừa nâng cao niềm tự hào, ý thức giữ gìn di sản cha ông.

RSS