Big Oil phát tín hiệu chung trước các lựa chọn khó khăn
VHO - Các siêu tập đoàn năng lượng (Big Oil) đang đứng trước lựa chọn khó khăn trong bối cảnh giá dầu thô suy yếu.

Các tập đoàn dầu khí lớn của Mỹ và châu Âu như Exxon Mobil, Chevron, Shell và BP gần đây đã có động thái cắt giảm việc làm và giảm chi phí, nhằm "thắt lưng buộc bụng" trong bối cảnh ngành công nghiệp đang suy thoái.
Điều này phản ánh sự thay đổi rõ rệt về tâm lý của những “gã khổng lồ” năng lượng so với chỉ vài năm trước.
Năm 2022, 5 công ty dầu mỏ lớn nhất phương Tây đã thu về tổng lợi nhuận gần 200 tỷ đô la khi giá nhiên liệu hóa thạch tăng vọt do căng thẳng giữa Nga và Ukraine.
Với nguồn tiền mặt dồi dào, các tập đoàn như Exxon Mobil, Chevron, Shell, BP và TotalEnergies đã tìm cách sử dụng khoản lợi nhuận khổng lồ để thưởng cho các cổ đông bằng cổ tức cao hơn và mua lại cổ phiếu.
Trên thực tế, theo Maurizio Carulli, nhà phân tích năng lượng toàn cầu tại Quilter Cheviot, tỷ lệ lợi nhuận tiền mặt trên dòng tiền từ hoạt động kinh doanh (CFFO) đã tăng lên tới 50% đối với một số công ty năng lượng trong những quý gần đây.
Tuy nhiên, trong bối cảnh giá dầu thô suy yếu hiện nay, ông Carulli cho biết chính sách này có nguy cơ dẫn đến việc gánh thêm nợ vượt quá mức.
BP và gần đây hơn là TotalEnergies đã công bố kế hoạch giảm lợi nhuận cổ đông.
Vào tháng 4.2025, BP đã giảm quy mô mua lại cổ phiếu xuống còn 750 triệu đô la, so với mức 1,75 tỷ đô la của quý trước, sau khi báo cáo lợi nhuận quý đầu tiên không đạt kỳ vọng tại thị trường.
Về phần mình, TotalEnergies cho biết vào cuối tháng trước đã quyết định điều chỉnh tốc độ mua lại cổ phiếu khi đứng trước những bất ổn kinh tế và địa chính trị nhằm duy trì dư địa điều chỉnh.
Ông Carulli của Quilter Cheviot mô tả động thái này là “sự thay đổi hướng đi hợp lý”, đồng thời lưu ý các công ty dầu khí lớn khác có thể sẽ làm theo cách này trong thời gian tới.
Thomas Watters, Giám đốc điều hành và trưởng nhóm ngành dầu khí tại S&P Global Ratings, cũng đồng tình với quan điểm này.
“Các công ty dầu mỏ đang chịu áp lực khi giá dầu thô giảm, với khả năng sẽ giảm xuống mức 50 đô la vào năm tới khi OPEC tiếp tục giải phóng công suất dư thừa và lượng hàng tồn kho toàn cầu tăng lên”, ông Watters nói thêm.
Theo ông Watters, đối mặt với thách thức duy trì mức lợi nhuận trong bối cảnh giá dầu thấp hơn, nhiều công ty sẽ tìm cách cắt giảm chi phí và chi tiêu vốn ở mức có thể.

Nguy cơ nổ ra một cuộc khủng hoảng dầu mỏ
Cắt giảm cổ tức
Clark Williams-Derry, nhà phân tích tài chính năng lượng tại Viện Kinh tế Năng lượng và Phân tích Tài chính (IEEFA), một tổ chức phi lợi nhuận, nhận định việc cắt giảm mua lại cổ phiếu có thể là lựa chọn dễ dàng nhất của các công ty dầu mỏ lớn.
“Trong vài năm qua, các công ty dầu mỏ đã sử dụng việc mua lại cổ phiếu để trả lại tiền mặt cho các nhà đầu tư và hỗ trợ giá cổ phiếu. Việc cắt giảm mua lại cổ phiếu tốt hơn là cắt giảm cổ tức: Đối với các nhà đầu tư, mua lại cổ phiếu là món hời, nhưng cổ tức mới là phần quan trọng nhất”, ông Williams-Derry nói với CNBC.
Saudi Aramco, công ty dầu khí quốc gia của Saudi Arabia đã làm như vậy vào đầu năm nay khi cắt giảm khoản cổ tức lớn nhất thế giới trong bối cảnh triển vọng giá dầu không chắc chắn.
Ông Williams-Derry của IEEFA cho biết chính động thái này đã khiến giá cổ phiếu của Saudi Aramco liên tục suy yếu trong năm nay, đồng thời lưu ý các công ty dầu mỏ tư nhân lớn khác nên tránh số phận tương tự.
Tuy nhiên, một số ý kiến cũng cho rằng tình hình hiện tại của những công ty dầu mỏ lớn không đến nỗi tệ như những gì họ nghĩ.
“Có lẽ tình hình không ảm đạm như mọi người dự đoán hồi đầu năm, bởi vì đã có những dự báo trước kể từ thời điểm Tổng thống Trump công bố mức thuế quan hồi tháng 4. Dự báo, yhị trường dầu mỏ sẽ rơi vào tình trạng dư cung vào cuối năm nay”, Peter Low, đồng giám đốc nghiên cứu năng lượng tại Rothschild & Co Redburn nhận định.