Du lịch nông nghiệp dựa trên giá trị văn hóa và hệ sinh thái tự nhiên

VHO - Chiều 25.4, UBND tỉnh Quảng Ngãi tổ chức Hội thảo “Phát triển du lịch nông nghiệp, du lịch cộng đồng tỉnh Quảng Ngãi - cơ hội và triển vọng”. Phó Chủ tịch Thường trực phụ trách điều hành UBND tỉnh Quảng Ngãi Trần Hoàng Tuấn và Giám đốc Sở VHTTDL Nguyễn Tiến Dũng chủ trì Hội thảo.

Tham dự có lãnh đạo các sở, ban, ngành của tỉnh; lãnh đạo các huyện, thị xã, thành phố; các nhà khoa học; các chuyên gia du lịch; Hiệp hội Du lịch và các cá nhân kinh doanh du lịch của tỉnh.

Phát biểu đề dẫn hội thảo, Giám đốc Sở VHTTDL tỉnh Nguyễn Tiến Dũng cho rằng, việc thu hút đầu tư vào lĩnh vực du lịch của tỉnh vẫn còn hạn chế, chưa triển khai các dự án du lịch động lực góp phần thúc đẩy du lịch phát triển và thu hút các dự án khác. Hạ tầng giao thông, cơ sở vật chất du lịch như khách sạn, nhà hàng vẫn còn hạn chế tại một số điểm đến, làm giảm trải nghiệm du lịch của khách hàng. Thiếu các sản phẩm du lịch đa dạng: Sản phẩm du lịch chưa đa dạng, thiếu điểm đến, trải nghiệm mới lạ, không thu hút đa dạng đối tượng du khách. Thời gian qua, du lịch tỉnh chú trọng 3 dòng sản phẩm chủ đạo gồm du lịch biển đảo, du lịch văn hóa và du lịch sinh thái. 

“Tuy nhiên, chất lượng dịch vụ du lịch còn yếu chưa đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của du khách, sản phẩm du lịch còn nghèo nàn, chưa có sản phẩm đặc trưng, các sản phẩm thế mạnh vẫn ở dạng tiềm năng, chưa phát huy hết nguồn lực vốn có. Đây là nguyên nhân chủ quan, chính yếu dẫn đến du lịch của tỉnh chậm phát triển”, ông Dũng cho hay.

Vấn đề được đặt ra ở đây là làm cách nào để khắc phục được những hạn chế trên, xây dựng sản phẩm du lịch tại Quảng Ngãi với sự đa dạng về loại hình và phải có những loại hình du lịch đặc trưng, chuyên biệt không bị trùng lắp với những nơi khác. Có như vậy, Quảng Ngãi mới chinh phục được khách du lịch khi mà xung quanh có các điểm đến đã phát triển mạnh với các sản phẩm du lịch cộng đồng nông nghiệp, nông thôn như Quảng Nam, Huế, Đà Nẵng... 

Hội thảo đã nhận được 21 tham luận của các cơ quan, đơn vị, nhà khoa học, chuyên gia trong lĩnh vực du lịch và nhiều ý kiến phát biểu, thảo luận rất tâm huyết, sát với thực tiễn, trên tinh thần xây dựng, đóng góp cho sự phát triển du lịch của tỉnh, nhất là du lịch cộng đồng, du lịch nông nghiệp, nông thôn Quảng Ngãi.

Tại hội thảo, PGS-TS Võ Văn Minh, Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm-ĐH Đà Nẵng đã đưa ra một số gợi mở cho phát triển du lịch đối với tỉnh, Quảng Ngãi có “Sa Huỳnh” 1 trong 3 nền văn hoá cổ trên lãnh thổ Việt Nam, còn dấu vết của không gian cổ xưa cũng như có tính kết nối rộng với các nền văn hoá trên thế giới. Nếu khơi dậy “thương hiệu” Sa Huỳnh để kết nối tất cả các ngành kinh tế của Quảng Ngãi như công nghiệp - nông Nghiệp - ngư nghiệp - lâm nghiệp - diêm nghiệp nhằm phát triển du lịch theo hướng văn hoá sinh thái thì chiếc nôi văn hoá Sa Huỳnh sẽ đưa Quảng Ngãi lên một đỉnh cao và sẽ tiệm cận một thứ bậc văn minh mới. 

Theo PGS-TS Võ Văn Minh, du lịch Quảng Ngãi đừng nên “dễ dãi” để trở thành những “tụ điểm” ăn-chơi hay những nơi “cầu-cúng” theo kiểu “tâm-linh” mù quáng như một số địa phương khác trong cả nước hiện nay. Hãy kiến tạo điểm đến, nơi kết nối - giao lưu giữa các nền văn hoá để tương lai Quảng Ngãi tươi đẹp hơn.

Tài nguyên du lịch tự nhiên và nhân văn của Quảng Ngãi không thiếu, thậm chí có thể nói không thua kém nhiều nơi có ngành du lịch phát triển ở hiện tại. Tuy nhiên, trên con đường di sản miền Trung bao gồm Quảng Bình, Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam , Quảng Ngãi chưa có tên trên bản đồ khu vực mặc dù có di sản. 

“Để phát triển du lịch Quảng Ngãi, trước hết phải định vị trên bản đồ du lịch của khu vực. Điều đó cũng có nghĩa là phải có kế hoạch xây dựng thương hiệu mạnh để kết nối vào mạng lưới. Lý Sơn - Sa Huỳnh là những địa danh gắn với tự nhiên và văn hóa, rất dễ khai thác để định vị”, PGS-TS Võ Văn Minh nhấn mạnh.

Tiến sĩ Chu Mạnh Trinh, chuyên gia bảo tồn của Khu bảo tồn biển Cù Lao Chàm, TP Hội An (Quảng Nam) cho rằng, du lịch nông nghiệp, nông thôn, du lịch cộng đồng Quảng Ngãi đã và đang được hình thành một cách sinh động tại các địa phương, với sự tham gia của người dân, chính quyền, các bên liên quan, cùng với sự hỗ trợ chia sẻ tích cực từ ngoại lực bên ngoài.

Du lịch cộng đồng gắn liền với phát triển cộng đồng, thể hiện tính kết nối nguồn lực, tạo động lực phát triển. Ở đó, các nguồn vốn phát triển được đặc biệt quan tâm, chú trọng bao gồm vốn con người, vốn tài nguyên thiên nhiên, vốn văn hóa, chính sách, cơ sở hạ tầng, xã hội, cộng đồng. Hầu hết các điểm du lịch cộng đồng của Quảng Ngãi từ Bình Sơn, Tịnh Khê, Mộ Đức, Nghĩa Hành, Đức Phổ đều phản ảnh sự gắn kết này. 

“Tuy nhiên gắn kết nguồn lực gì, như thế nào thì tùy vào mỗi địa phương. Nếu Sa Huỳnh, HTX Muối biển truyền thống và Du lịch đồng biết lồng ghép các nguồn lực trên thành thế mạnh để tập hợp lực lượng cho phát triển thì Bình Thành chỉ mới phát huy nguồn lực một cách đơn lẻ, chủ yếu dựa vào con người, kinh nghiệm và kỹ năng nghề truyền thống, hoặc vườn cây ăn quả. Hoặc Bình Sơn và Tịnh Khê chỉ mới dựa vào nguồn lực thiên nhiên. Bảo tồn tài nguyên thiên nhiên, văn hóa, bảo vệ môi trường cần được đặc biệt quan tâm gắn kết với xây dựng và phát triển du lịch cộng đồng tại địa phương”, Tiến sĩ Chu Mạnh Trinh bày tỏ.

Phát biểu kết luận hội thảo, Phó Chủ tịch Thường trực phụ trách điều hành UBND tỉnh Quảng Ngãi Trần Hoàng Tuấn yêu cầu Sở VHTTDL cần phối hợp với các sở, ngành địa phương, đơn vị liên quan tiếp thu tối đa các tham luận, ý kiến phát biểu, đề xuất tại hội thảo để chủ động triển khai các giải pháp có tính tổng quát, chiến lược. Đồng thời, phát huy, nhân rộng các mô hình, kinh nghiệm thành công trên thực tiễn tổ chức thực hiện nhiệm vụ phát triển du lịch nông nghiệp, du lịch cộng đồng trong thời gian tới. Đổi mới nội dung, đa dạng hóa phương thức quảng bá, xúc tiến du lịch. 

“Phát triển du lịch cộng đồng có mục tiêu là tạo sinh kế cho người dân trên cơ sở tài nguyên, văn hóa sẵn có để người dân thấy trách nhiệm trong việc giữ gìn và phát huy giá trị. Tôi mong muốn thời gian tới các sở, ngành, địa phương cần thực hiện tốt nhiệm vụ của mình để tăng cường vai trò và tính kết nối của các chủ thể tham gia phát triển du lịch nông nghiệp, du lịch cộng đồng. Qua đó, giúp du lịch Quảng Ngãi phát triển bền vững, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân”, ông Tuấn nhấn mạnh.

Tại hội thảo, đại diện các đơn vị đã ký kết hợp tác xây dựng liên minh chuỗi cung ứng dịch vụ du lịch cộng đồng. 

Các đại biểu tham quan gian trưng bày, giới thiệu, quảng bá các hình ảnh, sản phẩm du lịch nói chung, du lịch nông nghiệp, du lịch cộng đồng nói riêng của tỉnh Quảng Ngãi; các chương trình tour du lịch, điểm đến du lịch của tỉnh Quảng Ngãi kết nối với các tỉnh, thành khu vực, trong nước và quốc tế; hoạt động trải nghiệm du lịch cộng đồng… tại không gian trưng bày du lịch cộng đồng nông nghiệp, nông thôn Quảng Ngãi.