Từ “bánh dẻo hot trend” đến cơn sốt thị phi trên mạng xã hội

VHO - Từ vài clip trên mạng xã hội, bánh dẻo trứng muối bỗng thành “ngôi sao mạng”, người mua chen nhau đặt trước dù giá cao ngất. Thế nhưng, khi hương vị không như kỳ vọng, cơn sốt nhanh chóng đổi chiều: lời khen nhường chỗ cho chê bai, “bánh hot trend” hóa “bánh thị phi”.

Cuộc tranh cãi bùng nổ không chỉ về chất lượng mà còn về ứng xử kinh doanh, sự minh bạch và quyền phán xét của khách hàng. Trong vòng xoáy mạng xã hội, một chiếc bánh đã phơi bày nhiều mâu thuẫn trong văn hoá tiêu dùng hiện nay.

Khi quảng cáo vượt xa trải nghiệm: người bán – người mua ứng xử thế nào?

Trong thời đại số, một sản phẩm có thể trở thành “ngôi sao” chỉ sau vài video trên TikTok hay Facebook. Bánh dẻo lava trứng muối, hay nhiều loại bánh nướng với nhân “lạ miệng” bỗng chốc thành “hot trend”. Hình ảnh chia sẻ trên mạng cho thấy những lát bánh vàng óng, phần nhân tan chảy, kích thích sự tò mò và vị giác của người xem.

Sức hút lan truyền nhanh chóng biến chiếc bánh trở thành “hàng hiếm”. Người mua xếp hàng đặt trước, có người còn phải chờ cả tuần mới đến lượt. Giá thành cao gấp nhiều lần bánh trung thu truyền thống vẫn không làm giảm sức mua.

Nhưng khi sản phẩm thực tế không giống quảng cáo, khi hương vị không đạt như kỳ vọng, nhiều khách hàng lên tiếng chê bai. Cũng từ đây, “bánh hot trend” trở thành “bánh thị phi”, là tâm điểm tranh cãi của cộng đồng mạng.

Quảng cáo là quyền của người bán, nhưng trải nghiệm là quyền của người mua. Trong thương mại, “tôn trọng khách hàng” phải là nguyên tắc đầu tiên. Người bán có thể dùng ngôn ngữ hoa mỹ, hình ảnh bắt mắt, nhưng không được phép xem nhẹ cảm nhận thực tế của người tiêu dùng.

Đáng tiếc, thay vì lắng nghe, có người bán đã phản ứng gay gắt, thậm chí mắng ngược khách hàng “không biết thưởng thức”, “không tinh tế”. Hành xử ấy khiến khoảng cách giữa hai phía càng xa hơn. Thay vì tranh luận, một thái độ cầu thị, coi phản hồi dù khen hay chê là nguồn thông tin quý giá mới chính là cách giúp sản phẩm cải thiện và thương hiệu tồn tại lâu dài.

Ở chiều ngược lại, người mua cũng cần sự tỉnh táo. Việc chạy theo “trend”, mua bằng tâm lý đám đông, dễ dẫn đến thất vọng. Và khi thất vọng, nếu biến phản hồi thành công kích, thoá mạ, sẽ chỉ tạo ra thêm vòng xoáy thị phi.

Văn hoá tiêu dùng: quyền được chê và trách nhiệm trong lời chê

Khách hàng bỏ tiền ra mua sản phẩm, họ có quyền được khen, được chê, thậm chí phê phán gay gắt. Nhưng quyền ấy đi kèm với trách nhiệm. Một lời chê có cơ sở, có chừng mực sẽ giúp người bán nhìn lại và cải tiến. Một lời chê cay nghiệt, xúc phạm cá nhân lại dễ biến thành “bão mạng”, gây tổn hại không chỉ cho người bán mà còn cho cả môi trường tiêu dùng.

Theo PGS.TS Trịnh Hòa Bình, chuyên gia xã hội học, trong xã hội tiêu dùng hiện nay, văn hoá ứng xử hai chiều là điều rất cần được nhấn mạnh. Người bán muốn tồn tại thì phải tôn trọng khách hàng, coi phản hồi là động lực đổi mới. Người mua có quyền phán xét, nhưng cần nhớ trách nhiệm trong lời phán xét của mình. Khi hai phía cùng đặt sự tôn trọng lên trên hết, thị trường mới trở nên lành mạnh và bền vững.

Câu chuyện bánh dẻo “thị phi” là một lát cắt nhỏ nhưng gợi nhiều suy ngẫm: từ sức mạnh của mạng xã hội, đến sự mong manh của niềm tin tiêu dùng, và trên hết là cách ứng xử giữa người bán và người mua. Để thị trường trưởng thành, cần cả hai phía: người bán cầu thị, tôn trọng khách hàng; người mua tỉnh táo, văn minh khi đánh giá. Khi đó, những “cơn sốt” ẩm thực mới thực sự trở thành niềm vui trải nghiệm, thay vì trượt dài thành thị phi.