Tôn vinh những “điểm sáng” y tế trong phòng, chống tác hại thuốc lá

VHO - Ngày 25.12, tại Hà Nội, Báo Sức khỏe và Đời sống phối hợp với Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá (Bộ Y tế) đã tổ chức Lễ trao giải Cuộc thi "Cơ sở y tế không khói thuốc lá" lần thứ Nhất.

Sự kiện nhằm tôn vinh nỗ lực của các đơn vị trong việc xây dựng môi trường khám chữa bệnh an toàn, không khói thuốc, bảo vệ sức khỏe người bệnh.

Lễ trao giải diễn ra tại Cung Hữu nghị Việt – Xô, được phát sóng trực tiếp trên Báo điện tử và các nền tảng mạng xã hội của Báo Sức khoẻ và Đời sống.

Ông Vũ Mạnh Hà, Ủy viên Dự khuyết Trung ương Đảng, Thứ trưởng Thường trực Bộ Y tế dự và chỉ đạo buổi lễ. Cùng dự có đại diện Lãnh đạo các Vụ, Cục thuộc Bộ Y tế; đại biểu đại diện các cơ quan hữu quan trong nước và quốc tế cùng đông đảo các y bác sĩ.

Thực hiện chỉ đạo của Bộ Y tế, ngày 17.9.2025, Báo Sức khỏe và Đời sống phối hợp với Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá tổ chức Cuộc thi Cơ sở y tế không khói thuốc lá lần thứ Nhất nhằm phát hiện, tôn vinh và nhân rộng những cách làm hay, những mô hình hiệu quả, từ đó lan tỏa tinh thần tích cực trong toàn ngành.

Cuộc thi đã nhận được sự hưởng ứng đông đảo từ các cơ sở y tế trên toàn quốc với gần 300 hồ sơ đăng ký tham dự thuộc 3 nhóm: Bệnh viện đa khoa, chuyên khoa công lập tuyến tỉnh, thành phố; Bệnh viện đa khoa, chuyên khoa công lập tuyến Trung ương trực thuộc Bộ Y tế và các bộ, ngành; Bệnh viện trực thuộc các trường Đại học.

Trải qua các vòng chấm Sơ khảo và Chung khảo nghiêm túc (bao gồm cả khảo sát thực tế), Hội đồng Giám khảo đã lựa chọn được 20 đơn vị xuất sắc nhất để vinh danh.

Đây là những đơn vị không chỉ tuân thủ nghiêm ngặt quy định của Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá mà còn có những mô hình sáng tạo, những cách làm hay trong việc giám sát, nhắc nhở và hỗ trợ cai nghiện thuốc lá cho người bệnh.

Phát biểu tại buổi lễ, Thứ trưởng Vũ Mạnh Hà nhấn mạnh, Nghị quyết số 20-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới đã chỉ rõ mục tiêu: "Thực hiện đồng bộ các giải pháp để giảm tiêu thụ thuốc lá, rượu bia".

Quốc hội khóa XIII đã thông qua Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá năm 2012, tạo hành lang pháp lý vững chắc cho công cuộc này. Đặc biệt, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Chiến lược Quốc gia về phòng, chống tác hại của thuốc lá đến năm 2030, thể hiện cam kết mạnh mẽ của Việt Nam với cộng đồng quốc tế trong việc thực hiện Công ước Khung về kiểm soát thuốc lá (FCTC).

Theo Thứ trưởng Bộ Y tế, Cuộc thi Cơ sở y tế không khói thuốc lá lần thứ Nhất là tiền đề vững chắc, tạo đà cho một phong trào thi đua sôi nổi, rộng khắp hơn nữa trong những năm tiếp theo trên toàn hệ thống ngành Y.

Lãnh đạo Bộ Y tế chia sẻ: “Bệnh viện là nơi tập trung những người có sức khỏe yếu, hệ miễn dịch suy giảm, người già, trẻ em và phụ nữ mang thai. Họ đến bệnh viện là để tìm lại sức khỏe, để được chữa bệnh.

Việc phơi nhiễm với khói thuốc lá (hút thuốc thụ động) tại bệnh viện không chỉ làm trầm trọng thêm bệnh tình của họ, mà còn đi ngược lại nguyên tắc đạo đức cơ bản nhất của nghề y mà ông tổ ngành y Hippocrates đã răn dạy: "Primum non nocere" (trước hết là không gây hại).

Một môi trường điều trị đầy khói thuốc chính là đang gây hại thêm cho người bệnh. Xét về góc độ văn hóa: Hình ảnh người thầy thuốc khoác trên mình chiếc áo blouse trắng là biểu tượng của sự tinh khiết, trí tuệ và lòng nhân ái.

Một bệnh viện có khói thuốc là một hình ảnh phản cảm, đầy mâu thuẫn. Do đó, việc không có khói thuốc tại bệnh viện không chỉ là sự tuân thủ pháp luật, mà còn là uy tín và danh dự của cơ sở khám chữa bệnh”.

Lãnh đạo Bộ Y tế đánh giá cao Báo Sức khỏe và Đời sống và Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá đã có sáng kiến và phối hợp tổ chức thành công cuộc thi ý nghĩa này, cũng như biểu dương sự tham gia tích cực của các cơ sở y tế.

Các bệnh viện đã không tham gia theo kiểu "phong trào", "đánh trống ghi tên", mà đã đầu tư công sức, trí tuệ cho những hành động rất cụ thể.

Nhưng Cuộc thi không chỉ dừng lại ở lễ trao giải. Bởi cuộc chiến chống lại tác hại của thuốc lá là một cuộc chiến dài kỳ, bền bỉ và không có điểm kết thúc.

Thay mặt Bộ Y tế, Thứ trưởng Vũ Mạnh Hà yêu cầu lãnh đạo các bệnh viện, các cơ sở y tế trên toàn quốc, dù đạt giải hay chưa hãy tiếp tục phát huy hơn nữa kết quả của những nỗ lực đã qua, kiên trì hơn nữa ở những kế hoạch hành động sắp tới.

“Tuyệt đối không được chủ quan, lơ là việc duy trì môi trường không khói thuốc khó hơn rất nhiều so với việc xây dựng. Cần tiếp tục duy trì các ban chỉ đạo, các tổ giám sát, đảm bảo quy định cấm hút thuốc được thực thi nghiêm túc 24/7;

Các bệnh viện cần coi việc tư vấn cai nghiện thuốc lá là một phần của phác đồ điều trị. Chính các cơ sở y tế là nơi phù hợp nhất để giúp bệnh nhân, người nhà bệnh nhân từ bỏ thuốc lá, bằng kiến thức y khoa và tấm lòng của người thầy thuốc, chứ không chỉ bằng các biển cấm”, Thứ trưởng đề nghị.

TS.BS Hà Anh Đức - Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh, Giám đốc Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá, Đồng Trưởng Ban Tổ chức cho biết, Việt Nam hiện có hệ thống y tế rộng khắp với khoảng 1.700 bệnh viện công lập, 406 bệnh viện tư nhân, cùng hàng chục nghìn phòng khám tư nhân.

Mỗi năm, hệ thống các cơ sở khám, chữa bệnh này tiếp đón trung bình khoảng gần 20 triệu lượt người khám bệnh nội trú và ngoại trú.

Theo TS.BS Hà Anh Đức, với mật độ tập trung đông đúc như vậy, việc duy trì một môi trường trong lành và không khói thuốc lá là một trong nhiệm vụ quan trọng của các cơ sở y tế giúp phòng ngừa nguy cơ phơi nhiễm với khói thuốc lá thụ động của tất cả nhân viên y tế cũng như người dân đến khám, chữa bệnh cũng như ảnh hưởng đến sức khoẻ, kinh tế do thuốc lá gây ra.

“Thông qua Cuộc thi, Ban tổ chức cũng mong muốn lan tỏa thông điệp sức khỏe: Mỗi một cá nhân khi đến khám bệnh trong một môi trường y tế sạch sẽ, không khói thuốc sẽ trở thành một "đại sứ" mang ý thức phòng chống tác hại thuốc lá về với gia đình và cộng đồng”, Đồng Trưởng ban Tổ chức chia sẻ.

Tại buổi lễ, Ban Tổ chức đã trao 20 giải thưởng, gồm 01 giải Nhất, 03 giải Nhì, 04 giải Ba và 12 giải Tư cho các cơ sở y tế có thành tích xuất sắc nhất trong cuộc thi.