Người cận vệ thân tín của Bác Hồ bật khóc giữa Quảng trường Ba Đình

VHO - Sáng Quốc khánh 2.9, khi từng khối quân diễu binh qua Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, giữa dòng người trên Quảng trường Ba Đình, một người lính già lặng lẽ rơi lệ. Đó là Đại úy Nguyễn Vinh Quang, nguyên cảnh vệ đặc biệt, người đã từng kề cận bảo vệ Bác Hồ từ những ngày Người sống ở nhà sàn, cho đến lúc Bác yên giấc ngàn thu trong Lăng.

Video người cận vệ đặc biệt nghẹn ngào nhớ lại kí ức về Bác Hồ

Người cận vệ đặc biệt

Tôi gặp Đại uý Nguyễn Vinh Quang (SN 1950, quê Ninh Bình) trong dòng người trên phố Hùng Vương (Hà Nội), chờ đợi đoàn quân diễu binh, diễu hành Lễ kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2.9.

Ông từng là Đại đội trưởng Đại đội 7, Bộ Tư lệnh Cảnh vệ - người cận vệ thân tín, kề cận Bác Hồ từ những ngày Người sống, làm việc tại ngôi nhà sàn giản dị, cho đến khi yên nghỉ trong Lăng.

Ngồi ở hàng ghế ưu tiên dành cho các cán bộ, cựu chiến binh, ánh mắt ông xa xăm, đượm buồn. “Ngồi đây, ngay cạnh Lăng Bác, tôi cứ ngỡ Người vẫn còn đâu đây. Nỗi nhớ thương Bác càng khôn nguôi”, ông nghẹn ngào.

Tháng 4.1968, chàng lính trẻ Nguyễn Vinh Quang được điều về Binh chủng Cảnh vệ đặc biệt, trực tiếp bảo vệ Bác Hồ tại Phủ Chủ tịch. Những ngày sống và làm việc bên cạnh Người đã để lại trong ông biết bao ký ức thiêng liêng.

“Bác nằm ở giường trong, còn tôi nằm ở giường ngoài gần cầu thang ngay cạnh lối lên phòng làm việc của Bác. Chiều thứ Bảy nào tôi cũng được ăn cơm cùng Người”, Đại úy Quang nhớ lại.

Một kỷ niệm đi theo ông suốt đời là lần sáng chế chiếc chuông báo động bằng lò xo gắn dưới bậc cầu thang để Bác biết khi có khách đến. Bác Hồ khen và thưởng cho ông 5 ngày phép.

Sau này, nhà thơ Tố Hữu đã nhắc đến tiếng chuông nhỏ ấy trong bài thơ tiễn biệt Bác: “Chuông nhỏ còn treo mãi/Phòng lạnh, rèm buông tắt ánh đèn”.

Trong ký ức của ông, Bác không chỉ là lãnh tụ mà còn như một người anh, người cha trong gia đình. Có lần, giữa buổi chiều mưa, khi ông đang vướng chuyện riêng, Bác ân cần động viên: “Những lúc khó khăn nhất, chú phải cứng rắn nhất, mạnh mẽ nhất, như cái cây đứng trước gió bão không bao giờ gục ngã”.

Gắn bó cuộc đời với Bác, những gốc cam, ao cá trong Phủ Chủ tịch cũng từng được chính tay ông Quang trồng, đào thả, chăm sóc.

Năm 1969, khi Bác Hồ lâm bệnh, ông Quang là một trong 5 chiến sĩ được giao bảo vệ vòng trong tại Viện 108. Ngày 2.9 năm ấy, cả dân tộc tiễn đưa Bác.

Ông Quang cùng đồng đội tiếp tục được giao nhiệm vụ bảo vệ thi hài và sau đó theo suốt hành trình đặc biệt: đưa Bác lên đồi K9 giữa những ngày chiến tranh ác liệt.

Đến ngày 2.9.1973, ông lại được cử về Hà Nội giám sát, bảo vệ công trình xây dựng Lăng Chủ Tịch để đến tháng 9.1975, thi hài Bác được an vị.

“Ngày 28.9.1975, khi thi hài Bác được đưa vào Lăng, tôi là một trong những người lính cảnh vệ đầu tiên đứng gác bên Người. Cảm xúc nghẹn ngào thương nhớ Bác dâng lên trong lồng ngực ấy, đến nay vẫn nguyên vẹn như vừa mới hôm qua”, ông xúc động.

Một đời canh giữ giấc ngủ cho Người

Là người cận vệ thân tín, bảo vệ vòng trong cho Chủ tịch Hồ Chí Minh, ông Quang từng được bổ nhiệm là Tiểu đội trưởng Tiểu đội 3, sau đó là Đại đội trưởng Đại đội 7 - Bộ Tư lệnh Cảnh vệ.

Ông nói rằng, cả cuộc đời ông vinh dự được ở gần bên Bác, khâm phục đạo đức, phong cách sống và làm việc của vị lãnh tụ kính yêu. 

“Đến bữa ăn, Bác thường đến kiểm tra xem chúng tôi ăn có ăn đầy đủ không? Bác luôn nói, đất nước còn khó khăn nên chưa lo được bữa ăn cho các chú tươm tất, khoẻ mạnh để bảo vệ Đảng, bảo vệ Nhà nước.

Phẩm chất, đạo đức của Bác không thể bút sách nào có thể viết hết được. Bác Hồ là một vị lãnh tụ, một con người vĩ đại”, ông Quang bật khóc giữa Quảng trường Ba Đình trong ngày Quốc khánh. 

Năm 1983, ông Quang nghỉ hưu sau nhiều năm làm cảnh vệ Lăng Bác. Giọt nước mắt vẫn lăn dài trên gương mặt người lính già mỗi khi kể về những ca gác năm xưa:

“Mỗi lần đứng canh giấc ngủ của Người, tôi đều xúc động đến nghẹn ngào. Chúng tôi coi đó không chỉ là nhiệm vụ, mà là một phần đời sống tinh thần. Tôi vẫn được canh giấc ngủ cho Bác như những ngày Bác còn sống”, ông Quang nói.

Ba người con của ông, hai trai, một gái, lớn lên trong kí ức của cha về Bác Hồ kính yêu. Hai người con trai sau này cũng trúng tuyển và trở thành cảnh vệ Lăng, tiếp nối công việc của cha. “Tôi coi đó là niềm an ủi, một sự tiếp nối sứ mệnh canh giấc ngủ cho Người”, ông nói.

Trong ngày kỷ niệm 80 năm Quốc khánh, khi hàng vạn bước chân lớp lớp diễu binh, diễu hành qua Quảng trường Ba Đình, ông lặng ngồi không kìm nổi dòng lệ.

Người cận vệ năm xưa nay đã bước sang tuổi xế chiều, nhưng tình cảm dành cho Bác vẫn thủy chung như thuở ban đầu. Trong ánh mắt ông, hình bóng Người vẫn hiện hữu, vĩnh viễn bất tử cùng đất nước.