Giới trẻ ưu tiên lựa chọn công việc linh hoạt

VHO - Không còn bó mình trong khuôn khổ 8 tiếng nơi văn phòng, ngày càng nhiều bạn trẻ lựa chọn các công việc linh hoạt về thời gian, không gian và hình thức làm việc.

Xu hướng này đang định hình lại thị trường lao động hiện đại, phản ánh những thay đổi trong tư duy nghề nghiệp, lối sống và hệ giá trị của thế hệ trẻ.

 Khi “tự do” lên ngôi

Những khái niệm như: freelance, remote, MMO (make money online),digital nomad… đã không còn xa lạ trong từ điển nghề nghiệp của Gen Z. Sự lên ngôi của các mô hình làm việc linh hoạt kéo theo sự chuyển biến rõ rệt trong cách các bạn trẻ định nghĩa về công việc lý tưởng. 

Nếu trước đây, "lương cao" từng là ưu tiên hàng đầu, thì nay, nhiều bạn trẻ sẵn sàng đánh đổi thu nhập ổn định để lấy hai chữ "tự do".

Không chỉ là tự do về mặt thời gian mà còn tự do làm điều mình thích và tự do phát triển bản thân theo cách riêng… Với thế hệ trẻ, văn phòng không còn là một căn phòng với bốn bức tường mà có thể là quán cà phê yên tĩnh, một góc nhỏ trong căn nhà, thậm chí là hành lang sân bay trước giờ bay….

Sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ đã giúp việc làm linh hoạt trở nên phổ biến. Nền tảng làm việc từ xa, các ứng dụng quản lý công việc, giao tiếp trực tuyến giúp cá nhân làm việc hiệu quả dù không có mặt tại văn phòng. 

Đồng thời, sự bùng nổ của các nền tảng số như YouTube, TikTok, Shopee, Upwork… mở ra hàng loạt cơ hội kiếm tiền mới mà trước đây không hề tồn tại.

Một số công việc linh hoạt phổ biến hiện nay bao gồm: viết nội dung (content writer), thiết kế, lập trình, sáng tạo nội dung số (video creator, streamer), tiếp thị liên kết (affiliate), bán hàng online, dịch thuật, hỗ trợ khách hàng từ xa… 

Những công việc này không yêu cầu phải có mặt cố định tại nơi làm việc, cũng không bắt buộc làm theo khung giờ hành chính.

Từng theo học ngành điện tử viễn thông, nhưng hiện tại, Trần Hồng Sơn (23 tuổi, Hà Nội) lại đang làm MMO (make money online) toàn thời gian. 

Anh Sơn chia sẻ: “Trước đây mình từng đi làm văn phòng, đúng chuyên ngành. Nhưng sau một thời gian, mình nhận ra bản thân không phù hợp với guồng máy cố định 8 tiếng một ngày, áp lực doanh số, họp hành liên miên. Giờ mình làm MMO, tháng thu nhập vài chục triệu và có thời gian để học thêm những thứ mình thích.”

Không thể phủ nhận rằng, nhiều bạn trẻ ngày nay có tư duy nghề nghiệp rất khác thế hệ trước. Họ không còn quá đặt nặng chuyện "có một công việc ổn định lâu dài" trong một công ty lớn. 

Thay vào đó, họ hướng tới công việc giúp họ phát triển bản thân, tạo ra giá trị cá nhân, có tính linh hoạt cao và hài hòa với cuộc sống cá nhân.

Thách thức từ sự linh hoạt

Làm việc linh hoạt đang trở thành xu hướng phổ biến trong giới trẻ hiện nay, tuy nhiên, để theo đuổi các công việc linh hoạt đòi hỏi các bạn trẻ phải vượt qua nhiều thách thức. 

Làm việc linh hoạt đồng nghĩa với việc không có ai giám sát hay nhắc nhở, mọi thứ đều phụ thuộc vào khả năng tự quản lý của bản thân. 

Thế hệ trẻ phải học cách kiểm soát thời gian, duy trì năng suất và hoàn thành công việc đúng hạn mà không cần sự thúc ép từ bên ngoài. Việc thiếu kỷ luật có thể dẫn đến trì hoãn, làm việc không hiệu quả hoặc rơi vào trạng thái mất phương hướng.

Ở tuổi 35, chị Đặng Mai Linh (Hà Nội) quyết định dừng công việc Giám đốc điều hành của thương hiệu sách Bloom Books để trở thành một solopreneur (nhà khởi nghiệp độc lập).

Theo chị Đặng Mai Linh, khó khăn lớn nhất khi theo đuổi một công việc linh hoạt, chính là sự tự chịu trách nhiệm với tất cả mọi quyết định trong cuộc đời mình. 

“Khi làm việc độc lập, tức là bạn sẽ không có một “tổ chức” vận hành đằng sau, để làm đòn bẩy hay chỗ dựa; cũng không có một quy trình nào để bạn “phải” theo. Các bạn trẻ sẽ phải tự đưa ra tầm nhìn và chiến lược cho chính sự nghiệp của mình và vận hành nó bằng sự kỷ luật và sáng tạo của riêng bạn”, chị Đặng Mai Linh chia sẻ thêm.

Người trẻ không cần vội vàng bắt đầu sự nghiệp solo ngay lập tức mà hãy học cách “tích lũy” thêm kinh nghiệm, kiến thức, mối quan hệ và “thử nghiệm” hành trình này ngay khi còn trẻ và đang có một công việc full-time. Quan trọng, đừng ngại học hỏi từ người đi trước, chọn lọc điều phù hợp với bản thân và kiên trì thử sai.

Ngoài ra, vấn đề về bảo hiểm, phúc lợi, lộ trình thăng tiến hay sự công nhận xã hội cũng là những hạn chế mà người làm việc linh hoạt thường đối mặt. Không ít bạn trẻ sau vài năm làm freelance đã quay trở lại làm việc toàn thời gian để tìm kiếm cảm giác ổn định và cơ hội phát triển rõ ràng hơn.

Từng có gần 5 năm làm freelance trong lĩnh vực thiết kế, chị Phạm Thị Yến (31 tuổi, Hà Nội) quyết định quay lại làm việc toàn thời gian vì cảm thấy công việc tự do dù thoải mái nhưng chông chênh, thiếu bảo hiểm, phúc lợi. 

Chị Yến bày tỏ: “Trở lại môi trường công sở là cách để tìm lại cảm giác thuộc về, có định hướng rõ ràng và nền tảng phát triển lâu dài hơn.”

Không thể phủ nhận rằng làm việc linh hoạt đang là xu hướng hấp dẫn trong thời đại số, đặc biệt với giới trẻ. 

Tuy nhiên, không phải ai cũng phù hợp với kiểu công việc này. Đa số các bạn trẻ ngày nay vẫn cần một môi trường có cấu trúc và định hướng rõ ràng để phát triển lâu dài.

Văn phòng không chỉ là nơi mang lại thu nhập đều đặn mà còn là không gian giúp họ tìm thấy sự an tâm và cân bằng trong cuộc sống. Làm việc tại công ty đồng nghĩa với việc người trẻ sẽ có thời gian nghỉ ngơi hợp lý, tránh được áp lực bấp bênh từ công việc tự do. 

Họ còn được hưởng đầy đủ các chế độ phúc lợi như bảo hiểm, phụ cấp, thưởng lễ tết,… Hơn thế, môi trường văn phòng cung cấp lộ trình phát triển nghề nghiệp rõ ràng, cơ hội học hỏi, thăng tiến và hoàn thiện kỹ năng.

Dù đôi lúc công việc văn phòng có thể nhàm chán hay áp lực, nhưng sự ổn định về thời gian và thu nhập vẫn là điểm tựa khiến nhiều người lựa chọn và gắn bó, từ đó xây dựng một cuộc sống an yên và bền vững.