Đề xuất chuyển toàn bộ chuyến bay quốc tế về Long Thành

VHO - Bộ Giao thông Vận tải đang xem xét đề xuất chuyển toàn bộ chuyến bay quốc tế từ sân bay Tân Sơn Nhất về sân bay Long Thành, nhằm giảm tải áp lực cho Tân Sơn Nhất và tạo tiền đề cho Long Thành trở thành một trung tâm hàng không quốc tế tầm cỡ khu vực.

Sân bay Tân Sơn Nhất với vị trí đắc địa ngay trung tâm TP.HCM, đã trở thành một trong những cửa ngõ hàng không bận rộn nhất cả nước. Tuy nhiên, đây cũng chính là gánh nặng.

Với công suất thiết kế chỉ 28 triệu hành khách/năm, nhưng trên thực tế, sân bay Tân Sơn Nhất đã phải phục vụ tới hơn 40 triệu lượt khách vào năm 2019, và con số này dự kiến sẽ tiếp tục tăng trong tương lai.

Tình trạng quá tải đã dẫn đến nhiều hệ lụy, từ tắc nghẽn giao thông ở các tuyến đường dẫn vào sân bay, thiếu chỗ đỗ máy bay, đến các vấn đề về chất lượng dịch vụ.

Trong bối cảnh đó, sân bay Long Thành được kỳ vọng sẽ san sẻ gánh nặng cho Tân Sơn Nhất. Với quy mô lớn và khả năng mở rộng không giới hạn, Long Thành được quy hoạch để trở thành một trung tâm trung chuyển hàng không quốc tế tầm cỡ khu vực, có thể đón hàng trăm triệu lượt khách mỗi năm trong tương lai.

Đề xuất của Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) về việc chuyên biệt hóa chức năng của hai sân bay, với Long Thành phục vụ chuyến bay quốc tế và Tân Sơn Nhất phục vụ các chuyến bay nội địa, được đưa ra dựa trên một số luận điểm.

Thứ nhất, việc chuyên biệt hóa sẽ giúp tối ưu hóa hiệu quả khai thác của cả hai sân bay. Các chuyến bay quốc tế Long Thành sẽ được hưởng lợi từ cơ sở hạ tầng hiện đại, đường băng dài hơn và khả năng phục vụ máy bay thân rộng tốt hơn.

Ngược lại, Tân Sơn Nhất sẽ có thêm không gian để tập trung vào các chuyến bay nội địa, vốn có tần suất cao và yêu cầu dịch vụ khác biệt.

Thứ hai, việc chuyên biệt hóa cũng giúp giảm tải áp lực cho hệ thống giao thông đô thị của TP.HCM. Việc Tân Sơn Nhất chuyển chuyến quốc tế sẽ giảm thiểu lượng hành khách quốc tế di chuyển trong trung tâm thành phố, qua đó góp phần giảm bớt tình trạng kẹt xe.

Tuy nhiên, giới chuyên gia đã chỉ ra nhiều thách thức nếu đề xuất này được áp dụng một cách đột ngột. Vấn đề lớn nhất là hạ tầng giao thông kết nối. Sân bay Long Thành nằm cách TP.HCM khoảng 40km, và hệ thống đường cao tốc, đường sắt để kết nối hai địa điểm này vẫn đang trong quá trình xây dựng.

Nếu Long Thành đi vào hoạt động mà hạ tầng chưa đồng bộ, hành khách sẽ gặp nhiều bất tiện, đặc biệt là những du khách quốc tế lần đầu đến Việt Nam.

Chi phí và thời gian di chuyển tăng lên có thể làm giảm sức hấp dẫn của TP.HCM như một điểm đến du lịch và kinh doanh.

Một vấn đề khác là sự ảnh hưởng đến các hãng hàng không. Các hãng bay khai thác cả đường bay quốc tế và nội địa có thể gặp khó khăn trong việc điều phối các chuyến bay nối chuyến. Việc phải di chuyển giữa hai sân bay cách xa nhau sẽ làm tăng chi phí và rủi ro khai thác.

Trước những ý kiến trái chiều, Bộ Giao thông Vận tải đã yêu cầu ACV và các đơn vị liên quan phải nghiên cứu kỹ lưỡng, đưa ra một lộ trình chuyển đổi phù hợp, đảm bảo hiệu quả kinh tế và sự thuận tiện cho hành khách.

Lộ trình này cần được xây dựng dựa trên các cơ sở khoa học và đánh giá tác động toàn diện lên các lĩnh vực kinh tế, xã hội.

Một số chuyên gia kiến nghị nên áp dụng phương án "chuyển đổi từng bước". Tức là, ban đầu, Long Thành sẽ tiếp nhận một phần các chuyến bay quốc tế, đặc biệt là các hãng hàng không mới hoặc các chuyến bay charter.

Khi hạ tầng giao thông kết nối đã hoàn thiện và sân bay Long Thành đã đi vào hoạt động ổn định, mới dần dần tăng tỷ trọng các chuyến bay quốc tế tại đây và giảm dần tại Tân Sơn Nhất. Cách tiếp cận này giúp giảm thiểu rủi ro, cho phép các bên liên quan có đủ thời gian để thích nghi và chuẩn bị.

Tương lai của hai sân bay Long Thành và Tân Sơn Nhất không nên được xem là một cuộc cạnh tranh, mà là một sự bổ trợ lẫn nhau, cùng tạo nên một cụm cảng hàng không hiện đại, năng động, phục vụ cho sự phát triển của cả vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.