“Hoàng Việt nhất thống dư địa chí” đoạt giải A Sách Quốc gia

VHO – Tối nay 3.10 tại Hà Nội đã diễn ra Lễ trao giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ năm - 2022 do Bộ TT&TT và Hội Xuất bản Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam phối hợp tổ chức. Hội đồng Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ năm đã xem xét và bỏ phiếu, thống nhất trao giải cho 26 cuốn sách và bộ sách, trong đó có 1 giải A, 9 giải B và 16 giải C.

Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam phát biểu tại Lễ trao giải

Theo đó, giải A duy nhất được trao cho cuốn Hoàng Việt nhất thống dư địa chí của tác giả Lê Quang Định, do nhà nghiên cứu Phan Đăng dịch và chú giải, NXB Thế giới liên kết với Cty Cổ phần Sách Thái Hà phát hành.
Tới dự lễ trao Giải thưởng có Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa; các Ủy viên Trung ương Đảng: Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam; Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng; Tổng Giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam Đỗ Tiến Sỹ; Thứ trưởng Bộ VHTTDL Hoàng Đạo Cương cùng đại diện Ban, Bộ, ngành Trung ương, đại diện của tác giả, nhóm tác giả, dịch giả, nhà xuất bản và đơn vị liên kết đã vinh dự nhận Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ V.

Giải thưởng Sách Quốc gia do Bộ TT&TT quản lý, Hội Xuất bản Việt Nam là cơ quan trực tiếp thực hiện. Trải qua 5 mùa giải, Giải thưởng Sách Quốc gia đã thể hiện xứng tầm là giải thưởng cấp quốc gia, trao giải cho những cuốn sách (bộ sách) có giá trị nổi bật về nội dung tư tưởng, tri thức, thẩm mĩ; có tác động mạnh mẽ đến cộng đồng; khuyến khích, tôn vinh những người sáng tác và những người hoạt động trong lĩnh vực xuất bản sách Việt Nam, góp phần phát hiện, lưu giữ, quảng bá những tác phẩm có giá trị đến với đông đảo bạn đọc, tạo động lực thúc đẩy sự nghiệp xuất bản phát triển theo đúng hướng và phù hợp với xu hướng hội nhập.

Trong quá trình triển khai, tổ chức chấm giải, việc lựa chọn các thành viên chấm giải – một trong những nhân tố quan trọng hàng đầu quyết định thành công của giải - luôn được coi trọng. Mỗi mùa giải, các Hội đồng chấm Sơ khảo, Chung khảo, Hội đồng Giải thưởng Sách Quốc gia thường xuyên mời hơn 70 chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý có đủ tiêu chuẩn và điều kiện tham gia chấm giải, trong đó có nhiều chuyên gia đầu ngành, nhà khoa học có uy tín, phù hợp với chuyên ngành sách. Các Hội đồng còn mời một số nhà khoa học trẻ, một số chuyên gia, nhà khoa học ở thành phố Hồ Chí Minh tham gia. Các thành viên Hội đồng chấm giải luôn bám sát Quy chế giải thưởng, tham gia nhiệt tình, thể hiện sự công tâm, trách nhiệm cao.

Sau mỗi mùa giải, Hội Xuất bản Việt Nam, Hội đồng Giải thưởng Sách Quốc gia đều lắng nghe, tiếp thu ý kiến góp ý của các thành viên các Hội đồng chấm giải. các đơn vị tham gia giải và ý kiến của công luận qua báo chí, để ngoài việc điều chỉnh, bổ sung nhân sự, còn điều chỉnh, bổ sung Điều lệ, quy chế và quy trình chấm giải… theo hướng phát hiện, tôn vinh chính xác, khách quan, công tâm các cuốn sách xứng đáng được trao giải.

Trưởng Ban Tuyên giáo TƯ Nguyễn Trọng Nghĩa  và Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam trao giải A 

Phát biểu tại lễ trao Giải, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam cám ơn và  ghi nhận trân trọng nhất đối với các thế hệ tác giả, nhóm tác giả, dịch giả, các thế hệ cán bộ đã làm trong lĩnh vực xuất bản, và những người, những tổ chức đã trực tiếp, gián tiếp làm nên nhiều tác phẩm giá trị không chỉ về tri thức, về lịch sử, mà quan trọng hơn là bồi đắp tâm hồn người Việt Nam trong 70 năm qua.

Phó Thủ tướng cho rằng: Ngành xuất bản, đặc biệt là các tác giả, dịch giả giữ vai trò không thể thiếu trong việc duy trì dân tộc và để dân tộc ta cường thịnh. Trong yêu cầu của công cuộc đổi mới, đặc biệt trong những năm gần đây phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, nhưng nhờ sự nỗ lực, ngành xuất bản vẫn ra được nhiều đầu sách, bộ sách không chỉ có giá trị về nội dung, mà cả về hình thức và cùng với đó là các phương thức lan truyền nội dung của sách, ảnh hưởng tích cực đến văn hóa đọc của Việt Nam.

Phó Thủ tướng mong rằng toàn ngành xuất bản kế thừa truyền thống 70 năm, sẽ tiếp tục cho ra đời nhiều tác phẩm hay và đẹp hơn nữa, nhằm bồi đắp di sản văn hóa của dân tộc suốt mấy nghìn năm. Với Giải thưởng Sách Quốc gia, Phó Thủ tướng đề nghị sau 5 năm diễn ra, cần đúc rút những bài học kinh nghiệm dù là bước đầu nhưng quý báu, để Giải thưởng Sách ngày càng có uy tín, là cái nơi, là cái đích không chỉ các nhà xuất bản trong nước, mà sẽ có các tác phẩm thậm chí được xuất bản, được viết từ nước ngoài, một ngày nào đó cũng sẽ tham gia.

Phó Thủ tướng cũng mong rằng, cùng với các biện pháp, giải pháp, như Quyết định Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam, sẽ làm cho người Việt Nam ham học, ham đọc hơn nữa. Bởi chúng ta không thể nào phát triển đất nước, bảo vệ đất nước nếu thiếu tri thức, nếu không có một tâm hồn, một truyền thống anh hùng nhưng rất nhân văn của người Việt Nam. Trong đó, ngành xuất bản và giải Sách quốc gia có vị trí không thể thiếu và ngày càng quan trọng.

 Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng và Tổng Giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam Đỗ Sỹ Tiến trao giải B

Báo cao kết quả của Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ năm, Chủ tịch Hội Xuất bản Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng Sách Quốc gia Hoàng Vĩnh Bảo cho biết, Giải thưởng Sách Quốc gia đã được tổ chức, triển khai theo đúng Điều lệ, Quy chế của giải và có những điểm mới. Tham dự giải lần này có 48/57 Nhà xuất bản tham gia; với 298 bộ sách và tên sách, gồm 386 cuốn. So với mùa giải lần thứ tư, mùa giải lần này nhiều hơn 1 nhà xuất bản tham gia; nhiều hơn 14 tên sách và bộ sách; 21 cuốn sách.

Ban tổ chức đã trao Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ V cho 26 cuốn sách và bộ sách, gồm 1 giải A, 9  giải B và 16 giải C cho 5 mảng sách: Chính trị, kinh tế; Khoa học xã hội và Nhân văn; Khoa học tự nhiên và Công nghệ; Văn hóa, văn học và nghệ thuật; Thiếu nhi. Trong đó, giải A duy nhất được trao cho tác phẩm Hoàng Việt nhất thống dư địa chí của tác giả - Thượng thư Bộ binh Lê Quang Định, do nhà nghiên cứu Phan Đăng dịch và chú giải, NXB Thế giới liên kết với Cty Cổ phần sách Thái Hà phát hành.

 Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Trần Thanh Lâm và Chủ tịch Hội Xuất bản Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng Sách quốc gia lần thứ năm Hoàng Vĩnh Bảo  trao giải C 

“Nhìn chung, các cuốn sách được đề xuất Giải thưởng đều bảo đảm chất lượng, có nội dung phong phú, hình thức đẹp, có tính đa ngành, đa mục tiêu và hướng đến nhiều đối tượng độc giả khác nhau. Nhiều cuốn sách, bộ sách có giá trị lý luận và thực tiễn cao, có tính thời sự và đang được xã hội quan tâm. Tác phẩm Hoàng Việt nhất thống dư địa chí của tác giả Lê Quang Định, do nhà nghiên cứu Phan Đăng dịch và chú giải, được xem là Bộ Địa chí đầu tiên của triều Nguyễn. Ngay sau khi tái lập Vương triều Nguyễn vào năm Nhâm Tuất (1802), vua Gia Long đã tin cậy, ra lệnh cho Thượng thư Bộ binh Lê Quang Định biên soạn bộ Dư địa chí và thời hạn phải hoàn thành. Yêu cầu của Vua Gia Long khi biên soạn bộ sách này là: “Kê cứu sách vở bản đồ cả nước, các thành dinh trấn đạo từ Kinh Sư vào Nam đến Hà Tiên, ra Bắc đến Lạng Sơn”, “phàm sông núi hiểm hay dễ, đường đi xa hay gần, giới hạn bờ cõi thế nào, sông biển nguồn lạch, cho đến cầu cống chợ điếm, phong tục thổ sản, hết thảy ghi chép lấy, soạn làm 10 quyển và hoàn thành vào tháng 11 năm Bính Dần (1806)”. Đúng ba năm sau, vào tháng 11 năm 1806, Lê Quang Định viết Biểu dâng sách lên vua. Cuốn sách khẳng định cương vực quốc gia, thể hiện ý thức độc lập, khát vọng thống nhất giang sơn, văn hiến của dân tộc Việt Nam”, Chủ tịch Hội Xuất bản VN Hoàng Vĩnh Bảo nhấn mạnh.

THANH NGỌC; ảnh: NGUYỄN MINH