Hội đồng thẩm định phim nhiệm kỳ 2021-2023: Mỗi thành viên sẽ là một"bộ lọc"

VHO- Cục Điện ảnh (Bộ VHTTDL) vừa công bố Hội đồng thẩm định phim nhiệm kỳ 2021-2023, bao gồm: Hội đồng Trung ương thẩm định và phân loại phim truyện; Hội đồng Trung ương thẩm định và phân loại phim ngắn; Hội đồng Trung ương thẩm định và tuyển chọn kịch bản phim truyện; Hội đồng Trung ương thẩm định và tuyển chọn kịch bản phim ngắn.

 Cuộc họp công bố 4 Hội đồng thẩm định và phân loại phim truyện, phim ngắn; thẩm định và tuyển chọn kịch bản phim truyện, phim ngắn

 Cùng với những “cây đa cây đề” lão làng, nhiệm kỳ lần này đã xuất hiện nhiều gương mặt trẻ. Trách nhiệm và áp lực song thành viên trong các Hội đồng đều bày tỏ tâm tư mong muốn hoàn thành tốt nhất trọng trách được giao.

Áp lực “ghế nóng”

Chỉ một ngày sau khi ra mắt họ đã bắt tay ngay vào công việc. Cục trưởng Cục Điện ảnh Vi Kiến Thành chia sẻ, “Mỗi tuần 2-3 buổi chiều, Hội đồng thẩm định và phân loại phim phải làm việc trực tiếp tại Cục. Áp lực về thời gian vô cùng lớn, chưa kể khối lượng công việc sẽ còn lớn hơn nếu Luật Điện ảnh sửa đổi theo hướng một số ý kiến đề nghị việc thẩm định, phân loại phim trực tuyến cũng phải tiền kiểm, vì thế áp lực chuyên môn cũng ngày càng nặng nề, trong khi những đãi ngộ, thù lao lại rất khiêm tốn...”. Ông Thành cho biết thêm, trước ba bề bốn bên áp lực, nếu không tâm huyết, không có tinh thần trách nhiệm cao và mong muốn đóng góp vào sự phát triển của ngành thì chắc chắn sẽ không ai nhận lời ngồi vào những chiếc “ghế nóng” này. Trên tinh thần đổi mới với nhiều gương mặt trẻ, Hội đồng Trung ương thẩm định và phân loại phim truyện được kỳ vọng sẽ mang đến những quan điểm cởi mở, hội nhập trong quá trình “cầm cân nẩy mực”.

Bên cạnh việc tuân thủ, đáp ứng nguyên tắc cơ bản là xây dựng và phát triển nền điện ảnh Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, yếu tố hội nhập được các thành viên Hội đồng quán triệt để có thể tạo điều kiện tối đa cho những người sáng tác cũng như tạo cơ hội cho khán giả Việt Nam tiếp cận với nhiều xu hướng phát triển của điện ảnh thế giới. Đạo diễn Bùi Thạc Chuyên chia sẻ, ngồi ghế Hội đồng, ngoài việc tư vấn về nghệ thuật thì còn nặng về nỗi lo lắng đúng - sai, đòi hỏi Hội đồng phải thiết lập “hàng rào” mà mỗi thành viên sẽ là một “bộ lọc”. Ông Chuyên đề nghị cơ quan quản lý nên tính đến sự hỗ trợ của công nghệ để giúp Hội đồng lọc ra những yếu tố, chi tiết mang tính vi phạm. “Công nghệ có thể giúp nhận diện các yếu tố về ngôn ngữ phim, hình ảnh, lời nói... không phù hợp. Bởi Hội đồng có căng mắt cũng không thể dám chắc sẽ kiểm duyệt được hết những yếu tố nhạy cảm”, đạo diễn Bùi Thạc Chuyên nhấn mạnh.

Hơn chục năm ngồi ghế Hội đồng thẩm định và phân loại phim truyện, Giám đốc Trung tâm Chiếu phim Quốc gia Nguyễn Danh Dương tâm tư: “Bên ngoài cứ nghĩ là “oai” nhưng thực tế lại có quá nhiều áp lực và lo lắng. Ngoài thời gian và yếu tố chuyên môn, nhiều áp lực khác mà chúng tôi phải gánh còn xuất phát từ phía các nhà phát hành và khán giả...”.

Cần sự nhạy cảm

Bà Trần Thị Phương Lan, Phó Vụ trưởng Vụ Văn hóa Văn nghệ - Ban Tuyên giáo Trung ương, Ủy viên Hội đồng thẩm định và phân loại phim truyện cũng chia sẻ, bên cạnh căn cứ pháp lý hiện hành, các Hội đồng đều nhận thấy có những điều không hề nằm trong văn bản nhưng đòi hỏi mỗi thành viên phải có sự nhạy cảm. Trong khi chờ Luật Điện ảnh (sửa đổi) ra đời thì Hội đồng thẩm định vẫn phải hoạt động dưới sự điều chỉnh của các văn bản hiện hành. “Không còn cách nào khác là phải cố gắng vượt qua, hoàn thành trọng trách của những người “chênh vênh đi trên dây”, bà Lan bộc bạch.

Là gương mặt lần đầu ngồi ghế Hội đồng, đạo diễn Đặng Thị Thái Huyền (Điện ảnh Quân đội nhân dân, Ủy viên Hội đồng Trung ương thẩm định và phân loại phim ngắn) cho biết, mỗi tuần 3 buổi duyệt phim quả thực là một áp lực vô cùng to lớn đối với những người làm nghề. “Chúng tôi là những đạo diễn thường xuyên phải di chuyển, việc bố trí thời gian tham gia Hội đồng quả thực quá khó khăn”, đạo diễn Thái Huyền lo lắng.

Nhận lời tham gia Hội đồng Trung ương thẩm định và phân loại phim truyện, đạo diễn trẻ Nguyễn Hoàng Điệp tâm huyết: “Tôi không có áp lực mà đơn giản chỉ nghĩ đây là công việc mình nên thử trải qua. Trước đây, tôi vẫn tò mò về công việc của những người trong Hội đồng kiểm duyệt phim quốc gia. Khi làm phim, tôi thường nhận được phản hồi từ bạn bè, đồng nghiệp, chính tôi cũng nhận thấy có những vấn đề liên quan đến việc kiểm duyệt. Và tôi đặt câu hỏi, logic nào khiến cho Hội đồng quyết định như vậy? Bởi vậy nên tôi nhận lời”. Lần đầu tiên xác định ngồi “ghế nóng”, với đạo diễn Nguyễn Hoàng Điệp, điều mong muốn của chị là Hội đồng sẽ tư vấn và đưa ra giải pháp hợp lý đối với những tác phẩm có giá trị. “Tác phẩm nào đó chưa có được những giá trị mà nó nên có thì Hội đồng có thể tác động, đó là điều tôi mong muốn. Còn với những áp lực, lo lắng của Hội đồng về nâng cao chất lượng chuyên môn thì phải thấy rằng không có Luật nào cấm được một bộ phim chỉ vì nó chán. Quyết định điều đó lại từ phía khán giả và Hội đồng sẽ có “màng lọc” theo một cách khác...”, theo Nguyễn Hoàng Điệp.

Đạo diễn trẻ còn cho rằng, người ngồi ghế Hội đồng phải đảm nhận vai trò tổng hợp, vừa của một luật sư, một nhà phê bình, vừa là người tư vấn. Đồng thời, đòi hỏi họ phải có kiến thức chuyên môn vững vàng, kinh nghiệm dày dạn cùng với những điều quan trọng khác như thời gian và tâm huyết, do đó, cũng cần có những đãi ngộ xứng đáng. 

PHƯƠNG ANH