Xây dựng nông thôn mới tại các tỉnh Tây Bắc phát triển bền vững, giàu bản sắc văn hóa

VHO - Tỉnh Điện Biên vừa phối hợp với Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh tổ chức hội thảo khoa học với chủ đề “Xây dựng nông thôn mới (NTM) ở một số tỉnh Tây Bắc hiện nay” nhằm thúc đẩy quá trình xây dựng NTM các tỉnh Tây Bắc phát triển hiệu quả, toàn diện, bền vững và giàu bản sắc văn hóa.

Tại hội thảo, ông Mùa A Sơn, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh uỷ Điện Biên chia sẻ, từ một địa phương còn nhiều khó khăn, xuất phát điểm thấp về kinh tế - xã hội, Điện Biên đã nỗ lực từng bước đổi mới, huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc, tranh thủ mọi nguồn lực, đặc biệt là sự quan tâm hỗ trợ của Trung ương để triển khai chương trình xây dựng NTM một cách hiệu quả, phù hợp với điều kiện thực tiễn.

Sau hơn 14 năm triển khai xây dựng NTM, bằng quyết tâm chính trị cao và sự nỗ lực trong tổ chức thực hiện, phong trào xây dựng NTM ở các tỉnh miền núi phía Bắc nói chung và trên địa bàn tỉnh Điện Biên nói riêng đã đạt nhiều kết quả tích cực.

Đến hết tháng 6.2025, toàn tỉnh Điện Biên có 2 đơn vị cấp huyện đủ điều kiện đề nghị công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM; 5 xã đạt chuẩn NTM nâng cao; 26 xã đạt chuẩn; 33 xã đạt từ 15-18 tiêu chí; 54 xã đạt từ 10-14 tiêu chí; 2 xã đạt dưới 10 tiêu chí, với bình quân toàn tỉnh đạt 14,68 tiêu chí/xã; ngoài ra, có 267 thôn/bản được công nhận đạt chuẩn NTM và NTM kiểu mẫu.

Phó Bí thư Thường trực Tỉnh uỷ Điện Biên nhấn mạnh, công tác xây dựng NTM đã góp phần quan trọng vào thành tựu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Điện Biên; xây dựng NTM trở thành phong trào sôi nổi và rộng khắp, nông thôn được quy hoạch theo hướng phát triển toàn diện và là định hướng quan trọng trong việc phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Nhờ đó, tỷ lệ hộ nghèo giảm, các điều kiện về y tế, giáo dục, văn hóa và đời sống văn hóa - xã hội được nâng cao, bản sắc văn hóa dân tộc được giữ gìn, an ninh trật tự được đảm bảo; cảnh quan môi trường nông thôn được cải thiện, dân chủ ở cơ sở được phát huy.

Trong đó, vai trò chủ thể của người dân được phát huy sâu sắc, tích cực đóng góp công sức, nguồn lực góp phần tạo nên kết quả thiết thực, bền vững trong xây dựng NTM. Nhiều mô hình sản xuất nông nghiệp gắn với thị trường, ứng dụng khoa học kỹ thuật, các sản phẩm OCOP đặc trưng như cà phê Mường Ảng, chè Tủa Chùa, gạo Séng Cù Điện Biên… đã từng bước khẳng định chỗ đứng trên thị trường.

Tuy nhiên, tiến trình xây dựng NTM vẫn đang đối mặt với nhiều khó khăn. Hạ tầng nông thôn ở nhiều địa phương vẫn còn yếu và thiếu, nguồn lực đầu tư còn hạn chế, công tác huy động xã hội hóa còn nhiều rào cản. Mặt bằng thu nhập của người dân còn thấp, trình độ dân trí, kỹ năng sản xuất, năng lực quản trị kinh tế nông hộ ở nhiều nơi còn hạn chế. Việc giữ gìn bản sắc văn hóa, đảm bảo môi trường sinh thái và phát huy vai trò chủ thể của người dân trong xây dựng NTM vẫn còn không ít thách thức.

Phát biểu đề dẫn, GS.TS Lê Văn Lợi, Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh nhấn mạnh, để các tỉnh Tây Bắc vươn lên hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ xây dựng NTM đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, cần bảo đảm các định hướng lớn về thực hiện đồng bộ các giải pháp nâng cao nội lực cộng đồng, phát huy vai trò chủ thể của nông dân trong xây dựng NTM.

Trong đó, chú trọng phát triển nền nông nghiệp sinh thái bền vững, nâng cao chất lượng, giá trị gia tăng sản phẩm. Xây dựng NTM theo hướng hiện đại, giàu bản sắc phù hợp với đặc thù các tỉnh Tây Bắc. Hoàn thiện thể chế, chính sách về xây dựng NTM trong bối cảnh mới.

Đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; đào tạo nhân lực xây dựng NTM các tỉnh Tây Bắc. Xây dựng NTM các tỉnh khu vực Tây Bắc phải gắn với quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường, nâng cao khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu, phòng chống thiên tai. Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, quản lý Nhà nước, phát huy vai trò của các tổ chức chính trị - xã hội, các hội quần chúng trong xây dựng NTM các tỉnh Tây Bắc.

Tại hội thảo, các đại biểu được nghe một số kết quả chủ yếu xây dựng NTM tại các tỉnh Điện Biên, Lào Cai, Lai Châu và những bài học kinh nghiệm rút ra. Công tác bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp các dân tộc trong xây dựng NTM; vai trò người có uy tín trong xây dựng NTM; những thuận lợi và khó khăn khi phát triển mô hình hợp tác xã…Những tham luận, phân tích, kiến nghị được trình bày là nguồn tư liệu quan trọng giúp các tỉnh Tây Bắc bổ sung, hoàn thiện định hướng, chính sách và giải pháp nhằm tiếp tục thúc đẩy quá trình xây dựng NTM một cách hiệu quả, toàn diện và bền vững trong thời gian tới.