Tổ chức Lễ cúng Thần Đá của dân tộc Mạ

VHO - Sáng 28.12, Sở VHTTDL tỉnh Đắk Nông phối hợp với UBND huyện Đắk Glong tổ chức Lễ cúng Thần Đá của đồng bào Mạ tại khu vực Miếu Thần Đá. Lễ cúng Thần Đá của đồng bào Mạ để cảm tạ thần linh đã phù hộ dân làng năm qua, cầu mong cho một năm mới người người khỏe mạnh, nhà nhà ấm no.

Tham dự buổi lễ có đại diện Sở VHTTDL Đắk Nông, UBND huyện Đắk Glong, chính quyền xã và khoảng 50 nghệ nhân cùng đông đảo du khách trong và ngoài tỉnh.

Miếu Thần Đá được đồng bào Mạ xây dựng tại bon B’Nơr, xã Đắk Som, huyện Đắk Glong. Người Mạ chọn vùng đất phía Đông của tỉnh Đắk Nông để lập làng. Bao đời nay, cuộc sống của bà con dân tộc Mạ đều gắn với núi rừng. Người Mạ theo tín ngưỡng đa thần, mọi vật đều có các thần (Yàng) trú ngụ và cai quản. Trên quốc lộ 28, nhìn về hồ Tà Đùng nơi được ví như "Vịnh Hạ Long" của Tây Nguyên, là nơi Thần Đá che chở cho bà con bon làng.

Truyền thuyết kể rằng, trước đây, mỗi khi có mưa bão thì bon làng bị ngập trong nước, người dân không có nơi trú, cuộc sống hết sức cơ cực. Già làng Tang Klao Ca đã băng rừng, vượt suối mời hai anh em thần Dit và thần Dri đến giúp đỡ bà con trong bon làng. Hai vị thần đã đến gặp thần Cột Vồng để xin vài ngọn núi về đặt gần bon B’Nâm nhằm bảo vệ dân làng. 

Khi già làng Tang Klao Ca cùng với bà con tổ chức lễ cúng tạ ơn trời đất, cảm ơn các vị thần thì bỗng nhiên có một trận bão tuyết tràn về phủ trắng toàn bộ bon làng B’Nâm, sau trận bão tuyết đó, mọi lễ vật trong lễ cúng đều biến thành đá. Người dân được thần Siêng Rút – vị thần cai quản bon báo mộng rằng, vì lễ cúng đã không mời thần Ba Trặ nên thần mới nổi giận, và phải làm lễ cúng tạ lỗi.

Về sau núi B’Nâm Tào Dung được gọi là núi Tà Đùng, những nơi có băng tuyết năm xưa đã hóa thành những tảng đá lớn, lấp đầy cả một vùng rộng.

Để ghi nhớ truyền thuyết hình thành các núi đá, bà con đã quyên góp kinh phí và xin phép chính quyền xây dựng miếu Thần Đá. Mỗi khi có điều kiện, bon làng lại cùng nhau tổ chức các lễ cúng thần để cầu nguyện sức khỏe, cuộc sống bình an, thời tiết thuận lợi và may mắn cho gia đình.

Buổi lễ đã diễn ra những nội dung chính: Lễ xin phép Thần Đá; lễ đón bạn; phục dựng Lễ cúng Thần Đá. Sau phần lễ cúng tế trời đất, cúng Thần Đá là phần hội với các điệu múa cồng chiêng, hát dân ca, thổi M’buốt, ẩm thực truyền thống của người Mạ, tạo nên một không khí vui tươi.

Lễ cúng Thần Đá là nét văn hóa độc đáo cuối năm của đồng bào Mạ huyện Đắk Glong nhằm cảm ơn thần linh đã phù hộ dân làng năm qua; cầu mong cho một năm mới người người hạnh phúc, nhà nhà ấm no, vạn vật sinh sôi, nảy nở. Dân làng còn cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, gia súc gia cầm phát triển, người dân không bị bệnh tật...

Đây còn là dịp để đồng bào Mạ nói chung và các dân tộc giao lưu văn hóa văn nghệ, qua đó làm tăng thêm tình đoàn kết, giúp đỡ nhau trong cuộc sống.

Đồng thời, giới thiệu văn hóa truyền thống người Mạ gắn với điểm du lịch miếu Đá Thần thuộc Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Đắk Nông đến với du khách trong và ngoài tỉnh.