Nghệ nhân, già làng cùng “truyền lửa” cho thế hệ trẻ

VHO - Trong quý IV/2025, tỉnh Thanh Hóa sẽ tổ chức ba lớp tập huấn quy mô lớn nhằm bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ truyền dạy văn hóa phi vật thể cho nghệ nhân, già làng, trưởng bản, người có uy tín và cộng đồng dân tộc thiểu số.

Hoạt động này được xem là bước đi quan trọng trong việc gắn bảo tồn di sản với phát triển du lịch bền vững, mở ra cơ hội để người dân miền núi biến vốn văn hóa truyền thống thành nguồn lực phát triển kinh tế.

Theo kế hoạch của Sở VHTTDL Thanh Hóa, các lớp tập huấn nằm trong Dự án 6 “Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch”. Đây là nội dung thuộc Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 – 2030.

Ba địa phương được lựa chọn tổ chức là xã Nam Xuân, xã Pù Luông và xã Hóa Quỳ. Mỗi lớp kéo dài 3 ngày, quy mô khoảng 102 học viên gồm nghệ nhân, già làng, trưởng bản, cán bộ văn hóa – xã hội cơ sở, hộ kinh doanh và doanh nghiệp du lịch.

Điểm đặc biệt của chương trình là sự kết hợp giữa lý thuyết và thực hành. Học viên không chỉ nắm kiến thức mà còn trực tiếp trải nghiệm, rèn kỹ năng bảo tồn và truyền dạy di sản.

Tại xã Nam Xuân, nội dung tập huấn xoay quanh nghệ thuật trình diễn dân gian của người Thái, Mường như âm nhạc, múa, hát Khặp; nghề thủ công truyền thống như dệt thổ cẩm, đan lát, làm rượu cần; cùng các trò chơi dân gian. Học viên còn được hướng dẫn kỹ năng giao tiếp, phục vụ khách du lịch tại Bản Bút.

Ở xã Pù Luông, chương trình đi sâu vào lễ hội, trò diễn, trang phục truyền thống của đồng bào Thái, gắn với phát triển du lịch cộng đồng. Tại Hóa Quỳ, học viên sẽ được truyền dạy về trò chơi, trò diễn, nghệ thuật dân gian của người Thổ, đồng thời học kỹ năng quảng bá di sản.

Lớp tập huấn có sự tham gia giảng dạy của các Giáo sư, Tiến sĩ, nhà nghiên cứu văn hóa, nhà quản lý, cùng Nghệ nhân Nhân dân, Nghệ nhân Ưu tú. Đây là dịp tri thức bác học kết hợp với kinh nghiệm dân gian, giúp quá trình truyền dạy vừa sâu sắc vừa gần gũi.

Ngoài kiến thức bảo tồn, học viên còn được rèn kỹ năng mềm như giao tiếp, ứng xử, đón tiếp du khách. Sở VHTTDL Thanh Hóa kỳ vọng cộng đồng dân tộc thiểu số sẽ trở thành “sứ giả văn hóa”, vừa gìn giữ bản sắc vừa hưởng lợi từ phát triển du lịch.

Toàn bộ kinh phí được bố trí từ nguồn vốn Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 – 2025, do ngân sách Trung ương phân bổ.

Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng, chương trình được kỳ vọng sẽ giúp Thanh Hóa gìn giữ vốn quý văn hóa phi vật thể của đồng bào dân tộc thiểu số, đồng thời khai thác giá trị đó để phát triển du lịch cộng đồng, nâng cao đời sống tinh thần và sinh kế bền vững cho người dân miền núi.