Mở cửa “kho vàng”…

KIỀU LÊ

VHO - Không phải ngẫu nhiên mà Lào Cai - miền biên viễn đã hiện diện trên bản đồ du lịch thế giới hàng trăm năm qua. Đó là bởi vị trí địa lý, cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp, không khí trong lành và có nhiều tiểu vùng khí hậu đặc trưng, song còn có một “kho vàng” mà ngành công nghiệp không khói đã và đang mở cửa, khai thác để thúc đẩy sự phát triển bền vững, đó là những “vỉa vàng” của 25 thành phần dân tộc thiểu số lấp lánh sắc màu văn hóa độc đáo…

 Mở cửa “kho vàng”… - ảnh 1
Lễ hội Pút tồng của dân tộc Dao đỏ Tả Phìn được tổ chức vào năm mới

 Ví bản sắc văn hóa bản địa của các tộc người ở mảnh đất biên cương - nơi con sông Hồng chảy vào đất Việt là “kho vàng”, hẳn không ngoa khi Lào Cai là tỉnh dẫn đầu cả nước về số lượng 41 di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Ông Dương Tuấn Nghĩa, Phó Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao tỉnh Lào Cai chia sẻ: “Điều quan trọng hơn, khi người Lào Cai biết biến di sản thành tài sản, không chỉ làm giàu vốn văn hóa, mà còn làm phong phú đời sống tinh thần của người dân, trở thành đòn bẩy quan trọng thúc đẩy sự tăng trưởng của ngành du lịch Lào Cai”. Chẳng thế mà, mảnh đất quanh năm lễ hội đã thu hút đông du khách cả bốn mùa xuân hạ thu đông khi định vị được những sản phẩm du lịch đặc sắc… từ những câu chuyện văn hóa.

Trong hành trình du xuân Lào Cai, chộn rộn với lễ hội Gầu tào, Say sán của người Mông, háo hức với đường cày trong lễ hội Xuống đồng của bà con người Tày, người Giáy, hồi hộp thót tim khi những bước chân huyền bí chạy trên than hồng trong Tết Nhảy lửa của người Dao đỏ; tò mò khám phá với các nghi lễ Cúng rừng của dân tộc Hà Nhì, nghi lễ Then cầu mùa đầu năm mới của các tộc người… mở ra một vòng tuần hoàn mới với khát vọng bình an. Nô nức những nẻo đường mùa xuân, nhộn nhịp khách phương xa tìm về lễ hội ở vùng cao, xuôi dòng theo miền du lịch tâm linh dọc sông Hồng để vãn cảnh đền Thượng, đền Cô Tân An, đền Ông Hoàng Bảy - Bảo Hà…

Và rồi, mùa xuân chưa qua, mùa hạ đã tới, những sắc màu văn hóa ấy lại rộn vui ở các lễ hội du lịch mùa hè Sa Pa, nghiêng say mùa đông Bắc Hà… Cứ thế, dòng sông văn hóa dân tộc thiểu số được khơi mở thao thiết chảy theo mạch nguồn của du lịch bốn mùa trong năm. Những ngôi làng cổ Cát Cát của người Mông Sa Pa, làng Choản Thèn của người Hà Nhì ở Y Tý, hay làng cổ Nặm Cằm của người Tày xã Nghĩa Đô... được bảo tồn đã phát huy được sức mạnh văn hóa bản địa, phục vụ phát triển du lịch hiệu quả. Không chỉ đến Lào Cai mới được thưởng thức văn hóa các tộc người, thế nên, trong năm 2024, cộng đồng các dân tộc Mông, Dao, Tày, Giáy, Xá Phó từ Sa Pa - mảnh đất dưới chân núi Hoàng Liên hùng vĩ đã “làm nên chuyện” khi mang những nét đặc sắc trong kho tàng văn hóa của dân tộc mình xuống thủ đô để “khoe” với du khách bốn phương.

“Điều thú vị hơn, nhiều du khách chưa có dịp đến Sa Pa, Lào Cai, khi được trải nghiệm không gian văn hóa, Ngày hội văn hóa Sa Pa tại Thủ đô Hà Nội đã hiểu hơn vì sao mảnh đất biên cương lại có sức hút đến vậy”, bà Hoàng Thị Vượng, Trưởng phòng Văn hóa Thông tin thị xã Sa Pa hồ hởi nói.

 Mở cửa “kho vàng”… - ảnh 2
Điệu múa chuông của dân tộc Dao đỏ

Vẫn từ chất liệu văn hóa dân tộc thiểu số, du lịch Lào Cai đã “sắp” những bữa cỗ du lịch đậm đà hương vị vùng cao Tây Bắc để thết khách. Khu du lịch Quốc gia Sa Pa đột phá mạnh mẽ khi có những thực cảnh ấn tượng khó phai với nhiều du khách. Một sâu lắng “The Mong show - Sa Pa lặng lẽ yêu”, một bình dị đời thường “The Cát Cát show - nghiêng về bên nhau” tái hiện sinh động bản sắc văn hóa dân tộc thiểu số ở Sa Pa; một mộng mị Sa Pa với “Vũ điệu dưới trăng - thì thầm sương mây”; một lãng mạn Festival “Thổ cẩm miền sương mây Sa Pa”… Tất cả đã ngân vang giai điệu của đất trời, của ấm áp tình người, của không gian đậm chất văn hóa, tấu lên một bản giao hưởng văn hóa dân tộc thiểu số đầy âm sắc, mà không phải mảnh đất nào cũng ưu ái được sở hữu “kho vàng” quý giá như vậy.

Ông Hà Văn Thắng, Giám đốc Sở Du lịch tỉnh Lào Cai cho rằng: Định danh đã khó, xây dựng thương hiệu còn khó gấp trăm nghìn lần. Dẫu vậy, người Lào Cai vẫn kiên định khi lựa chọn con đường khai thác thế mạnh bản sắc văn hóa làm đòn bẩy phát triển du lịch bền vững. Để làm được điều đó, ngành Văn hóa và ngành Du lịch địa phương luôn song hành câu chuyện bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa bản địa; xây dựng những không gian văn hóa đặc sắc và những điểm du lịch trải nghiệm sắc màu văn hóa, điểm du lịch xanh…

Mùa Xuân mới đang về trên vùng đất biên cương Lào Cai quanh năm lễ hội. Bên dốc núi, những cánh đào phai đã bung nở, những vườn hoa lê, hoa mận cũng đã bật mầm hoa, gác bếp lúc lỉu lạp xường, thịt treo hun khói… đồng bào các dân tộc thiểu số nhanh tay thêu nốt vuông thổ cẩm, chưng cất mẻ rượu ngon, xốn xang “nhịp váy đung đưa” xuống núi trẩy hội mùa xuân. Trong tiếng kèn lá, nhịp điệu đàn môi, trong ngân nga điệu sáo và uyển chuyển nhịp múa khèn, múa gậy sinh tiền... dường như ở trên núi mùa xuân dài quanh năm.