Giữ mạch nguồn văn hóa Trà My
VHO - Là vùng đất cộng cư lâu đời của đồng bào các dân tộc thiểu số như Ca Dong, Co, Xơ Đăng, Mường… những năm qua, với sự hỗ trợ Dự án 6 về “Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch”, nhiều địa phương thuộc huyện Bắc Trà My, tỉnh Quảng Nam trước đây (nay gồm 5 xã, thuộc thành phố Đà Nẵng) đã triển khai nhiều nội dung thiết thực, nỗ lực khôi phục, bảo tồn văn hóa truyền thống, góp phần phát triển du lịch.

Sau sáp nhập, huyện miền núi Bắc Trà My, tỉnh Quảng Nam trước đây được sắp xếp thành 5 xã là Trà My, Trà Liên, Trà Giáp, Trà Tân và Trà Đốc thuộc TP Đà Nẵng, tiếp tục bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa tốt đẹp của đồng bào các dân tộc, gắn với quảng bá, phát triển du lịch tại địa phương.
Từ năm 2021, địa phương đã triển khai nhiều hoạt động thiết thực nhằm bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc thiểu số huyện Bắc Trà My, giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030. Đặc biệt, nỗ lực tổ chức những lễ hội truyền thống, hội làng ở các thôn, làng của đồng bào, tổ chức ngày hội văn hóa các dân tộc quy mô cấp huyện.
Qua những lễ hội đã khôi phục, tái hiện không gian văn hóa và quảng bá văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc thiểu số, phục hồi, giữ gìn sắc màu văn hóa truyền thống của đồng bào vùng cao Bắc Trà My. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức về bảo tồn văn hóa trong cộng đồng.

Để bảo tồn, khôi phục, tái hiện không gian văn hóa đồng bào dân tộc thiểu số hướng đến mục tiêu quảng bá và kích cầu du lịch, hằng năm địa phương đều có kế hoạch tổ chức các hoạt động văn hóa, văn nghệ phù hợp theo định hướng chung của tỉnh và tình hình thực tế tại địa phương. Trên cơ sở phát huy bản sắc văn hóa, địa phương gắn câu chuyện bảo tồn với định hướng phát triển du lịch.
Có thể kể đến những lễ hội văn hóa đầy màu sắc của đồng bào ở Bắc Trà My đã trở thành “thương hiệu” được du khách tìm đến, trải nghiệm và dành nhiều lời khen như: Lễ hội quế Trà My, Tết Độc lập của đồng bào Mường ở Bắc Trà My, các lễ hội tết mùa, mừng lúa mới, Liên hoan biểu diễn trống chiêng các dân tộc thiểu số Bắc Trà My năm 2024, hoạt động văn hóa tổ chức định kỳ hằng tháng tại khu đi bộ ẩm thực cầu kính thị trấn Trà My…
Bắc Trà My đặc biệt quan tâm đến việc kết nối các thế hệ, phát huy vai trò người trẻ trong giữ gìn và phát huy các loại hình văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc như trống chiêng, hát K’cheo, múa K’dau... Đến nay đã thành lập 14 đội cồng chiêng phục vụ sinh hoạt cộng đồng tại địa phương và tham gia biểu diễn tại các làng, điểm du lịch. Từ nguồn hỗ trợ của Dự án 6, địa phương cũng hỗ trợ trống, chiêng, trang phục, trang sức cho đội cồng chiêng các thôn.

Sau sáp nhập, 13 xã, thị trấn của huyện miền núi Bắc Trà My, tỉnh Quảng Nam trước đây được sắp xếp thành 5 xã. Bên cạnh những nhiệm vụ quan trọng thực hiện trong quá trình vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, các xã mới cũng quan tâm đến đặc thù về bản sắc văn hóa các dân tộc trên địa bàn để có thể tiếp tục giữ gìn, phát huy những giá trị văn hóa truyền thống mà địa phương đã nỗ lực bảo tồn thời gian qua.
Các xã mới đặt mục tiêu tiếp tục phát huy những kết quả đã đạt được, đồng thời tiếp tục triển khai các nội dung thiết thực để bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống nguồn lực từ của đồng bào các dân tộc; đầu tư cơ sở hạ tầng; hỗ trợ các hoạt động phát triển du lịch cộng đồng tại các làng văn hóa.
Xã Trà My được thành lập trên cơ sở sáp nhập 4 xã Trà Giang, Trà Sơn, Trà Dương và thị trấn Trà My, hiện có tổng diện tích tự nhiên khoảng 130,6km2, dân số gần 20.000 người gồm đồng bào các dân tộc anh em như Kinh, Ca Dong, Co, Mường, Nùng. Đây hiện là một trong những địa bàn sau sáp nhập có nhiều mô hình làng văn hóa, du lịch cộng đồng như làng Cao Sơn, làng Mường… được sự hỗ trợ của Dự án 6.
Theo ông Phùng Văn Huy, Bí thư Đảng ủy xã Trà My, các xã cũ trước đây đã phát huy tiềm năng, thế mạnh cùng với giá trị truyền thống văn hóa, lịch sử cách mạng địa phương, tinh thần đồng lòng đoàn kết trong nhân dân, đã cùng nhau vượt khó.
Trong bối cảnh mới, xã Trà My đã xác định chú trọng đẩy mạnh phát triển thương mại, dịch vụ gắn với du lịch sinh thái, bảo tồn bản sắc văn hóa truyền thống các dân tộc anh em đang sinh sống trên địa bàn, tổ chức lễ hội gắn với phát triển du lịch…