Thể hiện tinh thần khát vọng vươn mình mạnh mẽ của dân tộc

VHO - Trao đổi với Báo Văn Hóa, PGS.TS Vũ Văn Phúc - nguyên Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản đánh giá, các dự thảo văn kiện Đại hội XIV của Đảng có nhiều điểm mới, thể hiện tinh thần khát vọng vươn mình mạnh mẽ của dân tộc trong kỷ nguyên mới. Điều cần tiếp tục nhấn mạnh là làm sao để khơi dậy và phát huy cao nhất nguồn lực con người Việt Nam - yếu tố then chốt của mọi chiến lược phát triển, biến khát vọng “hùng cường, phồn vinh, hạnh phúc” thành hiện thực.

 P.V: Thưa ông, Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã thống nhất lấy chủ đề Đại hội XIV là: “Dưới lá cờ vẻ vang của Đảng chung sức, đồng lòng quyết tâm thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển đất nước đến năm 2030; tự cường, tự tin tiến mạnh trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc vì hòa bình, độc lập, dân chủ, giàu mạnh, phồn vinh, văn minh, hạnh phúc, vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội”, ông đánh giá chủ đề này có ý nghĩa như thế nào?

- PGS.TS Vũ Văn Phúc: Chủ đề Đại hội XIV có hai vế rất rõ ràng và hai vế có mối quan hệ biện chứng với nhau, là tiền đề, điều kiện của nhau; là hai bước, hai nấc thang, là hai mặt của một thể thống nhất phải tiến hành song song, đồng thời. Và cả hai vế, hai mặt đều có một điểm chung mấu chốt, một điểm chung mang tính quyết định là “Dưới lá cờ vẻ vang của Đảng”.

“Dưới lá cờ vẻ vang của Đảng” cả nước, cả dân tộc, cả hệ thống chính trị, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta chung sức, đồng lòng quyết tâm thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển đất nước đến năm 2030”: “Kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng; là nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao”; đồng thời “Dưới lá cờ vẻ vang của Đảng” dân tộc ta, nhân dân ta, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, cả hệ thống chính trị, hơn 100 triệu người như một “tự cường, tự tin tiến mạnh trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc vì hòa bình, độc lập, dân chủ, giàu mạnh, phồn vinh, văn minh, hạnh phúc, vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội”.

“Chung sức, đồng lòng quyết tâm thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển đất nước đến năm 2030” là tiền đề, điều kiện rất quan trọng để “tự cường, tự tin tiến mạnh trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc vì hòa bình, độc lập, dân chủ, giàu mạnh, phồn vinh, văn minh, hạnh phúc, vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội”; đồng thời “tự cường, tự tin tiến mạnh trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc vì hòa bình, độc lập, dân chủ, giàu mạnh, phồn vinh, văn minh, hạnh phúc, vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội” là nền tảng, là cơ sở vững chắc, là mục tiêu, định hướng chiến lược để cả dân tộc, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân có động lực, có quyết tâm chính trị cao, có hành động quyết liệt “chung sức, đồng lòng quyết tâm thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển đất nước đến năm 2030”.

“Dưới lá cờ vẻ vang của Đảng”, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, sự quản lý, điều hành hiệu quả của Chính phủ và chính quyền các cấp, sự đồng hành của Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp, sự chung sức, đồng lòng với quyết tâm rất cao, nỗ lực rất lớn của toàn dân, của cả dân tộc thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển đất nước đến năm 2030 là nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; đồng thời toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, cả hệ thống chính trị, cả dân tộc song song, vững vàng “tự cường, tự tin tiến mạnh trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc vì hòa bình, độc lập, dân chủ, giàu mạnh, phồn vinh, văn minh, hạnh phúc, vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội”.

Ông đánh giá như thế nào về dự thảo các văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng đang được đưa ra lấy ý kiến toàn dân?

- Dự thảo các văn kiện trình Đại hội XIV là kết tinh trí tuệ, ý chí, khát vọng của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, thể hiện tầm nhìn chiến lược và tư duy phát triển mới trong kỷ nguyên chuyển đổi sâu sắc của thế giới. Đại hội XIV được xem là dấu mốc đặc biệt quan trọng, bởi đây là Đại hội “bước ngoặt” sau 40 năm đổi mới, mở ra thời kỳ tự cường, tự chủ chiến lược và phát triển bền vững của dân tộc.

Điểm mới của các dự thảo văn kiện lần này là sự nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá khách quan tình hình, nhận diện đúng thách thức và thời cơ, từ đó đề ra quan điểm, mục tiêu và giải pháp phát triển nhanh, bền vững, chủ động, tự chủ và chất lượng cao.

Ông có thể cho biết rõ hơn về những điểm mới trong dự thảo các văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng để thấy rõ tầm nhìn, định hướng phát triển đất nước trong giai đoạn mới, cũng như sự kế thừa và đổi mới trong tư duy lãnh đạo, quản lý của Đảng.

- Văn kiện cũng thể hiện tư duy mới trong mô hình tăng trưởng mới. Đó là tiếp tục chủ động, tích cực, đẩy mạnh hội nhập quốc tế sâu rộng, hiệu quả nhằm huy động cao nhất nguồn lực bên ngoài, bảo vệ lợi ích quốc gia - dân tộc và mở rộng thị trường.

Bên cạnh đó là lấy khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là động lực chính, hình thành các chuỗi giá trị mới; coi kinh tế tư nhân là một trong những động lực quan trọng nhất, tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng và quản lý của Nhà nước đối với kinh tế tư nhân. Đồng thời khẳng định rõ yêu cầu xây dựng nền giáo dục quốc dân hiện đại, ngang tầm khu vực và thế giới để đào tạo nhân lực chất lượng cao đáp ứng nhanh yêu cầu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư… cũng như thực hiện chủ trương, chính sách chăm sóc sức khoẻ toàn dân và nâng cao đời sống, hạnh phúc của nhân dân.

Riêng về phát triển kinh tế, các văn kiện Đại hội Đảng đã xác lập mô hình tăng trưởng mới, cơ cấu lại nền kinh tế, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa… để đạt mục tiêu tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm trong nước (GDP) bình quân cho giai đoạn 2026-2030 từ 10%/năm trở lên. Đồng thời, dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV nhấn mạnh việc định hình mối quan hệ hữu cơ giữa Nhà nước - thị trường - xã hội, để qua đó nâng cao tính minh bạch, khách quan và khả năng kiểm soát rủi ro và tối ưu hóa kết quả phân bổ nguồn lực cho tăng trưởng kinh tế.

Đặc biệt, dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV xác định: “Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn, tự đổi mới để Đảng ta thật sự là đạo đức, là văn minh”, cũng như triển khai mô hình điểm về các tỉnh “xã hội chủ nghĩa”, các xã “xã hội chủ nghĩa”. Đây là nội dung mới, lần đầu tiên chủ trương xây dựng Đảng văn minh được xác định là một nhiệm vụ chiến lược, có tính hệ thống và cụ thể hóa trong văn kiện đại hội Đảng. Đây không chỉ là sự kế thừa tư tưởng Hồ Chí Minh, mà còn là định hướng thực hành chủ nghĩa xã hội trong đời sống thực tiễn của nhân dân.

Tôi cho rằng các văn kiện đã thể hiện tinh thần khát vọng vươn mình mạnh mẽ của dân tộc trong kỷ nguyên mới. Điều cần tiếp tục nhấn mạnh là làm sao để khơi dậy và phát huy cao nhất nguồn lực con người Việt Nam - yếu tố then chốt của mọi chiến lược phát triển.

Với tầm nhìn chiến lược sau năm 2030, ông kỳ vọng gì vào định hướng phát triển của đất nước dưới sự lãnh đạo của Đảng?

- Giai đoạn 2025-2030 là thời kỳ bản lề, có ý nghĩa quyết định trong việc hiện thực hóa tầm nhìn đến năm 2045 - kỷ niệm 100 năm thành lập nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Từ nay đến năm 2030, Việt Nam phấn đấu trở thành nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao và đến năm 2045 là nước phát triển, thu nhập cao, xã hội chủ nghĩa.

Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh, thế giới đang trong thời kỳ thay đổi có tính thời đại, từ nay đến năm 2030 là giai đoạn quan trọng nhất để xác lập trật tự thế giới mới, đây cũng là thời kỳ cơ hội chiến lược quan trọng, giai đoạn nước rút của cách mạng Việt Nam để đạt mục tiêu chiến lược 100 năm dưới sự lãnh đạo của Đảng, tạo tiền đề vững chắc đạt mục tiêu 100 năm thành lập nước. Sự biến chuyển có tính thời đại đem đến thời cơ, thuận lợi mới, đồng thời cũng có nhiều thách thức, trong đó mặt thách thức nổi trội hơn và thời cơ mới còn có thể xuất hiện trong khoảnh khắc giữa những thay đổi đột biến trong cục diện thế giới.

Vì thế, để hiện thực hóa mục tiêu đó, cả dân tộc phải “chung sức, đồng lòng với quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, tự cường, tự tin, tự chủ”, dựa vào sức mạnh nội sinh là chính, đồng thời tranh thủ tối đa nguồn lực bên ngoài.

Tôi tin rằng, dưới lá cờ vẻ vang của Đảng, ý Đảng hòa quyện với lòng dân, khát vọng xây dựng một nước Việt Nam hòa bình, độc lập, dân chủ, giàu mạnh, phồn vinh, văn minh, hạnh phúc, vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội sẽ trở thành hiện thực. Đây là thời điểm “hội tụ” tổng hòa các lợi thế, sức mạnh để đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc tiếp sau kỷ nguyên độc lập, tự do, xây dựng chủ nghĩa xã hội và kỷ nguyên đổi mới.

Xin cảm ơn ông!